Մրցակցային շուկայում տեղաշարժեր են նկատվում, նույնիսկ գերկենտրոնացված շաքարավազի շուկայում ներկրումներն ավելացել են. Խոսրով Հարությունյան

ՀՀ ազգային ժողովի տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովն առաջիկա 10-15 օրվա ընթացքում հանրությանը կներկայացնի առանձին ապրանքների գների բարձրացման  վերլուծության ամփոփ տեղեկագիրը` նշելով, թե եզրակացություն են եկել գների բարձրացմանը նվիրված լսումների արդյունքում. այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում տեղեկացրեց հանձնաժողովի նախագահ Խոսրով Հարությունյանը:

Բացի այդ Հարությունյանը տեղեկացրեց, որ նոր քայլեր են կատարվում Տնտեսական մրցակցության պետական պաշտպանության հանձնաժողովի լիազորությունները վերաիմաստավորելու, այն ավելի գործնական ազդեցություն թողնող կառույց դարձնելու տեսանկյունից:

Անդրադառնալով վերլուծությունների նախնական գնահատականին` Խոսով Հարությունյանը նշեց, թե այդ վերլուծությունը փաստում է այն մասին, որ նույնիսկ այն առանձին ապրանքների շուկայում, որտեղ մեծ կենտրոնացում կար, հիմա տեղաշարժեր են նկատվում:  

Թե կոնկրետ ի՞նչ օրինակ կարող է բերել, հանձնաժողովի նախագահը, մասնավորապես, առանձնացրեց շաքարավազի շուկան. «Այո՛, պատկերացրեք շաքարավազի ներկրումները տարբեր տնտեսվարողների կողմից ավելացել են, ընդ որում՝ ինչն է լավ, ավելացել են ներկրողներ ԵԱՏՄ-ից, ինչը շատ կարևոր է, որովհետև երբ մենք ԵԱՏՄ-ին անդամակցում էինք, ի թիվս այլ դրական հնարավորությունների՝ արձանագրվում էր, որ դա կնպաստի մեզ մոտ մրցակցային միջավայրը առողջացնելուն, որովհետև եթե ԵԱՏՄ անդամ պետության որևէ արտադրող իր ապրանքը որոշի առաքել Հայաստան, որևէ խոչընդոտ դրա համար չէր կարող ունենալ:  Այսօր տեսեք, որ շաքարավազը, որը մի ժամանակ համարվում էր մեր երկրում  ամենակենտրոնացվածը, նույնիսկ գերկենտրոնացված, նույնիսկ  գների աճի պայմաններում այսօր շաքարավազի գների անկում են ապրել»,-ասաց նա:

Խոսրով Հարությունյանի խոսքով՝ ամփոփելով լսումներին տնտեսագիտության ոլորտի հայտնի մասնագետների ելույթները, փորձում են հասկանալ, թե ինչպիսի գործոններ են ազդում գների բարձրացման վրա, և որոնք են այն քայլերը, որ կարող են մեղմել այդ գործոնների ազդեցությունը:

Հարցին, թե կա՞ն նախնական եզրակացություններ, որ օրինակ` որոշ ապրանքատեսակների գնաճը պայմանավորված է եղել տնտեսվարողի «մեծ ախորժակով», Խոսրով Հարությունյանը հաստատեց: «Դա հիմա ուսումնասիրում ենք, և այո, ես  պետք է ասեմ, որ նման դեպքեր նույնպես, երևի, կլինեն: Բայց մեզ օրինակ, բացի դրանից այլ բան էլ է հետաքրքրում, որովհետև տնտեսավարողի մեծ ախորժակ, դա նշանակում է, տնտեսվարողը  հնարավորություն ունի շուկայի մուտքը սահմանափակել, խոչընդոտներ ստեղծել, նախապայմաններ ստեղծել ավելի մեծ շահույթ ստանալու համար: Անկասկած մենք մրցակցային պայմանները մանրամասն վերլուծում ենք ապրանքային շուկա առ շուկա, մոտավորապես 10-11 ապրանքային սոցիալական կարևորության ապրանքային  շուկաներն ենք ուսումնասիրում, այդ թվում նաև մեզ օգնում է  ՏՄՊՊՀ հանձնաժողովն իր կարողություններով»,-ասաց նա:

Հարությունյանը միաժամանակ գնաճի այլ գործոնով պայմանավորված մեկ օրինակ բերեց. «Մեկ գործոն ասեմ, որը երբևիցե չենք ուսումնասիրել. մենք անցյալ տարի ունեցել ենք մոտ 1 մլն 600 000 զբոսաշրջիկ, նրանք ավելացրել են սպառումը, իսկ տնտեսությունը մինչև այդ աշխատում էր մոտավորապես 2,5 մլն` գումարած շուրջ 0,5 մլն էլ զբոսաշրջիկ սպառող: Այսինքն՝ 3 մլն սպառողի համար էր գյուղատնտեսությունը աշխատում, հիմա նրա սպառողական շուկան միանգամից ավելի բարձր է 4 մլն-ից, արդյոք գյուղատնտեսությունը պատրա՞ստ էր այդ բարձր պահանջին արձագանքել իրենց կարողություններով: Իհարկե ոչ, արդյունքում մենք ունեցանք գյուղատնտեսական մթերքների հիմնական տեսականու գների բարձրացում: Բայց արդյոք զբոսաշրջությունը միակ գործոնն էր, որ կարող էր ազդել դրա վրա, կարծում եմ, որ  ոչ, հետևաբար այս ամենը պահանջում է վերլուծություններ»,-ասաց նա:

Ըստ Հարությունյանի, եթե մենք խթանում ենք զբոսաշրջությունը, ապա պետք է պատրաստ լինենք աճող պահանջարկին ապահովել անհրաժեշտ առաջարկով: «Այսինքն՝ մեր  գյուղացիական տնտեսությունները պետք է կարողանան անհրաժեշտ  կարողություններ  ձեռք բերել, և ապահովել անհրաժեշտ չափով արտադրանք: Եթե մենք այդ  խնդիրը չենք լուծում, ապա կամ գները կբարձրանան, կամ կավելանան  ներմուծման ծավալները: Հիմա այսպիսի հարցեր ենք քննարկում, վերլուծում և ի դեպ, չենք էլ շտապում եզրակացության գալ, որովհետև այստեղ  շտապելը պետք չի, կարևորը ճիշտ եզրակացությունների գանք»,-ասաց նա:

Իսկ թե արդյունքը ներկայացվելո՞ւ է կառավարությանը, պատասխանեց` երբ հասկանան, որ նյութը ճիշտ է, խոցելի չէ, եղած եզրակացություններով շատ չեն կտրվել իրականությունից, այն կուղարկեն Կառավարությանը, բոլոր խմբակցություններին, կներկայացնեն հանրությանը։

Հարցին` արդյոք հաջորդ շաբաթ «Ելք» խմբակցության նախաձեռնությամբ հրավիրված արտահերթ նիստի ժամանակ ինչ-որ բան կներկայացվի՞, Խոսրով Հարությունյանը նշեց, որ պաշտոնապես չի ներկայացվի: «Ես որպես կարծիք, իհարկե, կներկայացնեմ, ուղղակի պաշտոնապես չենք հասցնի։ Մոտ 200 էջ  փաստաթուղթ ենք հիմա վերլուծում, դրանք աղյուսակներ են, թվեր են, կարծիքներ են, հեշտ գործ չի՝ հաշվի առնելով, որ մի քանի փորձագետներով ենք աշխատում»,-եզրափակեց նա: