Новости за 05.09.2021

Ооганстандын талибдерге каршы акыркы таянычы - Панжшер өрөөнүндө айыгышкан салгылашуулар жүрүп жатканы кабарланып, ар бир тарап жеңгенин билдиришүүдө. Ал арада АКШ армиясынын Биргелешкен штабдарынын кол башчысы Марк Миллей Ооганстан кеңири “жарандык согуш” коркунучуна кептелгенин эскертти. “Талибан” кыймылынын басма сөз катчысы Билал Карими согушкерлер Панжшердеги жети райондун бешөөнү ээлеп алышканын билдирди. Өрөөн Кабулдан 100 чакырымдай алыс жайгашкан. Кариминин айтымында, согушкерлер Панжшердин борбору Базаракка жакындашууда. Читать дальше...

Сербия президенти колдогон нааразычылык акцияларына карабастан Черногориянын митрополити болуп серб патриархы Иоанникий дайындалды. Ага каршы чыккандар 4-сентябрдан бери полиция менен кагылышып, таш, бөтөлкөлөрдү ыргытып, полиция болсо көздөн жаш агызуучу газ колдонуп жатат. Черногориянын улутчулдары митрополитти Белграддын дайындашын серб православ чиркөөсүнүн өлкөдөгү таасирин кеңейтүү жана Черногорияны Сербиянын көзөмөлүнө кайтаруу аракети катары баалашууда. "Биз тосмолорду койдук, анткени... Читать дальше...

Ирандын президенти Ибрахим Раиси Тегерандын өзөктүк программасы боюнча диалогду жандандыруу маселеси өкмөттүн күн тартибине киргизилгенин, бирок сүйлөшүүлөр Батыштын “басымы” астында жүргүзүлбөшү керек экенин билдирди. Раиси 4-сентябрда мамлекеттик телеканалдан сүйлөгөндө Тегеран “натыйжалуу талкууларды көздөй турганын” белгиледи. Тынчтык сүйлөшүүлөрүнө катышкан Франция жана Германия Иранда президенттик шайлоодо Раиси жеңгенден кийин диалогго кайтууга үндөшкөн. "Ислам жумурияты сүйлөшүүгө даяр... Читать дальше...

Кошмо Штаттар кеминде 50 миң ооганды кабыл алат деп күтүлүүдө. АКШнын Ички иштер министрлигинин департамент башчысы Алехандро Майоркастын билдиргенине караганда, программа террорчулукка каршы согушта америкалык аскерлерге көмөктөшкөн оогандарды алып чыгып кетүүнү көздөйт. Он миңдеген ооган буга чейин АКШга алынып келип, коопсуздук органдарынын текшерүүсүнөн кийин аскердик базаларга жайгаштырылды. Майоркас дагы канча качкын жана качан алынып келери ачык бойдон калууда деп билдирди. Анын айтымында... Читать дальше...

Орусия аннексиялаган Крымда ишембиде 50дөн ашуун крым-татарларын коопсуздук кызматы кармап кетти. Бул тууралуу Украинанын расмий булактары билдиришти.  Омбудсмен Людмила Денисованын айтымында, Федералдык коопсуздук кызматы (ФСБ) беш активистти, арасында крым-татарларынын Межилисинин төрага орун басары Нариман Желялды кармашты, үйлөрүн тинтишти. Буга нааразылыгын билдирген 50дөн ашуун киши Симферополдо ФСБнин имаратынын алдына чыгышты.       "50дөн көп крым-татары кармалды", - деп жазды Денисова “Фейсбуктагы” баракчасына. Читать дальше...

Салтанат көрүүчүлөрсүз өтүүдө. Паралимпиада 24-августта башталып, 5-сентябрга чейин созулду. Парадга 162 курама жана качкындар командасынын атлеттери катышкан.

Куураган бактар жердин көмүртек циклине таасир этет. Булганган аба ашыкча салмакка себеп. Дүйнөдөгү эң бекем айнек Кытайда жасалды. "Азаттыкта" илим дүйнөсүндөгү акыркы жаңылыктардын топтому.

Талас облустук ички иштер башкармалыгы 6-7 жаштагы эки кызга сексуалдык ыдык көрсөткөн деген окуя боюнча Жазык кодексинин 165-беренеси (“Ыплас аракеттер”) менен сотко чейинки териштирүү ишин баштады. Облустук милициянын маалыматына караганда, кылмыш иши жергиликтүү тургундун арызынын негизинде козголуп, иликтөө жүрүп жатат.  Арыз ээси өзүнүн жана кошунасынын кызына сексуалдык ыдык көрсөтүлгөнүн билдирген. Кыргызстанда укук коргоочулар секелек кыздар зордукталган учурлар көбөйүп жатканын айтып коңгуроо кагып келишет. Читать дальше...

