World News in Pashto

د رسنیو دوه ملاتړي بنسټونو په افغانستان د طالبانو له واکمنېدو وروسته، د یو شمېر رسنیو تړل کېدل او د خبريالان نه خونديتوب د اندېښنې وړ بولي.  ذکي قیس چې له تېرو ۲۰ کلونو راهیسې یې له بېلابېلو رسنیو سره خبریالي کړې وايي، شنبه د شپې په ۱۱ بجو د شپاړسمې حوزې اړوند (ده‌خدای داد) سیمه کې یې د د کور دروازه وټکول شوه او کله چې یې دروازه خلاصه پرې برید وشو. ښاغلی ذکي وايي، پر ده برید کوونکو ورنه وپوښتل چې د سیمې د وکیل کور چېرته دی. ذکي وایي:" دروازه مې خلاصه کړه او خپل سر مې بهر وویست، تر څو وګورم... Читать дальше...

د قزاقستان پخواني ولسمشر نورسلطان نظرباییف دا رد کړه چې ګنې دی له اوسني ولسمشر قاسم جومارټ توقایف سره کومه لانجه لري.  ۸۱ کلن نظرباییف په یوه ویډیویي پیغام کې چې نن خپور شوی ویلي چې ده په ۲۰۱۹کال قدرت ښاغلي توقاییف ته سپارلی او له هغې را وروسته دی متقاعد شوی دی.  نوموړي ویلي چې په پلازمېنه نورسلطان کې اوسي او هېڅ کله له هېواده وتلی نه دی. دا د جنوري د میاشتې له لومړیو راهیسې چې په دې هېواد کې تاوتریخجنې مظاهرې پیل شوي، په عام محضر کې د هغه لومړنۍ څرګندونې دي. تراوسه نه ده څرګنده چې نورسلطان دغه ویډیو چېرې او کله ثبت کړې ده. Читать дальше...

پاکستاني طالبانو د دې هېواد پر پولیسو د څو خونړیو حملو مسؤلیت اخیستی.  د تحریک طالبان د ډلې وسله والو په پلازمېنه اسلام اباد، د خیبرپښتونخوا ایالت په دیراو شمالي وزیرستان سیمو کې پرپولیسو د حملو او نښتو په ترڅ کې ۳ پولیس وژلي دي. په دغو حملو کې د دغې ډلې ۳ حمله کوونکي هم وژل شوي دي.  د پولیسو په وینا د پاکستان د تحریک طالبان ډلې دوو وسله والو چې په موټرسایکل سپاره وو د دوشنبې په شپه د اسلام اباد په مرکزي برخه کې د پولیسو د تلاشۍ پر پوستې ډزې وکړې. په دغه پېښه کې یو پولیس افسر او دواړه حمله... Читать дальше...

ملګري ملتونه په بادغیس کې د دوو زلزلو د قربانیانو شمیر۲۶ ښیي او وایي، زلزله ځپلي خوراکي موادو او سرپناه ته اړتیا لري.  د ملګروملتونو د بشري چارو همغږي کوونکي دفتر په یوه بیان کې ویلي چې دغو زلزلو په درېیو کلو کې شااوخوا  اته سوه کورونه ویجاړ کړي او د لومړنیو راپورونو له مخې زیانمن شوي خلک، خوراکي موادو، سرپناه، غیرخوراکي موادو په تېره د ګرمولو وسایلو ته عاجله اړتیا لري.  په بیان کې ویل شوي چې په سیمه کې له خټو او خښتو جوړ په سلګونو کورونه چې زلزلې ویجاړ کړي، له مخکې وروستیو سختو ورښتونو ډېر زیانمن کړي و. Читать дальше...

‎په ۲۰۲۲ کال کې په افغانستان کې د ماشومانو د ګوزڼ پولیو کمپاین پیل شو. ‎د ملګرو ملتونو د ماشومانو وجهي صندوق یونېسف وايي، دغه کمپاین چې د دوشنبې په ورځ پیل شوی، په ټول افغانستان کې به دری ورځې نور هم دوام وکړي او په ترڅ کې به یې له پنځو کلونو کم عمره ۹،۹ ملیونه ماشومان واکسین شي.  ‎د یونېسف په دفتر کې د پولیو د له منځه وړلو د پروګرام د ارتباطاتو مسؤل کمال شاه سعید ازادي راډیو ته وویل: "د پولیو کمپاین چې سږ کال پیل شوی، په ټول هېواد کې به روان وي، دا د ۲۰۲۲ کال لومړی کمپاین دی. په دغه کمپاین کې به ۹،۹ ملیونه ماشومان واکسین شي. Читать дальше...

