Новости за 17.01.2022

افغان خبریال فیصل مدرس او دوه ملګري یې د طالبانو له بنده خوشې شول.  د ژورنالیستانو د خوندیتوب کمېټې یا  CPJ تېره اوونۍ د خپلو سرچینو په حواله خبر ورکړ چې مدرس نږدې دوه اوونۍ مخکې له خپلو همکارانو ادریس رحیمي او میلاد عزیزي سره د کابل په نوي ښار کې په یو رسټورانټ کې ونیول شول.  یوټیوبر مدرس پرون کابل لوورز په نوم پر خپل یوټیوب چینل راڅرګند شو او د طالبانو له زندان څخه خپلې خاطرې یې بیان کړې.  مدرس وویل:" د یوه ټکي یادونه باید وکړم چې تحقیقات په ډېر ښه شکل ترسره شول، نه د زور مسئله وه نه د ځورولو. Читать дальше...

پاکستان انتخاباتو کمېشن د بلوچستان مشر وايي، تر اوسه وروستۍ پرېکړه نه ده شوې خو د ده په وینا، داسې امکان شته چې په ټوله صوبه کې پر یوه نېټه بلدیاتي انتخابات وشي.

د ملګروملتونو د بشري حقونو د څارونکو یوه ډله وايي چې طالب مشران د ښځو او نجونو پر وړاندې د جنسیت پربنسټ د پراخې کچې تاوتریخوالی او تبعیض رسماً په یوه دود بدلوي.   دې شنونکو په خپل راپور کې چې نن دوشنبې(د مرغومې په ۲۷مه)  خپور شو ویلي دي" د طالبانو دا پالېسي د جنسیت پر بنسټ او د زیان رسوونکو اقداماتو په وسیله د ښځو او نجونو پر وړاندې د ډله ییز مجازات په معنا ده." د ملګروملتونو د څارونکو ډله وايي چې په افغانستان کې په سیستماتیک او دوامدار ډول له ټولنیز، اقتصادي او سیاسي محیطه د ښځو د څنډې ته کولو د هڅو له کبله اندېښمن دي. Читать дальше...

په بدخشان ولایت کې په یوې ترافیکي پېښه کې څلور کسان مړه او درې نور تپيان شوي دي. د بدخشان د اطلاعاتو او فرهنګ ریاست په یوه بیان کې وايي، پېښه نن سهار د شهر بزرګ ولسوالۍ په کره نومې سیمه کې د یوه کورولا ډوله موټر د اوښتو له کبله وشوه. په بیان کې د پېښې علت د سړک خرابي بلل شوې. د یوه بل خبر له مخې په بلخ ولایت کې نن په یوه ترافیکي پېښه کې نهه کسان ټپیان شول. د بلخ امنیه قومانداني وايي چې پېښه د مزار- شبرغان د لویې لارې په اوږدو کې د ډرېوانو د بې احتیاطۍ له کبله شوې ده.

د ایران د لوی مذهبي مشر ایت الله علي خامنه يي خورځه او مدني فعاله د ایران د پخوانۍ سلطنتي کورنۍ د یوه غړي د ستاینې په تور نیول شوې ده.  په امریکا کې ډېره د بشري حقونو د فعالانو خبري اژانس هرانا چې د ایران د اړوندو مسایلو په اړه راپورونه خپروي، وايي چې د ایران د استخباراتو د وزارت ایجنټانو فریده مرادخاني د تېرې جمعې په ورځ ونیوله او د نوموړې پر کور د برید پر مهال یې د هغې ځینې شخصي وسایل هم ضبط کړل.  هرانا اژانس خبر ورکوي چې مېرمن مرادخاني د تهران ایوین زندان ته انتقال شوې ده. د فریدې مرادخاني... Читать дальше...

د طالبانو له واکمنېدو وروسته، لکه د نورو ملکي خدمتونو په څېر د پاسپورټونو د جوړېدو او وېش بهیر له خنډ او ځنډ سره یوه مخ چاره ده. بله ستونزه بیا د هغو کسانو لپاره ده چې غواړي له هېواده دباندې ووځي. حمید توانګر د هرات اوسېدونکی او یوه ګاونډي هېواد کې د زده‌کړو لپاره د پاسپورټ جوړولو په هڅه کې دی. حمید د لوړو زده‌کړو لپارو خپل ټول اسناد برابر کړي، خو لویه ستونزه یې د پاسپورټ د نېټې پای ته رسېدل دي چې باید بیا وغځول یا تمدید شي. نوموړي ازادي راډیو ته وویل، د هرات د پاسپورټ مدیریت ته تللی خو... Читать дальше...

