رئیس جمهور اوکراین: ایران نمی‌توانست متوجه نباشد که هواپیمای مسافربری را هدف قرار داده است
در نخستین سالگرد سرنگونی هواپیمای اوکراینی رئیس‌جمهور اوکراین گفت که مسلماً ایران نمی‌توانست متوجه نباشد هواپیمای غیرنظامی در حال پرواز بود و موشک اول به هدف غیرنظامی اصابت کرده.
کی‌یف روز جمعه شاهد مراسم یادبود قربانیان پرواز ۷۵۲ بود که در جریان آن ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، اطمینان داد حتماً دربارهٔ سانحه پرواز ۷۵۲ حقیقت را خواهیم دانست.
آقای زلنسکی در بیانیه خود سرنگونی هواپیمای اوکراینی در ایران را پدیده‌ای توصیف کرد که برای همیشه جای زخمش در قلب مردم اوکراین باقی می‌ماند.
او در ادامه گفت، نظر اوکراین و کل جامعهٔ جهانی این است که ایران نمی‌توانست متوجه نباشد که هواپیمای مسافربری را هدف قرار داده و سپس تاکید کرد که مسئولین این جنایت حتماً مجازات خواهند شد.
رئیس‌جمهور اوکراین همزمان از این‌که ایران مسئولیت سرنگونی هواپیمای اوکراینی را پذیرفته استقبال و ابراز امیدواری کرد تهران افراد مسئول را معرفی کند و به بستگان قربانیان غرامت شایسته بپردازد.
۸ ژانویه، یک سال از سرنگونی هواپیمای اوکراینی با دو موشک پدافند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گذشت. ایران پس از سه روز تلاش برای کتمان حقیقت در نهایت اعلام کرد خطای انسانی رخ داده، در حالی‌که مسئولین اوکراین و کانادا بارها گفته‌اند این توضیح را نمی‌پذیرند. روز جمعه نیز دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد که تحقیقات ایران دربارهٔ سقوط هواپیمای اوکراینی شفاف و معتبر نیست.
در همین روز وزیران خارجهٔ اوکراین، کانادا، سوئد، بریتانیا و افغانستان که شهروندانشان در میان جانباختگان این پرواز بودند، در بیانیه‌ای مشترک ابراز اطمینان کردند که تمام جزيیات این سانحه مشخص خواهد شد. آنها تاکید کردند که پنج کشور مصمم‌اند اجرای عدالت را تضمین کنند.
دمیترو کولبا وزیر خارجهٔ اوکراین در پیامی ویدئویی تاکید کرد اوکراین در اتحاد با سایر کشورها از پیگیری عدالت چشم‌پوشی نخواهد کرد.
وی اظهار داشت: «برای ما عدالت یعنی حقیقت، یعنی برتری قانون. مطمئنم روزی می‌رسد که تمام افراد مسئول این فاجعه بدون استثنا پاسخگوی عمل خود خواهند بود.»
به گفتهٔ مسئولین اوکراینی، کی‌یف آماده ادامهٔ مذاکرات با تهران است اما مذاکره نباید برای مذاکره باشد.
ایرینا وندیکتوا دادستان کل اوکراین در بیانیه‌ای در فیسبوک نوشت همزمان با مذاکرات دیپلماتیک، تحقیقات نیز ادامه دارد و در حال حاضر نهادهای ذیربط مشغول مطالعهٔ لایحهٔ گزارش نهایی فنی هستند که ایران به‌تازگی در اختیار اوکراین قرار داده.
همزمان گوندوز مامدوف معاون دادستان کل و مسئول تحقیقات جنایی این پرونده در اوکراین طی مراسم یادبود قربانیان سانحه پرواز ۷۵۲ گفت: «دادستانی و بازرسان اوکراینی با همت تمام در پی کشف حقیقت و شناسایی مسئولین این جنایت هستند و ما از تجربهٔ استثنایی در این زمینه برخورداریم. همچنین به رایزنی با همپیمانان‌مان ادامه می‌دهیم اما تاکنون اوکراین در تحقیقات این جنایت تنها بوده.»
جمعه مراسم یادبود قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی در محلی که مدیرعامل خطوط هوایی اوکراین می‌گوید تا پایان سال بنای یادبود این فاجعه ساخته می‌شود، برگزار شد. خانواده‌ها می‌گویند، اول دادخواهی، سپس غرامت.
کاترینا گاپوننکو همسر خلبان این پرواز به رادیو فردا گفت: «به دلیل عدم‌شفافیت تحقیقات، ناراحت هستیم. به دنبال عدالتیم اما صرفاً ناظر بر کارهایی هستیم که مسئولین انجام می‌دهند. پاسخ واضح به سوالات‌مان نمی‌دهند، احتمالاً به آن دلیل که از ایران پاسخ واضح نمی‌شنوند. به ما می‌گویند چنین مبلغی را به عنوان غرامت پیشنهاد داده‌اند، می‌پذیرید؟ اما من کمتر از همه می‌خواهم اکنون دربارهٔ غرامت فکر کنم. اکنون حقیقت مهم است و زنده نگه داشتن یاد تمام جانباختگان. قرار بود امروز نشان افتخار به خدمه اعطا شود اما این مراسم به آینده موکول شد. امروز هم احساسم مانند یک سال قبل است: غصه، درد و امید به عدالت.»
ولودیمیر زلنسکی ده روز پیش در بیانیه‌ای تایید کرد که به ۹ نفر از خدمهٔ این پرواز لقب قهرمان اوکراین و همچنین ستاره طلایی بالاترین نشان افتخار اوکراین را اهدا می‌کند. خانواده‌ها می‌گویند که به آنها گفته شده به دلیل آغاز محدودیت‌های سخت در رابطه با شیوع ویروس کرونا مراسم دیدارشان با رئیس‌جمهور اوکراین در تاریخی دیگر برگزار می‌شود.