د خوست د سپېرې ولسوالۍ اوسېدونکي له نړیوالې ټولنې څخه د زیاتو مرستو غوښتنه کوي. دوی وايي، د جون پر ۲۲مه تر نیمې شپې وروسته زلزلې د سیمې بېخبنا ړنګه کړې او لارې دومره خرابې دې چې تر خوست ښاره څلور یا پینځه ساعتونو کې رسېږي. د طالبانو حکومت وايي، د نړیوالې ټولنې مرستې زلزله ځپلو سیمو ته رسوي. ویډیويي رپورټ.
په همدې حال کې د ناټو مشر ستولتنبرګ هیله ښوولې چې په ناټو د سویډن او فېنلینډ ورګډېدو درخواستونه به تر هغې ژرترژره وروسته منظور شي چې ترکیې یې د غړیتوب په اړه په مدرید کې له خپلو اعتراضونو لاس واخیست.
د طالبانو حکومت د مالیې وزرات او د افغانستان بانک چارواکي له امریکایي چارواکو سره د خبرو لپاره نن د قطر پلازمېنې دوحې ته روان شول. د آسوشیتدپرس خبري آژانس د راپور له مخې د طالبانو د بهرنیو چارو وزرات مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد ویلي، چې د دغه پلاوي مشري به د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیرخان متقي کوي او په دوحه کې به د افغانستان لپاره د امریکا له ځانګړي استازي ټوماس ویسټ او د امریکا د خزانې وزارت له چارواکو سره د افغانستان پر اقتصادي وضعیت او بانکي سکتور خبرې وکړي. له دې مخکې واشنګټن پوسټ ورځپاڼې... Читать дальше...
د لاهور د پولیسو ویاند اغا احتشام حیدر مشال راډیو ته وویل چې د یوشمېر مړو پېژندګلوي ورته ګرانه وي. "موږ چې دا مړي ترلاسه کړو نو بیا یې په مرده خانو کې ږدو او د هغوی د مرګ په اړه مقدمه درجوو. تر هغې وروسته یې د وارثانو لټون پیلوو."
په کندهار کې د پنځو ولایتونو د لوبغاړو ترمنځ د کراتې سیالۍ پیلېږي. د افغانستان د بدني روزنې او ورزش ادارې پر خپله فېسبوک پاڼه لیکلي، چې د دې سیالیو لپاره چمتووالی روان دی. دا سیالۍ چې د جمعې په ورځ پیلېږي، د کوربه کندهار ترڅنګ به د هرات، فراه، خوست او کابل ولایتونو د کراتې لوبغاړي ګډون وکړي. په خبر کې د کندهار د کراتې فدراسیون له قوله لیکل شوي دي، چې د نورو ولایتونو د لوبغاړو ترڅنګ به د کندهار ولایت ۶۰ لوبغاړي هم په دې لوبو کې ګډون وکړي چې غوره لوبغاړي به یې د کندهار ولایتي لوبډلې ته لار ومومي.
په وروستيو کې د پاکستان په قامي اسمبلۍ کې د وفاقي اېتلافي حکومت د ځينو ګوندونو مشرانو پر یوشمېر حکومتي تګلارو نيوکې وکړې او ځينې غوښتنې يې وکړې. ځینې شنونکي ته په اېتلافي حکومت کې د خپلمینځي اختلافاتو په سترګه ګوري خو نور يې بيا يوازې پر یوشمېر موضوعاتو د نظر اختلاف ګڼي. د مشال راډيو په اوونيزه خپرونه "د مشال تر رڼا لاندې" کې دا ځل پر همدې موضوع بحث شوی چې تاسې یې د غږ په ځای کې اورېدای شئ.
جوانان میهن لوبډله د کابل فوټسال غوره ليګ سياليو اتله شوه. د افغانستان فوټبال فدراسیون پر خپله فېسبوک پاڼه لیکلي دي، د کابل فوټسال غوره لیګ سیالۍ چې له یوې میاشتې راهیسې د ۱۱ لوبډلو ترمنځ د افغانستان فوټبال فدراسیون په جمنازيوم کې پيل شوې وې، پرون مازدیګر د جوانان میهن لوبډلې په اتلولۍ پای ته ورسېدې. جوانان میهن لوبډلې، چې ۴۲ ګولونه وهلي و، لومړی مقام او میوند لوبډلې چې ۲۰ ګولونه وهلي و، دوهم مقام یې خپل کړ. جوانان میهن په ۱۰ لوبو کې ۸ لوبې وګټلې، یوه یې وبایلله او یوه یې مساوي کړه.