نیږدې درې ورځې کېږي چې خصوصي بانکونو ته د طالبانو د حکومت له خوا اجازه ورکړل شوې چې خپل د صرافۍ اتومات ماشینونه ATM پرانېزي خو یو شمېر کابل ښاریان وایي چې دوی لا هم له دغو ماشینونو د پیسو په ترلاسه کولو نه دي بریالي شوي. د کابل ښار یو تن اوسیدونکی سلیم وایي:" په میوند واټ کې د افغانستان د نړیوال بانک نمایندګۍ ته لاړم خو هغه تړلې وه او هرڅه ټول شوي وو د کابل ښار زیر زمیني کې هم د دې بانک نمایندګۍ ته هم ورغلم خو هغه ځای کې هم څه نه وو وزیر اکبرخان مېنه کې د دې بانک نمایندګۍ فعاله وه خو ATM ماشین... Читать дальше...

له افغانستانه بهر ته د ډالرو د لېږد په تړاو د طالبانو حکومت له لوري د نویو محدودیتونو رامنځته کیدل د ځینو افغانانو له غبرګون سره مخ شوي.   ۳۱ کلن محمود شاه د لوګر ولایت اوسیدونکی دی، ټاکل شوې په نږدې  ورځو کې امریکا ته ولاړ شي.   محمود شاه وایي، چې د کور د وسایلو او شخصي موټر په پلورلو سره یي یو اندازه نغدي پیسې راټولي کړي.   نوموړی په دی باور دی چې بهر ته له تلو سره په پردي ملک کې یو اندازه نغدو پیسو ته اړتیا ده، ترڅو وکولای شي د مسافری په مهال د خپلې کورنۍ لومړنۍ اړتیاوي پرې پوره کړي.   ... Читать дальше...

په وروستیو کې د طالبانو په حکومت تر ټولو سختې نیوکې د ښځو د حقونو د خوندیتوب په اړه دي.

د بشري حقونو د څار نړیوال سازمان وايي، طالبانو په افغانستان کې د ښځو او بشري حقونو په اړه خپلې شوې ژمنې نه دي پوره کړي. د دې سازمان په خبره، طالبانو د سولې د مذاکراتو پر مهال ژمنه کړې وه چې زده‌کړو ته د نجونو او کار ته د مېرمنو د لاسرسي په تړاو به هېڅ ډول محدودیتونه نه لګوي، خو په خبره یې ډېر ژر یې خپلې ژمنې ماتې کړې. د دې سازمان د ښځو د څانګې مرستیالې هېدر بار ازادي راډیو سره خبرو کې طالبان پړه وګڼل چې د ښځو د کار په مخنیوي سره یې افغانستان کې حالت نور هم ناوړه کړی دی. "هېدر بار وایي طالبانو... Читать дальше...

د وزارت ویاند جاوېد هژیر د جنورۍ پر ۱۶مه مشال راډیو ته وویل، د مهاجرت نړیوالې ادارې (ای او اېم) په هرات، ننګرهار، کندهار او هېلمند کې د څلورو روغتونونو فعالولو مسوولیت منلی او د ملګرو ملتونو د ماشومانو ادارې (یونېسېف) اعلان کړی

د اکسفام موندنې ښيي چې د کرونا وبا له پيله د نړۍ د لسو تر ټولو بډایه کسانو شتمنۍ څه باندې دوه برابره شوې او ۱،۵ تریلیونه ډالرو ته رسېدلې ده.  په ورته وخت کې د وبا له پيله د نړۍ په کچه له ۱۶۰ ملیونو ډېر کسان د بې وزلۍ خواته بیول شوي دي.  اکسفام د خپلو دې موندنو راپور نن دوشنبې د جنورۍ په ۱۷مه داسې مهال خپور کړ چې همدا اوونۍ د نړۍ د اقتصادي مجمع انلاین غونډه هم د سویس په داووس کې جوړیږي.  د اکسفام موسسې په راپور کې راغلي، د همدې وبا په ترڅ کې ډېر بډایه خلک د مالي او پولي تحرکاتو او ونډو له کبله لا بډایه شوي. Читать дальше...

د بشري حقونو د څار سازمان هیومن رایټس واچ وايي طالبانو له کاره د ښځو د اېستلو او د ډېرو کورنیو د نفقې د ګټونکو د وزګارولو له لارې د افغانستان روان حالت نور هم کړکېچن کړی دی.  د هیومن رایټس واچ د ښځو د حقونو د څانګې مرستیالې هیدربار ازادۍ راډیو ته وویل، طالبان باید پر خپلو هغو ژمنو عمل وکړي چې په دوحه کې او پر افغانستان له واکمنېدو وروسته یې د ښځو د تعلیم او کار په برخه کې په یوه خبري غونډه کې وکړې.  د بشري حقونو د څار د سازمان دې چارواکې پر نړیوالې ټولنې غږ وکړ چې له افغانستان سره په مرستو او خپلو هڅو کې ښځو ته لومړیتوب ورکړي. Читать дальше...