Кыргызстандын Баткен, Өзбекстандын Фергана, Тажикстандын Согд облустарынын өкүлдөрү 3-сентябрда Фергана шаарында жолугушту. Бул тууралуу Баткен районунун акими Учкунбек Жоробаев "Азаттык" радиосуна маалымдады. Анын айтымында, жолугушуу кызматташтык, достук ымаланы бекемдөө максатында уюштурулган. Үч облустун кызматташтыгын жандандыруу багытындагы демилгелер  Баткен, Фергана жана Согд облусунун башчыларынын атайын кеңеши бекиткен план менен жүргүзүлө турган болду. Өзбекстандын Фергана облусу Баткен жана Согд облустары менен чектешет. Читать дальше...

Жаңы Зеландиянын премьер-министри Жасинда Ардерн антитеррордук мыйзамдарды катаалдаштыра турганын билдирди. Ал мындай убаданы 3-сентябрда полициянын байкоосунда турган эмигрант дүкөндө үч кишини өлтүрүп салгандан кийин берди. Бычак жеген дагы беш киши ооруканага түшкөн. Шектүү Шри-Ланкадан келген 32 жаштагы Ахмед Атилл Мухамед Самсудин экенин RNZ радиосу кабарлады. Өлкөгө ал 2011-жылы студенттик виза менен келип, качкын макамын сураган. Ахмед Атилл алгач 2016-жылы социалдык тармактарда экстремизмди... Читать дальше...

“Талибан” кыймылы жана ага каршы турган Ахмад Масуд Панжшердеги салгылашуу жөнүндө эки башка пикир айтып жатышат. “Талибан” кыймылынын өкүлдөрү 4-сентябрда Панжшер провинциясынын административдик борбору (Кабулдан 100 чакырым алыстыкта) Базаракка жакындаганын жана бир катар райондордо ийгиликке жетишкенин билдирди. Tolo News телеканалы маданият боюнча жергиликтүү комиссиянын мүчөсүнүн сөзүнө таянып, Панжшердеги төрт район талибдерге өткөнүн кабарлады. Азырынча бул маалыматты тастыктоого мүмкүнчүлүк боло элек. Читать дальше...

Пакистанда жергиликтүү бийлик Белужистан провинциясындагы көзөмөл өткөрмө бөлүмүнүн жанындагы жардыруудан коопсуздук күчтөрүнүн кеминде үч кызматкери каза болгонун кабарлады. Жардыруу 5-сентябрда Пакистандагы Чек ара корпусу кайтарган Мастунг округундагы көзөмөл өткөрмө бөлүмүнө болгон. Окуя үчүн пакистандык талибдердин “Техрик-е Талибан” кыймылы жоопкерчилик алды. Алар Пакистандын Чек ара корпусу бутага алынганын билдиришти. Жаратылыш ресурстарына бай Белужистан провинциясы Ооганстан жана Иран менен чектешет. Читать дальше...

Спортчу өзүнүн үйрөнгөн ыкмаларын балдарга көрсөтүп, тажрыйбасы менен бөлүштү. Махмудов Токио Олимпиадасынан күмүш байге уткан.

Мээлейсиз муштум менен кармашуу лигасында эки атлет бир-бирине кубаттуу соккуларды узаткан. Арадан 17 секунд өткөндө алардын бири турган жеринен оор нокаутка кеткен.

Жамааттык коопсуздук келишими уюмуна (ЖККУ) мүчө мамлекеттердин биргелешкен аскердик машыгуусуна катышуу үчүн 5-сентябрда Казакстандын аскердик контингенти Кыргызстандагы 20636 аскер бөлүгүнө келди. Бул тууралуу Коргоо министрлиги маалымдады.  Кыргызстандагы “Эдельвейс” полигонунда “Рубеж-2021” деп аталган аскердик машыгуу 7-9-сентябрда өтөт. Ага Орусия баш болгон Жамааттык коопсуздук келишими уюмуна (ЖККУ) мүчө мамлекеттердин армиясы катышат.  Иш-чара Ооганстанда курчуган кырдаалга байланыштуу Кыргызстанда жана Тажикстанда өткөрүлүп жатат. Читать дальше...