د انګلستان د یو ورځنیو او شل اوریزو لوبو کيپټان ایون مورګن له نړيوال کرکټ سره مخه ښه وکړه. ۳۵ کلن ایون مورګن پرون اعلان وکړ، چې نور به نړيوال کرکټ پرېږدي. مورګن که څه هم انګلستان ته د ۲۰۱۹ کال د یو ورځنیو لوبو نړيوال جام وګاټه خو په وروستیو لوبو کې ښه نه و ځلېدلی. مورګن په ایرلنډ کې زېږېدلی و او په لومړي ځل د ایرلنډ په ملي لوبډله کې ولوبېد خو وروسته د انګلستان له لوبډلې سره یو ځای شو او تر دې چې د دې لوبډلې کيپټان وټاکل شو. ایون مورګن په ۱۲۶ نړيوالو کې د انګلستان لوبډلې کيپټاني کړې وه، چې ۷۶ لوبې یې ګټلې وې. Читать дальше...
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو سیاسي استازولۍ، یوناما د هغو راپورونو په اړه اندېښنه ښودلې ، چې د سرپل په بلخاب ولسوالۍ کې له بشري حقونو څخه د سرغړونې او عامو خلکو ته د وراوښتو مالي او ځاني زیانونو په تړاو خپاره شوي دي. د کابل اوسېدونکی علي چې اوس په بلخاب کې اوسېږي، ازادي راډیو ته وایي، چې د جګړې پر مهال د بلخاب له ولسوالۍ څخه د ديارلسو کلیو خلک له خپلو کورونو څخه بامیانو او مزار شریف ته کډه شوي دي. هغه وویل: "خلک کډوال شول، له خپلو کلیو څخه بې ځایه شول، د جګړې له وېرې وتښتېدل، ځکه نور له جنګ څخه کرکه لري. Читать дальше...
د پاکستان وزيراعظم شهباز شريف د اپرېل پر ۱۱مه تر خپلې ټاکنې ۱۲ ورځې وروسته کوټې ته تللی وو او هلته یې د ورکو کسانو له کورنيو سره ژمنه وکړه چې دا مسله به څېړي. هغه زیاته کړې وه چې په دې اړه به "له بااختیاره کسانو" سره خبرې کوي.
د افغانستان برښنا شرکت وایي، چې د کجکي له بند څخه د ۱۱۰ کیلو ولټه برښنا نوي مزي له کندهارسره ونښول شول. چارواکو ویلي، چې د دغې پروژې په بشپړېدو سره به د کندهار د اوسېدونکو په تېره د تولیدي فابریکو د برښنا د کمښت ډېرې ستونزې هواري شي. په دې اړه په نن په یوه خپره شوې خبرپاڼه کې د افغانستان برښنا شرکت د عملیاتي څانګې ريیس انجینر صفي الله احمدزي ویلي، چې د ۲۷۲ ميليونه افغانیو په مالي لګښت د دغو نویو مزیو پروژه د دې شرکت د تخنیکي او نورو عملیاتي ټیمونو پر مټ په دوو میاشتو کې بشپړه شوې ده. په کندهارکې... Читать дальше...
که څه هم طالبانو اجازه نهده ورکړې چې له شپږم ټولګي پورته نجونې ښوونځیو ته ولاړې شي، خو د افغانستان په بېلابېلو سیمو کې په شخصي هڅو د یو شمېر نجونو لپاره د زدهکړو زمینه برابره شوې. یوه همداسې هڅه د جلالاباد ښار په شپږمه ناحیه کې د جهانزیب ځلاند لهخوا شوې. هغه ځوان چې په خپل شخصي لګښت یې لږ تر لږه پنځوس نجونو ته د دیني او عصري علومو د زدهکړو زمینه برابره کړې. د جهانزیب ځلاند وړیا ښوونیز مرکز د جلالاباد په شپږمه ناحیه کې فعال دی او له ۷ تر ۱۹ کلنې نجونې او هلکان په کې د دیني علومو او عصري زدهکړې کوي. Читать дальше...
د جون پر ۲۲مه شپې شاوخوا یوه نیمه بجه د افغانستان په یوشمېر ولایتونو کې زلزلې تر ۱،۰۰۰ زیات کسان ووژل او زرګونه کورونه یې وران کړل. زلزلې تر ټولو زیات تاوان په پکتیکا او خوست کې واړاوه. د پکتیکا اوسېدونکو د خپلو کورونو ودانول پیل کړي دي خو په دې لړ کې مرستې غواړي. د رویټرز اژانس ویډیويي رپورټ.