د طالبانو حکومت د استنډرډ ملي ادارې د نفتي موادو ټولو سوداګرو ته خبرداری ورکړی چې هېواد ته د بې کیفیته نفتي موادو له واردولو ډډه وکړي.   دې ادارې د یکشنبې په ورځ ناوخته په یوې خبرپاڼه کې ویلي، هغه سوداګر چې د تیلو او ګازو واردات کوي له دې وروسته دې د بې کیفیته موادو له واردولو ډډه وکړي او که د سرغوړنې په صورت کې ونیول شي سخته سزا به وویني.   د یادې ادارې د اعلامیې پربنسټ، د بې کیفیته نفتي موادو استعمال د چاپیریال ترڅنګ د انسانانو روغتیا ته هم زیان رسوي او د دغې چارې د مخنیوي لپاره یې د عامې روغتیا وزارت سره په ګډه کار پیل کړی دی. Читать дальше...

د طالبانو حکومت اقتصادي کمېسیون پریکړه کړې چې د ټولو سوداګرو مهمو ستونزو او په هېواد کې دې د رغنیزو پروژو د چارو چټکتیا ته ځانګړي پاملرنه وشي.   د ارګ له لوري په خپره شوې خبرپانه کې ویل شوي چې د طالبانو د حکومت  د رئیس الوزرا دویم مرستیال مولوي عبدالسلام حنفي چې د اقتصادي کمېسیون مشري په غاړه لري تېره ورځ ناوخته یې د یو شمېر سکټوري وزارتونو او پانګوالو سره په  لیدنه کې د سوداګرو ورسیتو ستونزو او په دې برخه کې د اغیزمنو ګامونو خبره کړې.   د خبر ځای په حواله، ښاغلي حنفي ټول هغه وزارتونو ته چې د... Читать дальше...

په ارزګان کې د ولایت مقام استازی مولوي طیب وایي، دولتي کارکوونکي باید لونګۍ وتړي او ږيري پرېږدي. هغه دا خبرې د ارزګان د ولايت د مستؤفيت په تالار کې د مالياتي اوونۍ د جوړې شوې غونډې پر مهال وکړې. نوموړی زیاتوي، دغه سپارښتنې یې د ارزګان ولایت د والي له خوا یاد مجلس ته کړي. دی وايي: "ټول دولتي کارکوونکي باید خپل ځانونه د شرعيت په چوکاټ کې برابر کړي مخکي چې په دغه نظام کې کومو کسانو دندې ترسره کولې هغه د تېر نظام اصول و، خو اوس اسلامي نظام دی، دوی باید اوس په شرعيت ځانونه برابر کړي. کوم کارمندان... Читать дальше...

د طالبانو سرپرست حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د جنورۍ پر ۱۷مه مشال راډیو ته وویل چې دوی به له یاد پاکستاني پلاوي سره د دواړو هېوادونو ترمنځ د ټرانزیټ، افغانانو په ځانګړي توګه ناروغانو ته د ویزو او د افغان کډوالو په اړه په مهمو مسایلو خبرې وکړي.

د بلغاریا په غرییزه سیمه کې مېشت مسلمانان یو ځانګړی دود لري چې ناوې د واده په ورځ تر نکاح پورې سترګې بندې ساتي. دوی اکثر ودونه په ژمي کې کوي او پکې مېلمنو ته د ناوې ټول سامانونه هم ښوول کېږي. په یاده سیمه کې د ودونو دا دود له پېړیو راهیسې دوام لري خو یوازې د پخواني شوروي اتحاد په وختونو کې ورباندې بندیز وو. په دې هکله د اژانس فرانس پرېس ویډیويي رپورټ.

طالبانو هغه راپورونه رد کړل چې ګواکې د نشه یي موادو په وړاندې د مبارزې لپاره عدلي او قضايي مرکز تړل شوی دی. د طالبانو یوه مرستیال ویاند احمد اله وثیق پرون ناوخته په ټویټر کې لیکلي، د دغه مرکز د تړل کېدو راپورونه واقعیت نه لري. هغه په خبره د لویې څارنوالۍ سرپرست او مالي او اداري مرستیال مولوي شاه محمد شاهد خلکو ته ډاډ ورکړی چې د مخدره موادو په وړاندې د مبارزې لپاره عدلي او قضايي مرکز فعال دی او سرپرست هم ورته ټاکل شوی دی.   تر دې مخکې ځینو رسنیو راپور ورکړی و چې طالبانو دغه مرکز منحل کړی دی. Читать дальше...