د بشر حقونو څار سازمان په یوې تازه څېړنې کې د افغانستان د غزني ولایت د مېرمنو وضعیت څیړلی.   په دې څېړنه کې د غزني ولایت له لسو مېرمنو سره چې د تېر نظام له سقوط وړاندې د تعلیم، روغتیا، ټولنیزو خدمتونو او سوداګرۍ په برخو کې په کار بوختې وې مرکې شوې دي.   د بشر حقونو د څار سازمان دغه څېړنه د امریکا په سن خوزه ایالات پوهنتون کې د بشر حقونو د یوې موسسې په همکارۍ کړې چې په کې ویل شوي د طالبانو حکومت په افغان مېرمنو او نجونو ناوړه اغیز درلودلی.   په دې څېړنه کې راغلي چې طالبان له افغان مېرمنو او... Читать дальше...

د بادغیس ولایت په قادس ولسوالۍ کې پرون دوو زلزلو نږدې ۸۰۰ کورونه ړنګ یا زیانمن کړل. زلزلې د دې ولسوالۍ خیرخانه سیمه تر ټولو ډېره وځپله، هغه چې له سړک هم لېرې او یوه کلیواله منطقه ده. دې سیمې کې پراته نږدې کلي قال چَرخ، باد َروَک، درمند سفید، خاک پُل او دشت شوراب په یوې کنډوالې بدل شوي دي. دا کلي د یوه غره څنډې ته پراته دي چېرې چې ویل کېږي، مخابراتي خدمتونو هم چندان ښه نه دي. د پېښې یو عیني شاهد چې د طالبانو د حکومت غړی هم دی او سیمه کې زلزلو ځپلو ته په مرستو رسولو بوخت دی او نه غواړي نوم... Читать дальше...

په هرات کې د طالبانو د حکومت یو چارواکی د یوه موټر چلونکي چې د هغه په وینا د درېدو امر ته یې پاملرنه نه وه کړې او غوښتل یې خپل موټر پر طالب ساتونکو ور ولي، د وژلو خبرې ورکوي.  په هرات کې د طالبانو د استخباراتو د ادارې ویاند ثابت هروي ازادي راډیو ته وویل چې په دې پېښه کې چې تېر ماښام د هرات په جبرییل سیمه کې رامنځته شوه، د طالب ساتونکو په ډزو یو درمل پلورونکی هم سهواً وژل شوی دی. هروي زیاته کړه: "مجاهدین د تلاشۍ پر ځای کې ولاړ و چې یو سراچه ډوله موټر راځي او له تلاشۍ سره نه دریږي. ډریور یې ان غوښتل چې پر خپل موټر مجاهدین له لارې لېرې کړي. Читать дальше...

ژغورونکو په بادغیس کې په هغو کسانو پسې د لټون هڅې پیل کړي چې کیدای شي په دې ولایت کې د وروستیو زلزلو له امله تراوسه ژوندي پاتې وي.  پرون ترکمنستان پولې ته نژدې په دې غرني ولایت کې د دوو زلزلو له امله د لږ تر لږه ۲۶ کسانو د مړه کیدو او په سلګونو کورونو د ویجاړیدو راپورونه ورکړل شول.  د امریکا د جیولوژۍ د سروې مرکز د یوې زلزلې چې پرون سهار وختي شوې، د قدرت اندازه د ریښترپه کچه ۵،۳ او د بلې یوې چې څو ساعته وروسته شوې، ۴،۹ ثبت کړې ده. یوې زلزلې د بادغیس د مرکز قلعه نو ختیځ په ۴۱ کیلومترۍ او بلې په جنوب ختیځ پنځوس کیلومترۍ کې سیمې لړزولي دي. Читать дальше...

ټاکل شوې وه نن سې شنبه (د مرغومي ۲۸مه) د پاکستان د ملي امنیت سلاکار معید یوسف او ملګری پلاوی یې کابل ته سفر وکړي، خو په کابل کې د پاکستان سفارت افغان رسنیو ته خبر ورکړ چې دا سفر د اوس لپاره ځنډېدلی دی. د طالبانو د حکومت مرستیال ویاند بلال کریمي ازادي راډیو ته د ښاغلي یوسف د سفر په اړه وویل چې که څه هم د دغه پاکستاني چارواکي د راتلونکي ورتګ نېټه او د ملګري پلاوي ترکیب یې مشخص نه دی، خو په خبره یې معید یوسف به د طالبانو د حکومت له چارواکو سره د اقتصادي ستونزو، بشري مرستو، د کډوالو د ستونزو، پر ډیورند... Читать дальше...