د طالبانو حکومت وایي په افغانستان کې د ډبرو سکرو په بیو کې لوړالی نهدی راغلی بلکې یوازې ګمرکي تعرفه یې لوړه شوې ده. د افغانستان د ډېرو سکاره، په رسنیو او خواله رسنیو کې د نن، سبا تر ټوله ګرمه او بحث پارونکې موضوع ده. په افغانستان کې د طالبانو د حکومت د کانونو او پټرولیم وزارت وایي، د افغانستان د ډبرو د سکرو په بیه کې لوړالی نه دی راغلی بلکې یوازې ګمرکي تعرفه یې له ۲۷ نه ۶۰ ډالرو ته لوړه شوې ده. تېره ورځ د طالبانو د مالیې وزارت د یو ټن ډبرو سکرو تخمیني بیه له ۹۰ ډالرو، دوه سوه ته پورته کړه... Читать дальше...
د طالبانو د استخباراتو لوی ریاست مني چې افغان یوټیوبر غلام سخي یې له بنده پرون خوشې کړی دی. د طالبانو د استخباراتو د لوی ریاست ویاند خلیل همراز ازادي راډیو ته وویل، غلام سخي پرون له بنده ازاد او خپلې کورنۍ ته سپارل شوی دی. یوټیوبر غلام سخي نږدې درې اوونۍ وړاندې مقدساتو ته د توهین په تور زنداني شوی و. خو له هغه سره درې تنه نور لا هم د طالبانو په زندان کې دي.
د طالبانو د حکومت چارواکي، د علماوو د جوړېدونکې غونډې د اجندا په اړه مشخص څه نه وايي، خو وایي دا غونډه پهخپله د علماوو په غوښتنه جوړه شوې. له څو ورځو ځنډ وروسته بالاخره د طالبانو د حکومت چارواکو د علماوو سترې غونډې جوړېدو په اړه معلومات شریک کړل. د طالبانو د حکومت د رییس الوزرا مرستیال عبدالسلام حنفي ملي راډیو ټلوېزیون سره مرکه کې وویل، چې سبا پنجشنبه به دا غونډه پیل او د هېواد له بېلابېلو سیمو او ولایتونو به دیني عالمان او قومي مخور چې په خپلو سیمو کې ښه شهرت او د خلکو تر منځ نفوس لري، پهکې ګډون وکړي. Читать дальше...
له ۲۰۲۱ز کال راهیسې له افغانستان سره د امریکا د بشري مرستو اندازه ۷۷۴ مېلیونه ډالرو ته رسېدلې ده. د تېر کال د اګست په نیمايي کې پر افغانستان د طالبانو له واکمنېدو راهیسې د هغه هېواد اقتصاد د بحران ښکار شو.
روسي ځواکونه د اوکراین په لیسچیانسک کې ړندو بمباریو ته دوام ورکوي او سیمه ییزو چارواکو په دې ښار کې چې د اوکراین په ختیځ کې د جګړې وروستۍ سنګر بلل کېږي، وضعیت ډېر خراب بللی دی. د اوکراین ولسمشر ولادمیر زلنسکي روسیه تورنه کړې چې په کریمینچوک کې په قصدي توګه ملکیان په نښه کوي په هغه ښار کې چې د خرڅلاو پر یوه لوی مرکز د روسیې د تیرې ورځې د توغندویي برید په نتیجه کې لږ تر لږه اتلس کسان وژل شوي او په لسګونو نور تر اوسه تري تم دي. زلنسکي وویل، روسیه غواړي هر څومره چې کولای شي خلک ووژني. نوموړي دغه... Читать дальше...
ازادي رادیو د کندهار د زاړه ښار له سیمي داسي انځورونه تر لاسه کړي چې ښکاري د دې تاریخي ودانۍ په ساحه کې د یوې مدرسې د جوړیدو چاري روانې دي. په کندهار کې طالب چارواکې په دې اړه په رسمي ډول څه نه وایي، خو یوې سرچينې ازادي رادیو ته د نوم نه ښودلو په شرط وویل، دا مدرسه د طالبانو د حکومت د یوه لوړپوړي چارواکې په امر جوړیږي. د سرچنې په وینا د دې مدرسې یوه برخه د طالبانو د پخوانی تحریک پر مهال جوړه شوې او د مدرسې د پراختیا لپاره اوس تازه د نارنج ماڼۍ په حریم کې بله ودانۍ جوړیږي. د نارنج ماڼۍ چې د... Читать дальше...
د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړی استازی وایي، امریکا د افغانستان په جنوب ختیځ کې د تیرې اونۍ د مرګونې زلزلې له زیانمن شویو سره نژدې ۵۵ ميلیون ډالره مرسته کوي او په دې برخه کې د خپلو شریکانو د کلک ملاتړ هرکلی کوي. ټوماس ویسټ په یوه ټویټ کې ویلي چې د امریکا دغه اضافي مرسته به د اړتیا وړ په ضروري موادو لکه پر سرپناه، د اوبو د تصفیې کېټونو، کمپلو، جامو او نورو شیانو ولګول شي. د امریکا د بهرنیو چارو وزارت له خوا پرون په خپره شوې خبرپاڼه کې انتوني بلینکین ویل، دغه پیسې به د امریکا د نړیوالې پراختیایي... Читать дальше...
