Кыргызстанда залкар акын Тоголок Молдонун 160 жылдыгына арналган адабий жана илимий иш-чаралар азыноолак болсо да өткөрүлүп жатат. Дал ушул кырдаалда анын мурасын дүйнөлүк чөйрөдө даңазалап жаткан түрколог, кыргыз таануучу Гундула Салк айымдын зор эмгегин эскерте кетүү ылаазым.
Азербайжандын желеги астында аскер техникаларынын кербени Тоолуу Карабактагы Лачын районуна 1-декабрга караган түнү кирди. Бул жер согушту токтотуу үчүн түзүлгөн үч тараптуу макулдашуунун шарттарына ылайык, Армения Азербайжанга өткөрүп берүүгө тийиш болгон үч райондун акыркысы болчу. Лачын кайтарылган соң Азербайжандын президенти Илхам Алиев телекайрылуусунда акыркы кырдаалды “жаңы реалдуулук” катары баалады: “Биз жаңы реалдуулук жаратканыбызды дагы бир жолу айткым келет. Биз жеңдик, биз душманды талкалап, өз жерибизден кубалап чыктык. Читать дальше...
«Ата Мекен» партиясынын лидери, Жогорку Кеңештин депутаты Өмүрбек Текебаев «Азаттык» менен болгон маегинде октябрдагы ыңкылаптын шарапаты менен келген жаңы бийлик сунуштаган башкаруу системасына каршы экенин кайталады. 2010-жылы Конституциялык кеңешмени жетектеген саясатчы Кыргызстан президенттик башкаруу системасына кайтса, мамлекет 30 жылга артка кетерин айтты. Текебаев Садыр Жапаров менен жолугушканда эмне тууралуу сүйлөшкөнүн, анын айыптоолоруна да жооп берди.
АКШнын Кыргызстандагы элчилиги мамлекеттик бажы кызматынын мурдагы орун басары Райымбек Матраимовго кылмыш ишинин козголушун кубаттаган пикирин “Твиттердеги” расмий баракчасына жарыялады. Билдирүүдө: "АКШ элчилиги Кыргызстандын Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитетинин Райымбек Матраимовго каршы козгогон ишинде башка катышуучулар да пайда болгонун белгилейт. Тергөө жана өкүм – уюшкан кылмыштуулукка каршы күрөштүн ачкычы. Элдин ырыскысын уурдагандардын баары сот алдында жооп берерин камсыздайт”, деп жазылган. Читать дальше...
Ош облусунун Ноокат районундагы Чеч-Дөбө айылынын 31 жаштагы тургуну өз атасын өлтүрүүгө шектелип, 30-ноябрда камакка алынды. Бул тууралуу Ош облустук ички иштер башкармалыгы билдирди. Ош ОИИБнын маалыматына ылайык, адам өлтүрүүгө шектелип жаткан адам 16 жылдан бери психикалык оору менен ооруп, Ош облустук ден соолукту чыңдоо борборунда дарыланып, каттоодо турган. Окуя болгон күнү райондук милицияга Чеч-Дөбө айылынын тургуну үйүндө атасын кетмен менен башына чаап өлтүрүп салганы маалымдалган. Читать дальше...
АКШда бир катар басылмалар президент Дональд Трамп шайлоодон кийин тарапташтарынан кайрымдуулукка 150 миллион доллардан ашык акча чогултканын жазышты. Мөөнөтү бүтүп бараткан президент добуш берүү олуттуу мыйзам бузуу менен коштолгонун айтып, тарапташтарын ага колдоо көрсөтүүгө, кайрымдуулук кылууга байма-бай чакырып келет. Трамптын шайлоо өнөктүгүнүн өкүлү Тим Мерто кандайдыр бир комментарий берүүдөн баш тартты. "New York Times" бул акчанын көбү добуш берүү аяктаган алгачкы жумада эле чогулганын маалымдады. Читать дальше...
