Πόλεμος στην Ουκρανία: Πώς οι αμερικανικές ενδιάμεσες εκλογές θα μπορούσαν να αλλάξουν τα πάντα
Η αγωνία για τη σημασία των αμερικανικών ενδιάμεσων εκλογών της Τρίτης σε σχέση με την Ουκρανία και την υποστήριξη που δέχεται από τις ΗΠΑ αυξάνεται διαρκώς, εν μέσω φόβων ότι μια άνοδος των Ρεπουμπλικάνων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των αμερικανικών δαπανών για το Κίεβο.
Ουκρανοί αξιωματούχοι και βουλευτές μελετούν ενδελεχώς τις δημοσκοπήσεις, καθώς επίσης και τις δηλώσεις των αμερικανών ομολόγων τους.
«Ελπίζουμε ότι δεν θα μετατραπούμε σε θύματα του κομματικού ανταγωνισμού που εξελίσσεται αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ», δήλωσε η Ιβάνα Κλίμπους-Τσιντσάντζε, πρώην αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας και νυν βουλεύτρια της αντιπολίτευσης, μιλώντας στο Politico. «Αυτός είναι ο φόβος μας, επειδή εξαρτόμαστε πολύ σοβαρά όχι μόνο από την αμερικανική υποστήριξη, αλλά και από την αμερικανική ηγεσία, προκειμένου να διατηρηθεί το κοινό μέτωπο των άλλων κρατών».
Ανησυχητικές δηλώσεις
Ο ηγέτης της μειοψηφίας της Βουλής των Αντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι, που θα μπορούσε να αναδειχθεί σε πρόεδρο της Βουλής, σε περίπτωση επικράτησης των Ρεπουμπλικάνων, δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι δεν θα υπάρξουν «λευκές επιταγές» προς την Ουκρανία, σε περίπτωση που η Βουλή επιστρέψει στον έλεγχο των Ρεπουμπλικάνων. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει επιχειρήσει να καθησυχάσει τις ανησυχίες για τη δέσμευσή της προς την υποστήριξη της Ουκρανίας, στη μάχη απέναντι στη ρωσική εισβολή, όμως το λαϊκιστικό ρεπουμπλικανικό αίσθημα στη Γερουσία κατευθύνει προς τη μείωση της υποστήριξης προς το Κίεβο και στη στροφή της αμερικανικής προσοχής στα εγχώρια προβλήματα.
«Ανησυχώ για την πτέρυγα Τραμπ στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα», δήλωσε η Μία Γουίλαρντ, μια Ουκρανοαμερικανή που ζει και εργάζεται στο Κίεβο, μιλώντας στο Politico. «Πρόσφατα διάβασα την υπόσχεση της βουλεύτριας Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν ότι δεν θα δοθεί δεκάρα στην Ουκρανία αν οι Ρεπουμπλικάνοι πάρουν τον έλεγχο του Κογκρέσου».
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πάρουν τον έλεγχο της Βουλής και ίσως και της Γερουσίας στις εκλογές της Τρίτης.
«Ελπίζω πως ανεξάρτητα από τα εκλογικά αποτελέσματα, θα υπάρξει διακομματική συμφωνία για την υποστήριξη της Ουκρανίας, εν μέσω της γενοκτονίας που διαπράττει η Ρωσία εις βάρος του ουκρανικού λαού, την οποία μπορώ να χαρακτηρίσω μόνο γενοκτονία έχοντας δει με τα ίδια μου τα μάτια τα εγκλήματα πολέμου της Ρωσίας στις περιοχές που απελευθερώθηκαν», υποστήριξε η Γουίλαρντ, ερευνήτρια στο Διεθνές Κέντρο Πολιτικών Μελετών στην ουκρανική πρωτεύουσα.
Βεβαιότητες και κίνδυνοι
Ο πρώην υπουργός εξωτερικών της Ουκρανίας, Πάβλο Κλίμκιν, είναι βέβαιος ότι η αμερικανική στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη προς τη χώρα του θα συνεχιστεί και έπειτα από τις ενδιάμεσες εκλογές. «Δεν βλέπω κρίσιμο αριθμό Ρεπουμπλικάνων να ζητά περικοπές στην βοήθεια», δήλωσε στο Politico. Ταυτόχρονα, ο Κλίμκιν αναγνώρισε ότι η διαδικασία για την έγκριση των πακέτων βοήθειας για την Ουκρανία μέσω του Κογκρέσου μπορεί να καταστεί πιο περίπλοκη.
