Καμένο τοπίο, βουβά πρόσωπα και αγωνία για την επόμενη ημέρα

Η μυρωδιά. Αυτή η έντονη μυρωδιά του καμένου, 10 μέρες από τη φωτιά της Βορειοανατολικής Αττικής είναι το πρώτο που χτυπά στις αισθήσεις. Και έγινε πιο έντονη μετά την καταρρακτώδη βροχή που έπεσε το μεσημέρι της Τετάρτης στην Πεντέλη.

Ανηφορίζοντας προς το ΚΕΠ Πεντέλης, όπου πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες η συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, στο αριστερό μας χέρι ένα συνεργείο της ΕΥΔΑΠ. Πολλά κομμένα κλαδιά στην άκρη του δρόμου – σαν να αποτυπώνουν μια αγωνιώδη προσπάθεια να κρατηθεί μακριά η φωτιά. Χωρίς αποτέλεσμα, αν κρίνει κανείς από την εικόνα.

Προσπαθούμε να μιλήσουμε με περαστικούς, με καταστηματάρχες… Δεν θέλουν. «Δεν πρόκειται να σας μιλήσει κανείς. Είναι μαγκωμένοι και θυμωμένοι. Και κουρασμένοι. Γιατί δεν είναι η πρώτη φορά που καιγόμαστε», μας λέει ένας άνδρας που σταμάτησε να ψωνίσει σε ένα μανάβικο. Τα πολύχρωμα φρέσκα φρούτα και λαχανικά δημιουργούν μεγάλη αντίθεση με το υπόλοιπο περιβάλλον. Αρκετοί είναι πρόθυμοι να μας δείξουν πώς πέρασε η φωτιά και σιγά σιγά να εκφράσουν τις απόψεις τους, τις αγωνίες, τον προβληματισμό τους. Ανώνυμα.

Οι φλόγες έκαψαν το περίπτερο – το μόνο που έμεινε άθικτο πάνω του, μεγάλη ειρωνεία, είναι η διαφήμιση από κάποιο προϊόν καπνού. Μετά το περίπτερο, πέρασαν απέναντι στο σχολείο – δύο αίθουσες του γυμνασίου και λυκείου είναι καμένες. Δίπλα ένα κατάμαυρο τοπίο, όπου ήδη έχουν αρχίσει να κόβουν τα κατεστραμμένα πεύκα. «Η φωτιά έδειχνε ότι έφευγε από εδώ και ξαφνικά γύρισε ο αέρας και ξαναγύρισε. Ετρεξα προς το σπίτι μου. Τελικά, ευτυχώς, δεν πάθαμε ζημιά», θυμάται η κ. Μαρία.

Πρόβλημα με το νερό

Προς τη Νέα Πεντέλη – εδώ, μας λένε, κάηκαν πολλά σπίτια. Στο ρέμα δίπλα στην Ηρώων Πολυτεχνείου, όλα κάρβουνο. «Από εδώ πέρασε η φωτιά», περιγράφει ένας διανομέας φαγητού και φεύγει βιαστικά. Τριγύρω άθικτα κομμάτια αστικού ιστού με καμένες ή τσουρουφλισμένες «νησίδες». Απέναντι, στον λόφο του Εθνικού Αστεροσκοπείου, ανάμεσα στους δρόμους.

Το πώς η φωτιά που ξέσπασε στον Βαρνάβα, εντοπίστηκε εγκαίρως αλλά κατάφερε να φτάσει μέχρι το Πάτημα Χαλανδρίου, είναι κάτι που απασχολεί όλους. Την κοινή γνώμη, τους αρμοδίους, όλους. Στις συζητήσεις που κάναμε με τους περιοίκους σε όλες μας τις στάσεις οι εκδοχές είναι πολλές. Μια από αυτές: «Ο Βαρνάβας έχει τα τελευταία χρόνια πρόβλημα με το νερό. Την ώρα που ξέσπασε η φωτιά, στην αρχή είχε πολύ μικρή πίεση και ύστερα από λίγο σταμάτησε εντελώς. Ετσι τα δύο πυροσβεστικά που έφτασαν γρήγορα, γιατί ήταν κοντά σταθμευμένα, με μισογεμάτα ντεπόζιτα, δεν μπόρεσαν να φέρουν αποτέλεσμα». Αλλοι δεν συμφωνούν. Μιλούν για τον δυνατό αέρα, κάποιοι για λάθη στη διαχείριση, είναι και εκείνοι που δεν μπορούν να δώσουν εξήγηση.

Οι εθελοντές

Περνάμε από το σημείο όπου τις πρώτες μέρες μετά τη φωτιά συγκεντρώθηκαν εθελοντές – με την οργάνωση και τον συντονισμό από το Save Your Hood και την περίθαλψη της Anima – για να σώσουν οτιδήποτε μπορεί να σωθεί από τη ζωή στα καμένα. Εγιναν συνολικά τέσσερις δράσεις: Βαρνάβας, Νέα Μάκρη, Πεντέλη και Διόνυσος. «Συγκεντρωθήκαμε περίπου 200 άτομα στην Πεντέλη», διηγείται η εθελόντρια Σοφία Μοίρου. Διέσωσαν περισσότερες από 50 χελώνες, έναν σκαντζόχοιρο και μία σαΐτα. Οπως σημειώνει, μάλιστα, διοργανώθηκε και μια έκτακτη δράση χθες το απόγευμα. Αφορμή η ειδοποίηση από πυροσβέστες που έκαναν περιπολία ότι συνάντησαν δύο χελώνες σε κακή κατάσταση, εντελώς αφυδατωμένες στη Ραπεντώσα. «Και μία χελώνα, ένα σαυράκι να σώσεις, σώζεις μια ζωή», συνεχίζει η Σοφία.

Κατηφορίζοντας προς Ραπεντώσα. Ενα καμένο πυροφυλάκιο και ένα επίσης καμένο παγκάκι με θέα τον Ευβοϊκό. Απέραντες κατάμαυρες εκτάσεις – μόνο δείγμα ζωής ένα γεράκι που πετάει ψηλά και τα αυτοκίνητα που περνούν ακατάπαυστα. Γιατί η ζωή συνεχίζεται. Προσπαθεί να γιατρέψει τις πληγές της. Η λίμνη του Μαραθώνα, λίγα χιλιόμετρα μακριά, φαντάζει να πασχίζει να ανασάνει μέσα σε ένα καβουρνιασμένο τοπίο. Το άλλοτε αγαπημένο σημείο απόδρασης στη φύση για τους Αθηναίους απλά δεν υπάρχει πια.

Και μια λεπτομέρεια στο δυστοπικό περιβάλλον: τα δοχεία με νερό για όσα ζώα έχουν διασωθεί στην άκρη του δρόμου.