Бириккен Улуттар Уюму коронавирус пандемиясынын айынан соңку 20 жылда ВИЧке каршы күрөштөгү жетишкендиктер артка кетиши мүмкүн экенин эскертти. Тажикстанда белгилүү “Азия-плюс” көз карандысыз маалымат агенттигинен 14 жылдан бери жайгашкан кеңсени бошотуп берүүнү суранышты.
ВИЧ/СПИДди базарларда акысыз текшерүү учурунда сегиз кишиден оору табылды. Бишкектеги жана Чүй облусундагы ири базарларда ВИЧ/СПИД, гепатиттин В, С түрү боюнча 500дөн ашык адам текшерүүдөн өткөн. Кыргызстанда СПИДдин ВИЧ инфекциясын жугузуп алгандардын расмий катталган жалпы саны 10 миңден ашат.
Казакстандын Алматы шаарында Нурсултан Назарбаев проспектисинде #qazaqkoktemi и #cancelelbasy деген хэштег сөздөрү менен «Бир ысымга 47 миллиард теңге» деген жазуусу бар он метрлик жазуу илинди. Ал кимдин колунан келгени азырынча белгисиз. Бирок оппозициялык «Rukh2k19» тобу «Инстаграмдагы» баракчасына казак өкмөтүнүн коомчулук менен эсептешпей туруп өлкөнүн борбор шаарынын атын өзгөрткөнүн, негизги көчөлөргө да туңгуч президенттин ысымы коюлганын айыптап билдирүү жазды. Анда Назарбаевдин атын түбөлүккө... Читать дальше...
Орусия менен Түркия Тоолуу Карабактагы жагдайга жана тынчтык орнотуучу күчтөргө чогуу байкоо жүргүзүп, көзөмөлдөш үчүн биргелешкен борбор түзүүнү макулдашты. Бул тууралуу 1-декабрда Түркиянын Коргоо министрлиги билдирди. Аны Орусиянын аскер мекемеси да ырастады. Орусиянын Коргоо министрлигинин өкүлү Игорь Конашенков макулдашууга ылайык, бул борбордо эки тараптан тең бирдей сандагы кызматкерлер болорун айтты. Орусиянын, Азербайжандын жана Армениянын президенттери 10-ноябрда Толуу Карабактагы куралдуу... Читать дальше...
Иран парламенти өкмөттөн уранды өзөктүк курал жасаш үчүн керектүү деңгээлде байытууну жана калган чектөөлөргө баш ийбөөнү талап кылган мыйзам долбоорун биринчи окуудан кабыл алды. Бирок өлкөнүн бийлиги окумуштуу-физик Мохсен Фахризаденин киши колдуу болушуна жооп катары сунуш кылынган бул кадам Тегерандын атомдук саясатын өзгөртпөсүн билдирди. Бул тармак Улуттук коопсуздук боюнча жогорку кеңештин карамагына кирет. Фахризаде машинеси 27-ноябрда баш калаанын жака-белинде буктурмадан аткыланган октон жараат алып каза болгон. Читать дальше...
Свердлов райондук прокуратурасы баш калаанын Древесная жана Витебская көчөлөрүндө жайгашкан жер участоктору менчикке чыгышын мыйзамсыз деп таап, аларды мамлекеттик муниципалдык органга кайтарды. Бул тууралуу Башкы прокуратуранын басма сөз кызматы маалымдады. Прокуратура Древесная көчөсүндөгү 20,89 сотых жана Витебская көчөсүндөгү 6,78 сотых жерди менчикке чыгарууда Бишкек мэриясынын Жеке турак жай курулуш департаментинин жооптуу кызматкерлери коррупцияга жол берген деп эсептейт. Башкы көзөмөл органынын... Читать дальше...