Ο Κλίμκιν σημείωσε ότι η στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Ουκρανία είναι «κρίσιμη» για την Ουάσιγκτον για ζητήματα που ξεπερνούν την ίδια τη σύγκρουση, «όχι μόνο σε σχέση με τη Ρωσία, αλλά και για το πώς αντιλαμβάνεται τις ΗΠΑ η Κίνα».
Για την Ουκρανία, ο Κλίμκιν θεωρεί πως «πραγματικός κίνδυνος» είναι η συζήτηση που γίνεται στην Ουάσιγκτον και στις δυο πλευρές του κομματικού διπόλου, για το γεγονός ότι «οι ΗΠΑ προσφέρουν περισσότερα από ό,τι ολόκληρη η Ευρώπη» για την πολεμική προσπάθεια του Κιέβου.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία, οι ΗΠΑ έχουν προσφέρει συνολικά περισσότερα από €52 δισ. σε στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια, τη στιγμή που οι χώρες και οι θεσμοί της ΕΕ αθροιστικά έχουν μόλις ξεπεράσει τα €29 δισ.
«Οι ΗΠΑ αυτή τη στιγμή προσφέρουν σχεδόν διπλάσια από το σύνολο των κρατών και των θεσμών της ΕΕ αθροιστικά. Αυτό σημαίνει πως τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά κράτη προσφέρουν ελάχιστα, ειδικά από τη στιγμή που πολλές από τις δωρεές τους φτάνουν στην Ουκρανία με μεγάλη καθυστέρηση», τόνισε ο Κρίστοφ Τρέμπες, επικεφαλής της ομάδας που συγκεντρώνει σχετικά στοιχεία για το Ινστιτούτο του Κιέλου.
Η στάση της Ευρώπης
Αν οι Ρεπουμπλικάνοι επικρατήσουν την Τρίτη, υπάρχει και η ανησυχία ότι χωρίς ισχυρή αμερικανική ηγεσία, το ζήτημα της Ουκρανίας θα πέσει χαμηλότερα και στην πολιτική ατζέντα της Ευρώπης, αποστερώντας την Ουκρανία από την υποστήριξη που χρειάζεται.
Στο χειρότερο σενάριο, δηλαδή της αποδυνάμωσης της αμερικανικής υποστήριξης μετά τις αμερικανικές εκλογές, η Κλίμπους-Τσιντζάτζε ελπίζει ότι η Ευρώπη θα κρατήσει σταθερή στάση. Όμως άλλοι δεν εμφανίζονται εξίσου βέβαιοι για το πόσο αρραγές θα αποδεικνυόταν το ευρωπαϊκό μέτωπο χωρίς τις πιέσεις της Ουάσιγκτον. Αρκετοί αξιωματούχοι και βουλευτές παραπέμπουν στους βαλκανικούς πολέμους της δεκαετίας του ’90, όταν η κυβέρνηση Κλίντον έκανε αρχικά πίσω, υποστηρίζοντας ότι ήταν πρωτίστως υπόθεση των Ευρωπαίων, μόνο και μόνο για να καταλήξει εντέλει να εμπλέκεται διπλωματικά αλλά και στρατιωτικά λίγο αργότερα.
«Εμείς στην Ουκρανία παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στις ΗΠΑ και την τελική εικόνα που θα αποκτήσει το Κογκρέσο μετά τις ενδιάμεσες εκλογές», δήλωσε η Ιουλία Οσμολόφσκα, επικεφαλής του Κέντρου Υπερατλαντικού Διαλόγου και εταίρος της GLOBSEC, μιας παγκόσμιας δεξαμενής σκέψης με έδρα τη Μπρατισλάβα.
Ο κίνδυνος της εξάντλησης
«Το γεγονός αυτό μπορεί να επηρεάσει τη σημερινή αποφασιστικότητα του αμερικανικού πολιτικού κατεστημένου για τη συνέχιση της υποστήριξης προς την Ουκρανία, ιδίως σε ό,τι αφορά στο στρατιωτικό σκέλος. Ιδίως από τη στιγμή που υπάρχουν φωνές Ρεπουμπλικάνων που ζητούν το πάγωμα της υποστήριξης προς την Ουκρανία», αναγνώρισε, μιλώντας στο Politico.
Ωστόσο, εμφανίστηκε αισιόδοξη, επισημαίνοντας ότι «η Ουκρανία χαίρει διακομματικής υποστήριξης στον πόλεμο με τη Ρωσία από τις πρώτες κιόλας ημέρες της εισβολής τον Φεβρουάριο». Επιπλέον, πιστεύει ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα μπορούσε να δημιουργήσει χώρο για να μπορεί να δράσει πιο ανεξάρτητα σε ό,τι αφορά τη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία, χωρίς να ζητά την έγκριση της Γερουσίας, χάρη σε ήδη υφιστάμενη νομοθεσία που το επιτρέπει.