د جرمني د بهرنیو چارو وزیره انالېنا بایربوک ویلي، طالبانو د افغانانو حقونه او ازادۍ، په ځانګړې توګه د نجونو او ښځو ازادۍ لوټلې ده. د جرمني د بهرنیو چارو وزیره له افغانانو سره د دوی هر اړخیزې مرستې د طالبانو اوسني رژیم ته، د مشروعیت د ورکولو په معنا نه بولي. اغلي الینا بایربوک چې په جرمني کې یې د افغان مهاجرینو رابلل شوي کنفرانس ته خبرې کولې وویل، هېواد یې له افغانانو سره مرستو او د دوی لاسنیوی ته ژمن دی، خو زیاته یې کړه، دا په روښانه ټکو وايي چې دا اړیکې د طالبانو اوسني رژیم ته د مشروعیت ورکولو په معنا نهدي. Читать дальше...
په ننګرهار کې د فابریکو خاوندان وايي، د شیخ مصري صنعتي پارک ځمکه په لوړه بیه دوی ته ورکول کېږي. د ننګرهار د صنایعو او کانونو خونې مشر تور ملنګ شګیوال نن ازادي راډيو ته وویل، چې د ننګرهار د ۱۰۰ فابریکو څښتانو د سې شنبې په ماسپښين د طالبانو حکومت د صنعت او سوداګرۍ وزارت له سرپرست سره په لیدنه کې غوښتنه وکړه چې د شیخ مصري صنعتي پارک کې د ځمکو لپاره ټاکل شوې بیې باید ټيټي شي. ښاغلی شګیوال وايي، په تېر جمهوري حکومت کې پرېکړه شوې وه چې د دې صنعتي پارک د یو جرېب ځمکې بیه به ۱۰۰۰۰۰ افغانۍ وي خو اوس له... Читать дальше...
د غالیو د تولید او صادرونکو ټولنه وايي، د تېرو کلونو په پرتله د غالیو صادرات ۲۴ سلنه ډېر شوي دي. د دې ټولنې مشر نور احمد نوري نن له ازادي راډیو سره په خبرو کې که څه هم د غالیو د سږ کال صادراتو په اړه ارقام وړاندې نه کړل خو وې ویل چې تېر کال یې اته نیم میلیونه ډالره صادرات درلودل. نوموړي زیاته کړه چې پخوا به یوازې د افغانستان په شمال کې غالۍ اوبدل کېدلې خو اوس په نورو ولایتونو کې هم غالۍ اوبدل کېږي. ښاغلی نوري وايي، د وزګارتیا او وچکالۍ له امله ډېرو خلکو د غالیو اوبدلو ته مخه کړې ده. هغه زیاتوي،... Читать дальше...
شاعرانې وايي، د طالبانو په حاکميت کې د ښځو ادبي فعالېتونه کم شوي او طالبان دوی ته اجازه نه ورکوي چې په سترو ادبي غونډو کې چې نارینه فرهنګیان هم پهکې وي، ګډون وکړي. د طالبانو محدوديتونو د نورو برخو ترڅنګ د ښځینه شاعرانو پر فعالېتونو هم سیوری غوړولی. هغه شاعرانې چې په افغانستان کې پاتې دي، د طالبانو له حکومته شکایت لري چې جنسیتي توپیرونو ته تمایل لرونکی حکومت یې پر ښځو سخت بندیزونه لګولي او اوس ښځينه شاعرانې او لیکوالې نهشي کولی چې د شعر ویلو او کره کتنو په غونډو کې ګډون وکړي. دا شاعرانې وايي،... Читать дальше...
ترکیې منلې ده چې په ناټو کې د فنلنډ او سویډن د غړیتوب د غوښتنې پر وړاندې له مخالفت څخه لاس اخلي. پر اوکراین د روسیې له یرغل وروسته دې دوو هېوادونو په ناټو کې د غړیتوب غوښتنه وکړه خو د ناټو غړې ترکیې یې مخالفت کاوه. د فنلنډ ولسمشر ساولي نینیستو پرون وویل دا موافقه وروسته له هغه ترلاسه شوه چې ده او د سویډن صدر اعظمې مګدالینا اندرسون پرون (د جون ۲۸مه) په مادرید کې د ناټو د سرمشریزې له جوړېدو مخکې د ترکیې له ولسمشر رجب طیب اردوغان سره وکتل. نوموړي ويلي، له دې کتنې وروسته هغه ګډه موافقه لاسليک شوه... Читать дальше...