Мамлекеттик салык кызматы «Чалдыбар» көзөмөл өткөрүү бекетинде өкмөт башчынын милдетин аткаруучу Артем Новиковдун айткан сынына жооп кайтарды. Анда мекеме сырттан кирген товарларды эсепке алууну автоматташтыруу жана мыйзамсыз ташууга каршы «Жыйынтыктоочу пост» системасын ишке киргизиш үчүн өзүнө тиешелүү милдеттерди аткарганын белгилеген. «Көзөмөл-өткөрмө бекеттеринин ишин камсыздоого Мамлекеттик салык кызматынан тышкары сегиз мамлекеттик орган катышат, алардын негизгилери салык кызматы менен... Читать дальше...
Динде аялдардын илимдин түрдүү бутактарында эмгектенишине да чектөө жок болсо да, көп учурда айымдарга мамиле анын тетирисин көрсөтүүдө.Теманы эксперт Канатбек Мурзахалилов Иордания Улуттук университетинин “Ислам укугу” бөлүмүнүн бүтүрүүчүсү, теолог Ибрагим Абдиев менен бирге талдоого алат.
Бишкек мэриясы коронавирус илдети күчөп турган маалда карантинге жабылган кинотеатрлар менен тез татым жайларын кайрадан ачты. Мэрия санитардык-эпидемиологиялык эрежелерди так сактоо боюнча жоопкерчиликти жогорудагы мекемелердин жетекчилигинин мойнуна жүктөп жатат.
Орусияда коронавирус убактылуу эмгек миграциясында жүргөн кыргызстандыктар да аныкталып жатат.
Мал-жандыкты сыртка сатуу боюнча киргизилген убактылуу чектөө саясий чечим болгон жана ал алынбайт. Бул тууралуу 1-декабрда фермерлер менен жолугушууда айыл чарба, тамак-аш өнөр жайы жана мелиорация министри Тилек Токтогазиев билдиргенин «Азаттыкка» мекеменин басма сөз кызматы кабарлады. Министрликтин басма сөз катчысы Темиржан Мааткеримовдун айтымында, жолугушууга Чүй облусунун 25 чакты фермери катышты жана алар малды үчүнчү өлкөлөргө сатууга тыюуну алып салууну суранышты. «Министр бул маселе боюнча Токмоктогу базарды да көрүп келгенин... Читать дальше...
Мурдагы президент Алмазбек Атамбаевди колониядан эркиндикке тез арада чыгаруу тууралуу кайрылуу арызы менен анын жактоочулары Бишкектин Биринчи май райондук сотуна кайрылышты. Бул тууралуу 1-декабрда «Азаттык» радиосуна адвокат Замир Жоошев билдирди. Анын айтымында, Атамбаев колонияга Батукаевдин иши боюнча отургузулган жана 30-ноябрда Жогорку сот мурдагы президентти күнөөлүү деп тапкан өкүмдөрдү жокко чыгаргандыктан ал эркиндикке дароо бошотулушу керек болчу. «Алмазбек Атамбаев колонияга Батукаевдин иши боюнча гана отургузулган, - деди ал.
Өкмөт 100 миң сомго чейин насыясы барларга колдоо үчүн 1 миллиард 253 миллион сом бөлүү чечимин кабыл алган. Тиешелүү токтомго Садыр Жапаров премьер-министрлик кызматын тапшырардын алдында кол койгон. Президенттикке талапкер болууну каалаган саясатчылар муну шайлоодо добуш сатып алууну мыйзамдаштыруу катары баалап жатышат. Адистер бөлүнгөн каражат элдин жакыр катмарына тыгынчык болгону менен маселе чечилип кетпесин айтышты. Чакан насыя алгандарды кубанткан чечим Ысык-Көл облусунун тургуну... Читать дальше...
Борбордук шайлоо комиссиясынын (БШК) жумушчу тобу 1-декабрда Башкы прокуратуранын президенттик шайлоого катыша турганын билдирген саясатчы Адахан Мадумаровдун Орусиядагы жолугушуусуyсуна байланышкан сунушун карады. «Азаттыктын» кабарчысы жеринен билдиргендей, жыйынга журналисттер киргизилген жок. Адахан Мадумаровдун өкүлү Артур Бакировдун билдиргенине караганда жумушчу топ маселени БШКнын жалпы жыйынында кароо чечимин чыгарды. БШКнын жумушчу тобу Мадумаровдон башка президенттикке талапкер болуш... Читать дальше...