Όμως δεν μπορεί να αποκλείσει «τον κίνδυνο κάποιας εξάντλησης» των συμμάχων, και υποστηρίζει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να αυξήσει τις διπλωματικές προσπάθειες αποτροπής μιας τέτοιας εξέλιξης. Αυτό που πρέπει να τονιστεί, σημείωσε, είναι ότι «οι σύμμαχοί μας στη Δύση μπορούν μόνο να κερδίσουν από την υποστήριξη στην Ουκρανία για να νικήσει τη Ρωσία το συντομότερο δυνατόν», καθώς μια παρατεταμένη σύγκρουση δεν είναι προς το συμφέρον κανενός.
«Θα νικήσουμε… αλλά θα αργήσουμε»
«Υπάρχει η αίσθηση ότι κερδίζουμε τον πόλεμο, παρόλο που δεν πλησιάζει καν προς το τέλος», δήλωσε ο Γκλιμπ Ντόβγκιτς, μηχανικός συστημάτων στο Κίεβο.
«Αν η ροή των χρημάτων και του εξοπλισμού μειωθεί, δεν σημαίνει ότι θα χάσουμε, αλλά σημαίνει πως θα χρειαστεί περισσότερος καιρός για να νικήσουμε και ότι θα υπάρξουν πολλές περισσότερες ανθρώπινες απώλειες. Και από τη στιγμή που πολλοί άλλοι σύμμαχοι λαμβάνουν υπόψη τους τις ΗΠΑ στις αποφάσεις παροχής υποστήριξης προς εμάς, αν οι ΗΠΑ περιορίσουν την κλίμακα της βοήθειας, άλλες χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία θα μπορούσαν να αντιγράψουν το παράδειγμά τους», σημείωσε.
Από την πλευρά του, ο Γιάροσλαβ Αζνιούκ, πρόεδρος και συνιδρυτής της Petcube, μιας εταιρείας τεχνολογίας που αναπτύσσει μικρές έξυπνες συσκευές για κατοικίδια, δήλωσε πως «είναι προφανές ότι οι απόψεις για τους πιθανούς τρόπους να δοθεί τέλος στον πόλεμο της Ρωσίας εις βάρος της Ουκρανίας χρησιμοποιούνται για εσωτερικό πολιτικό όφελος στις ΗΠΑ».
Φόβοι για την επιρροή επιχειρηματιών
Ανησυχεί για την επιρροή που ασκούν στην αμερικανική κοινή γνώμη επιχειρηματίες και επενδυτές, όπως ο Ντέιβιντ Σακς, ο Ίλον Μασκ και άλλοι. «Έχουν μοιραστεί δημόσια ανησυχητικές απόψεις, λέγοντας πως η Ουκρανία θα πρέπει να παραχωρήσει την Κριμαία στη Ρωσία ή ότι οι ΗΠΑ πρέπει να σταματήσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία για να αποφευχθεί ένας παγκόσμιος πυρηνικός πόλεμος».
Και πρόσθεσε: «Το καταλαβαίνω, τα πυρηνικά είναι τρομακτικά. Όμως τι θα συμβεί στα επόμενα 5-10 χρόνια αν η Ουκρανία παραδώσει οποιοδήποτε τμήμα της επικράτειάς της ή καταλήξουμε σε μια παγωμένη σύγκρουση. Ένα τέτοιο σενάριο θα δείξει στον πλανήτη ότι η πυρηνική τρομοκρατία φέρνει αποτελέσματα».
Ο Μιχαΐλο Ποντολιάκ, σύμβουλος στο γραφείο του ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σημείωσε στο Politico ότι ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα των αμερικανικών ενδιάμεσων εκλογών, το Κίεβο είναι «βέβαιο» ότι η διακομματική υποστήριξη προς την Ουκρανία θα συνεχιστεί στο Κογκρέσο. Τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι όσο και οι Δημοκρατικοί έχουν εκφράσει την αλληλεγγύη τους προς την Ουκρανία και αυτή η στάση θα παραμείνει «αντανάκλαση της βούλησης του αμερικανικού λαού».
Η Ουκρανία στηρίζεται στην αμερικανική ηγεσία για σημαντικά ζητήματα άμυνας – ιδίως στη διεύρυνση των ικανοτήτων της ουκρανικής αεράμυνας -, οικονομικής στήριξης, ενίσχυσης των κυρώσεων εις βάρος της Μόσχας και αναγνώρισης της Ρωσίας ως κράτος-τρομοκράτη, δήλωσε ο Ποντολιάκ στο Politico.