ایران کې د حبیب چعب لومړۍ محاکمه نن وشوه. د ایران قضایه قوې د ایراني الاصله سویډني وګړي حبیب چعب د محاکمې د پیل خبر ورکړی دی.   ایران پر ده تور لګولی چې د عربانو د یوې بېلتون غوښتونکي ډلې لپاره په یو لړ حملو کې لاس لري.   هغه کسان چې په اصطلاح انقلابي محکمو کې محاکمه کېږي، دغه جریان د تورنو کسانو د کورنیو له غړو او حتی مدافع وکیلانو پټ ساتل کېږي.   د بشري حقونو مدافعان وايي، چې په دغو محکمو کې شکنجه، بد چلند او اجباري اعترافات ډېر دود دي.   حبیب چعب، د اهوازد ازادۍ لپاره د عرب مبارزې غورځنګ(ASMLA)... Читать дальше...

چارواکي د پاکستان په پلازمېنه اسلام اباد کې د پاکستاني طالبانو او پولیسو ترمنځ په نښتو کې د  پولیسو د یوه افسر د وژلو او دوو نورو د ټپي کېدو خبر ورکوي.  دا په پلازمېنه اسلام اباد کې چې کلک امنیتي تدابیر په کې نیول شوې، یوه نادره حمله ده.  د پولیسو په وینا د پاکستان د تحریک طالبان ډلې دوو وسله والو چې په موټر سایکل سپاره و، د دوشنبې په شپه د اسلام اباد په مرکزي برخه کې د پولیسو د تلاشۍ پر پوستې ډزې وکړي. په دغه پېښه کې یو پولیس وژل شوی او دوه نور ټپیان شوي دي.  د پاکستان د تحریک طالبان ډلې هم په یوه بیان کې د دغې پېښې مسوليت اخیستی دی. Читать дальше...

د افغانستان د قره قل پوستکي اداره وايي، په تېرو پنځو میاشتو کې یې ۵۸ زره و ۹۳۲ جلده قره قل پوستکي له هېواده بهر صادر کړي دي.   د افغانستان د قره قل پوستکي ادارې مدیر محمد عارف نن سې شنبه (د مرغومي ۲۸مه) ازادي راډیو ته وویل، یاده اندازه د قره قل پوستکي د طالبانو تر واکمنۍ وروسته د ایران له لارې فنلنډ ته صادر شوي دي.  ښاغلی عارف وايي چې په افغانستان کې د مالي کال له پیل راهیسې دوی یو لک و څلور زره جلده د قره قل پوستکي  روسیي او د منځنی اسیا هېوادونو ته صادر کړي دي.   د نوموړي په خبره د قره قل... Читать дальше...

د افغانستان د صرافانو ټولنه وایي، د پنځو میاشتو په تیرېدو سره لا هم د صرافانو بانکي ستونزې نه دي حل شوي.   د افغانستان د صرافانو ټولنې مرستیال حاجي دادګل نن سې شنبه (د مرغومي ۲۸مه) ازادي راډیو ته وویل، که څه هم د پخوا پرتله په افغانستان کې پولي معاملې یو څه ښې شوي، خو لا هم صرافان نه شي کولای چې له بانکه ډېرې پیسې واخلي.   ښاغلی دادګل وایي، اوس مهال هغه صرافان چې انفرادي حسابونه لري، کولی شي په اوونۍ کې۴۰۰  ډالر او یا ۳۰ زره افغانۍ له بانکه واخلي او دغه شان د صرافۍ شرکتونه کولی شي په اوونۍ کې... Читать дальше...

د روغتیا د نړیوال سازمان چارواکي هیله من دي چې سږکال به په افغانستان کې د کم عمره ماشومانو لپاره د پولیو واکسین د څو کمپاینونو په ترسره کولو سره د دغې ناروغۍ ټغر له دې هېواده ټول کړي.  د ماشومانو لپاره د ملګرو ملتونو مرستندویه ادارې یونېسف ویلي چې د پولیو پر ضد د روان ۲۰۲۲ میلادي کال د واکسین د کمپاین په ترڅ کې به چې پرون دوشنبې پیل شوی او څلور ورځې دوام کوي، په دې هېواد کې له پنځو کلونو کم عمره نهه میلیونه او نهه سوه زره ماشومان واکسین شي.  د افغانستان لپاره د روغتیا د نړیوال سازمان استازې ډاپینګ... Читать дальше...