Быйыл АКШ менен Кыргызстандын ортосундагы ВИЧ/СПИД эпидемиясына каршы күрөш боюнча кызматташтыкка он жыл болду. АКШнын Кыргызстандагы элчилиги 1-декабрда билдиргендей, быйыл Америка дүйнөлүк СПИДге каршы күрөшүү күнүн «ВИЧ/СПИД эпидемиясын токтотуу: туруктуулук жана таасир» деген теманын алкагында өткөрүп жатат. Бул мезгил аралыгында АКШ президентинин СПИДден жапа чеккендерге жардам көрсөтүү боюнча планы (PEPFAR) ишке ашырылган. Анын алкагында ВИЧтин алдын алуу, адистерди даярдоо, илдеттен коргонуу... Читать дальше...
Он бир жылга соттолгон мурдагы президент Алмазбек Атамбаевдин жактоочулары аны үй камагына чыгаруу талабын коюп жатышат. Ал эми Атамбаевди "Батукаевдин иши" боюнча күнөөлүү деп эсептегендер Жогорку соттун чечимин сындашууда. Мурдагы президент Алмазбек Атамбаевдин жактоочулары Жогорку соттон кримтөбөл Азиз Батукаевдин абактан бошотулганы боюнча төмөнкү инстанциядагы сот өкүмдөрүн жокко чыгарууну жана ишти кайра кароону суранышкан. Адвокат Замир Жоошев алардын өтүнүчүн Жогорку соттун судьялары 30-ноябрда канааттандырганын билдирди. Читать дальше...
Франциянын Улуттук кеңешиндеги (парламент) башкаруучу коалиция "Глобалдуу коопсуздук тууралуу" талаштуу мыйзам долбоорун кайра кароого жөнөттү. Мунун алдында бир катар укук коргоочулар жана журналисттердин кесиптик кошуундары документ демократияны, сөз эркиндигин жана маалыматка болгон укукту чектейт деп айтып чыгышкан. Ошондой эле полиция кызматкерлеринин ыйгарым укуктары дагы кеңейет деп сындашкан. Мыйзам долбоорунда маселен, полициянын иш-аракетин уруксаты жок сүрөткө жана видеого тартканы үчүн ири өлчөмдө (45 миң евро) айып салуу... Читать дальше...
«Формула-1» эл аралык автожарыштын көп жолку чемпиону Льюис Хэмилтон («Мерседес» командасы) коронавируска кабылды жана ушундан улам бул дем алышта Бахрейндеги Сахира Гран-приси үчүн мелдешке катыша албай калды. Өткөн аптада Хэмилтон үч жолу тест тапшырып, үчөөндө тең оору аныкталган эмес. Бирок анын командасы спортчу дүйшөмбүдө эртең менен ойгонгондо эле оорунун жеңил белгилерин байкаганын, кайталап тапшырган тести оң чыкканын, бирок өзүн жакшы сезип жатканын билдирди. Бахрейдин медициналык талаптарына ылайык... Читать дальше...
Расмий Кремль Молдованын жаңы шайланган президенти Майя Сандунун Днестр боюндагы жикчил аймактан орусиялык аскерлерди чыгарып кетүү тууралуу сунушун четке какты жана өз жообун «аймактагы кырдаалды туруксуздаштырууга жол койбоо» далалаты менен түшүндүрдү. Молдованын Батыш Европа менен тыгызыраак карым-катнашын жактаган Санду айым азыркы орусиячыл президент Игорь Додонду эки жума мурда президенттик шайлоонун 2-айлампасында жеңип алган. Санду айым мекендештерин бир тараптуу дипломатиядан четтеп, Орусия... Читать дальше...