د جنوبي کوریا پوځ وايي، شمالي کوریا نن دوشنبه لږ تر لږه دوه توغندي د سمندرګي پر لوري وتوغول چې شک کېږي بالیستیک توغندي به وي.   دا روانه میاشت د شمالي کوریا له خوا د توغندیو د ازمویلو څلورم اقدام ګڼل کېږي.  د جنوبي کوریا د لوی درستیزانو کمېټې ویلي چې د شمالي کوریا له خوا توغول شوي توغندي احتمالاً بالیستیک میزایل وو، خو دا یې نه دي ویلي چې څومره مزل یې کړی دی.   دا تازه توغونه داسې مهال کېږي، چې شمالي کوریا د جنورۍ پر پنځمه او یوولسمه نېټه د ادعا له مخې تر اواز د چټکو توغندیو غبرګې ازموینې وکړې. Читать дальше...

اوکراین پرون پر روسیه په یوه سایبري یا انټرنېټي حمله کې د لاس درلودلو تور پورې کړ.   په دې سایبري حمله کې د اوکراین دولتي وېب سایټونه له کاره لوېدلي وو چې د کیف په وینا مسکو د خپل ګاونډي په وړاندې مخ په زیاتېدونکي «څواړخیزه جګړه» پیل کړې ده.  تېره جمعه د اوکراین دولت د یوې سایبري حملې ښکار شو، چې زیات وېب سایټونه له دې جملې د بهرنیو چارو، انرژۍ او د ملکي خوندیتوب وزارتونو وېب سایټونه یې افلاین کېدلو ته مجبوره کړل.  د اوکراین د معلوماتي ټکنالوژۍ وزارت پرون په یوه اعلامیه کې وویل، له ټولو شواهدو... Читать дальше...

د یوې هندۍ پړانګې مړینې ګڼ خلک خواشیني کړي دي. د هند د مَدیا پرادېش ایالت وزیر نَروتام میشرا پرون په خپل ټوېټر باندې د (کولاروالې پړانګې) د مړینې خبر ورکړی او خواشینی یې ښودلې.  دغه هندي چارواکي ویلي چې دې پړانګې شپاړس کاله عمر وکړ او ۲۹ بچیان یې راوړل.

اسټرالیا د نړۍ د ټینس لومړۍ نمبر لوبغاړی نواک جوکوویچ ډیپورټ کړ. نواک جوکوویچ چې د 'کووېډ-۱۹' واکسین نه وو لګولی اسټرالیا ته تر رسېدو وروسته له قانوني ستونزو سره مخ شو او ویزه یې لغوه شوه.  جوکوویچ او ورسره پلاوی یې چې یوه توقیف ځای کې ساتل کېدل یکشنبه د ملبورن هوايي ډګر ته ورسول شول او د دوبۍ په لور یې پرواز وکړ. تمه وه چې نواک جوکوویچ د دوشنبې په ورځ د اسټرالیا د ټینس په ازادو سیالیو یا اسټرالین اوپین لوبو کې ګډون وکړي. نواک جوکوویچ نهه واره د اسټرالیا د ټینس د ازادو لوبو اتلولي ګټلې ده. Читать дальше...

د عراق د بهرنیو چارو وزیر وايي، په وروستیو اوونیو کې د بلاروس-پولنډ، لیتوانیا-لاتویا ترمنځ ایسار څلور زره عراقیان یې بېرته هېواد ته راوستي. فواد حسین پرون د عراق په پلازمېنه بغداد کې د لیتوانیا د بهرنیو چارو له وزیر ګابریل لینډسبرګیس سره ګډ خبري کنفرانس ته وویل چې د عراق حکومت د ۲۰۲۱ کال د نومبر له ۱۸ مې د عراقي مهاجرینو د بېرته ستنولو لپاره له بغداده بلاروس ته لس الوتنې تنظیم کړي دي. تر دې مخکې د عراق د بهرنیو چارو وزارت د فرانسې خبري اژانس ته ویلي و چې یو شمېر عراقي کډوال لا هم له بلاروس سره... Читать дальше...

د راپورونو له مخې د سږکال له پیله په کندهار ولایت کې ۷۵ ماشومان د خوارځواکۍ له امله مړه شوي دي. سیمه ییزو رسنیو د کندهار د میرویس روغتون د چارواکو له خولې ویلي چې تر دې مهاله ۱۹۵۰ خوارځواکي ماشومان روغتون ته ور وړل شوي چې ۷۵ یې مړه شوي دي. د ماشومانو د خوندیتوب موسسې سیف دې چلدرن تېره اوونۍ په یوه نوي راپور کې ویلي و چې په افغانستان کې د خوارځواکۍ په ماشومانو کې ۷۰۰ زره نور ناروغان زیات شوي چې په دې سره په هېواد کې د خوارځواکو ماشومانو شمېر یو لک کم څلور میلیونو ته رسېدلی دی. سیف دې چلدرن ویلي... Читать дальше...