د اردن یو اوسېدونکی نادر عبدالرحیم ال مرشد درته درپېژنو چې هره ورځ په خپلو پیسو د لارو کوڅو سپیو ته خوراک اخلي او مړوي یې. نوموړی وايي، دا کار هغه ته سکون ورکوي. هغه دا کار له تېرو څو کلونو راهېسې کوي. نوموړی وايي چې نور خلک دې هم د هغه په نقش قدم وچلېږي. تفصیل په دې ویډیويي راپور کې وګورئ ویډیو: رویټرز   ایډیټ او راپور: ملیحه امیرزاده

د کونړ ولایت د چپې درې اوسیدونکي وايي، دغه ښکلې او زړه راښکوونکي سيمه تېرو شلو کالو کې د جګړو تود سنګر و، خلک ترې څو ځله کډوال شوي او د پرمختګ له هر ډول کارونو بې برخې پاتې شوې ده. چپې درې ته د غره په غاړه کې تاو راتاو او کنډوکپر سړک غځیدلی دی. پردې سړک تلونکې موټرې د ډېرو لوړو او ژورو سره مخېږي او ډېری وختونه د ټانکو د چړايي په څېر ځایونو کې له حرکت لویږي. مولوي سرتاج الدین د سېمې اوسیدونکو په اړه وايي: "دا سړک ډېر خراب دی. کله چې موږ یو ناروغ روغتون ته انتقالوو، نو دوه-درې ساعته پرې تیرېږې. Читать дальше...

د افغانستان د کرکټ وتلی ستوری راشدخان به سږ کال د هند د کرکټ په غوره لیګ کې د احمداباد په لوبډله کې ولوبېږي.  د کرکټ معلوماتي وېب پاڼې او هندي رسنیو ویلي چې احمداباد ټیم راشدخان په ۱۵ کروړه یا ۱۵ سوه لکه هندي پیسو اخیستی دی.  راشدخان د ای پي ایل تېرو لیګونو کې د حیدر اباد لوبډلې له خوا اخیستل کېده، خو لومړی ځل دی چې د احمداباد لوبډلې ته ځي.  نوموړي د حیدراباد ټیم ته په ۷۶ سیالیو کې ۹۳ ویکټې اخیستي.  د ای.پي.ایل یا د هند د کرکټ د غوره لیګ سږنۍ سیالۍ د اپریل په دوهمه پیلېږي او شااوخوا دوه میاشتې دوام کوي.

چین د پیکینګ د ژمني المپیک لوبو عامو نندارچیانو ته د ټکټ پلورل د کرونا له کبله لغوه کړي دي.  د ۲۰۲۲ کال ژمنۍ المپیکې لوبې د فبرورۍ په څلورمه پیلېږي او د نندارې لپاره به یې یوازې یوې ځانګړې ټاکل شوې ډلې ته اجازه ورکړل شي.  د دغو لوبو تنظیموونکو پرون دوشنبه ویلي، دا نندارچیان او دغه راز لوبغاړي موظف شوي چې د کرونا د مخنیوي ځانګړي تدابیر مراعات کړي.  چین ځان خپلې هغې تګلارې ته ژمن بولي چې له مخې یې غواړي کرونا صفر کړي، خو دغلته د اومېکرون بڼې څو پېښو د دې تګلارې په اړه هم شکونه پیدا کړي.  چین... Читать дальше...

هېل له امریکا خپرېدونکې هېل ورځپاڼې د افغانستان پر بشري وضعیت تمرکز کړی او لیکلي یې دي، دوی هغه کسان نه هیروي چې د افغانستان په بشري ناورین کې بند پاتې دي.  د ورځپاڼې په لیکنه د طالبانو تر واک لاندې د افغانستان د بشري وضعیت انځور اندیښمنونکی دی او دا هېواد له بې وزلۍ سره مخامخ شوی دی.  وړاندې په مقاله کې راغلي، د افغانستان اقتصاد له منځه تللی او خلک یې د امریکایي چارواکو د هغو ژمنو ښکار شول چې د ازادۍ او ساتنې په اړه یې ورکولې.  ورځپاڼې د امریکا د سمندري ځواکونو د یوه پخواني جګړن مټ نیلسن... Читать дальше...