Татарстандын Казан шаарында өтүп жаткан КМШ мамлекеттеринин оюндарында кыргызстандык балбан Калмира Билимбек кызы алтын медал  утту. Ал кыз-келиндер күрөшү боюнча 55 кг салмакта күч сынашкан. Бул тууралуу Спорт агенттиги маалымдады. Кыз-келиндер күрөшү боюнча кыргызстандык Марсбек кызы Назира ( 62 кг) жана Нураида Анаркулова (59 кг) күмүш медалга ээ болушту. Бермет Нурдин кызы (57 кг), Нурзат Нуртаева (72 кг) жана Назик Мирлан кызы (50 кг) КМШ Оюндарынын коло байгесинин ээси болушту. Эркин күрөш... Читать дальше...

Оюндарга жакынкы жана алыскы чет өлкөлөрдөн, КМШ, ШКУ мамлекеттеринен жана Кыргызстандын ар кайсы облустарынан келген спортчулар катышат.

Таласта өзү теңдүү эркек бала менен күрөшүп, аны өйдө тургузбай жеңип алган 9 жаштагы Жасмина Арзыбаева кумири Айсулуу Тыныбекова менен телефон аркылуу сүйлөштү.

Кыргызстандан бул турнирге 13 спорттун түрүнөн 150дөн ашык атлет барган. Жалпы көрсөткүч боюнча азыр өлкө Россия, Азербайжан жана Беларусь өлкөлөрүнөн кийин төртүнчү сапта келе жатат.

Кытайдын Шинжаң-Уйгур автоном районундагы лагер жана түрмөлөрдүн курмандыктары жөнүндө маалымат топтоп жүргөн изилдөөчү Евгений Бунинге Казакстанга кирүүгө беш жылга тыюу салынды. Ал бул тууралуу ишемби күнү кечинде “Фейсбуктагы” баракчасына жазды. “Мага Казакстанга кирүүгө беш жылга тыюу салынды. Аны мен жаңы эле билдим. Бир ай Бишкекте жүрүп, бүгүн кечинде Алма-Ата шаарына учуп келгем. Мени паспорттук көзөмөл жайынан өткөрүшкөн жок. 5-10 мүнөттөн кийин “Эйр Астананын” эки кызы келип, мага өлкөгө... Читать дальше...

"Түндүк электр" мамлекеттик ишканасы 6-сентябрдан тартып Бишкекте 7200 абоненттин жарыгын карызы үчүн өчүрөт. Мекеменин басма сөз кызматы карызы барлар электр энергиясы үчүн 6,4 млн. сомдон ашуун акчаны төлөбөй жатканын маалымдады. Электр жарыгы үчүн карызы бары-жогун "Түндүк электр" ишканасынын кардарлары кол телефонундагы тиркеме аркылуу же 1209 номуруна түз чалып биле алат. Расмий маалыматка караганда, өлкөдө жылына орточо 14-15 млрд. кВт/саат электр энергиясы өндүрүлөт. Акыркы жылы керектөө өндүрүлгөн энергиядан ашып түшкөнү... Читать дальше...

Коронавируска каршы республикалык ыкчам штабдын 5-сентябрдагы маалыматына караганда, соңку бир суткада вирустан төрт киши каза тапты. Жалпысынан COVID-19дан каза болгондордун расмий саны 2550 адамга жетти. Соңку бир күн ичинде вирус дагы 126 адамдан табылды. 2020-жылдын март айынан бери өлкөдө бул оору жуккандардын расмий катталган саны 176 473 адам. Азыр ооруканада 875 бейтап жатат, 1072 ​бейтап үйдөн дарыланууда. Бир суткада 127 адам айыгып чыкты. Сакайып чыккандардын жалпы саны 170 523 кишиге жетти. Читать дальше...

Кыргызстанда бюджеттин туруктуулугун камсыз кылуу үчүн Турукташтыруу фонду түзүлдү. Бийлик бул фондго жок эле дегенде 17 миллиард сом топтоп, каржылык ар кандай кырдаалдарда колдонууну максат кылып жатат. Экономисттер казынанын жыртык-тешиги бүтөлбөй жаткан шартта бийлик резервге акча чогулта аларынан күмөн санашууда. Бул фондго акча каяктан чогулат? Турукташтыруу фонду кантип иштейт? Өлкөдө ар кандай экономикалык кырдаалда колдонуп, социалдык милдеттенмелерди аткаруу үчүн кошумча каражат чогултуу сунушу мурда-кийин эле айтылып келген. Читать дальше...