په فاریاب کې د تېرې اوونۍ له اعتراضونو وروسته د طالبانو ځواکونو د دې ولایت په مرکز میمنه کې پوځي تمرینونه ترسره کړل.  د طالبانو د دفاع وزارت یو چارواکی لطف الله حکیمي وایي، په سلګونو سرتیري یې د فاریاب په څنګلورو ولایتونو کې ځای پرځای شوي چې پر وضعیت کنټرول ولري.  په میمنه کې د تیرې پنجشنبې په ورځ اعتراضونه وروسته له هغې پیل شول چې د معترضانو په خبره د طالبانو د پوځي کمېسیون پخوانی رییس او ازبک ټبره قوماندان مخدوم عالم توقیف شوی دی.  د روح الله په نوم د میمنې ښار یو هټیوال وایي، اوس وضعیت بیرته عادي شوی دی: "نن ارامي ده. Читать дальше...

د ملګرو ملتونو د ملکي هوایي چلند ادارې د راین ایر هوایي شرکت د هغې الوتکې په اړه خپل څېړنیز راپور بشپړ کړی چې تېرکال بېلاروس کې ناستې ته اړ ایستل شوې وه.  د هوایي چلند دغې نړیوالې ادارې پرون" د جنورۍ په ۱۷مه" وویل، د حقیقت موندنې دا راپور یې د خپلې شورا د ۳۶ هېوادونو په ګډون  ۱۹۳ غړو  ته سپارلی دی.  ټاکل شوې د ملګرو ملتونو د هوایي چلند شورا  د جنورۍ په ۳۱مه د خپل راپور د موندنو په اړه غونډه وکړي او ځینې اقدامات اعلان کړي.  دا الوتکه تېر کال په مې میاشت کې د بېلاروس په پلازمېنه مېنسک کې په دې... Читать дальше...

ټاکل شوې چې د پاکستان د ملي امنیت سلاکار معید یوسف له طالب چارواکو سره د خبرو لپاره نن کابل ته ولاړ شي.  د راپورونو له مخې ښاغلی یوسف به په دغه دوه ورځني سفر کې د طالبانو د حکومت له چارواکو سره د ډیورند پر کرښه د اغزن سیم د غځولو پر موضوع او د ملګرو ملتونو د غوښتنې پر اساس افغانستان ته د مرستو د رسولو پر چارو خبرې وکړي. پاکستاني چارواکو ډان ورځپاڼې ته ویلي چې له ښاغلي یوسف سره به په دې سفر کې د پاکستان د حکومت یو شمېر غړي ملګرتیا کوي، خو په دې اړه نور جزئیات نه دي ورکړل شوي.  د ډیورند پر کرښه... Читать дальше...

په افغانستان کې پرون دوشنبه(د مرغومي ۲۷مه) د دوو زلزلو له امله د لږ تر لږه ۲۶ کسانو د مړه کېدو او په سلګونو کورونو د ویجاړېدو راپورونه ورکول شوي.  دغه زلزلې ترکمنستان پولې ته نژدې په بادغیس ولایت کې شوي دي.  د امریکا د جیولوژۍ د سروې مرکز د یوې زلزلې چې پرون سهار وختي شوې، د قدرت اندازه د ریښتر په کچه ۵،۳ او د بلې یوې چې څو ساعته وروسته شوې، ۴،۹ ثبت کړې ده. یوې زلزلې د بادغیس د مرکز قلعه نو ختیځ په ۴۱ کیلومترۍ او بلې په جنوب ختیځ پنځوس کیلومترۍ کې سیمې لړزولي دي. د طالبانو د حکومت د بیړنیو... Читать дальше...

د پولنډ د فوتبال وتلې څیرې رابرټ لیواندوسکي Robert Lewandowski د ۲۰۲۱م زیږدیز کال د نارینه وو د فوتبال د تر ټولو غوره لوبغاړي لقب وګاټه. په هغو مراسمو کې چې پرون دوشنبې (د مرغومي ۲۷مه) د فوټبال د نړیوال فدراسیون یا فیفا له خوا جوړ شوي و، دغه لقب لیواندوسکي ته ورکړل شو. ۳۳ کلن لیواندوسکي د پولنډ په ملي ټیم او د جرمني په بایرن مونیخ په ټیم کې لوبې کوي.  نوموړي د دوهم ځل لپاره دغه لقب خپلوي.  سږکال دغې جایزې ته د ارجنټاین د فوتبال وتلې څېره لیونیل میسي او مصري فوتبالر محمد صلاح هم کاندیدان و.