Ρωσικό πετρέλαιο: Τα μυστήρια του Λακωνικού Κόλπου

Στον Λακωνικό Κόλπο επέστρεψαν και πάλι τα δεξαμενόπλοια που πραγματοποιούν μεταφορτώσεις πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο μετά την ολοκλήρωση των ασκήσεων από το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.

Τουλάχιστον επτά τάνκερ επέστρεψαν στα ύδατα ανοιχτά της νότιας Ελλάδας, προκειμένου να συνεχίσουν τη μεταφόρτωση ρωσικού πετρελαίου, καθώς οι ασκήσεις του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού στην περιοχή ολοκληρώθηκαν, όπως ανέφερε το Bloomberg.

Σύμφωνα  με το δημοσίευμα, οι ασκήσεις στον Λακωνικό Κόλπο επρόκειτο να ολοκληρωθούν την Κυριακή και δεν υπάρχουν πλέον ειδοποιήσεις για ναυτική δραστηριότητα στη συγκεκριμένη περιοχή. Οταν ξεκίνησαν οι ασκήσεις, πολλά πλοία κατευθύνθηκαν πιο νότια.

Επισημαίνεται τα διεθνή ύδατα του προστατευμένου Λακωνικού Κόλπου αποτελούσαν ανέκαθεν σημείο-κλειδί για τις μεταφορτώσεις πετρελαίου από μικρότερα σε μεγαλύτερα πλοία. Τα πολύ μεγάλα δεξαμενόπλοια τύπου VLCC δεν μπορούν να περάσουν στη Μαύρη Θάλασσα από τον Βόσπορο και για τον λόγο αυτό και με στόχο την επίτευξη οικονομιών κλίμακος εδώ και δεκαετίες ο Λακωνικός Κόλπος έχει καταστεί σημείο μεταφόρτωσης από τα μικρότερα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν αργό από τη Μαύρη Θάλασσα σε μεγαλύτερα, τα οποία στη συνέχεια αναχωρούν κυρίως για την Ανατολή.

Ωστόσο μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία στην περιοχή συγκεντρώνονταν πολλά ρωσικά πλοία για να κάνουν τις μεταφορτώσεις προκαλώντας την έντονη αντίδραση των δυτικών δυνάμεων.

Η ασφάλεια

Η μεταφορά των φορτίων από το ένα τάνκερ στο άλλο στη θάλασσα – γνωστή ως μεταφορά ship-to-ship ή STS – απαιτεί αρκετές βασικές υπηρεσίες προκειμένου να γίνει με ασφάλεια. Σύμφωνα με το Bloomberg, πολλά από τα πλοία που εμπλέκονται είναι παλιά και το ασφαλιστικό καθεστώς τους είναι ασαφές. Η μέση ηλικία των τάνκερ που συμμετέχουν σε μεταφορές αργού στα ανοικτά της Ελλάδας είναι τα 18 χρόνια.

Ο ιστότοπος Euromaidan επικαλούμενος το Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών Μαύρης Θάλασσας με έδρα την Ουκρανία και το BlackSea News εκτίμησε ότι από τις αρχές Δεκεμβρίου μέχρι και τέλη του προηγούμενου Φεβρουαρίου τα πλοία φόρτωσαν 82,9 εκατ. βαρέλια αργού από λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Από αυτά, το 68% μεταφέρθηκε στον Λακωνικό Κόλπο για μεταφόρτωση.

Ο Λακωνικός Κόλπος είναι κλειστός και τα δεξαμενόπλοια προστατεύονται από τον άνεμο χάρη στους μεγάλους λόφους που τον περιβάλλουν. Στην περιοχή τα ελληνικά χωρικά ύδατα εκτείνονται μόνο μέχρι τα έξι ναυτικά μίλια από την ακτή, πράγμα που σημαίνει ότι η μεταφόρτωση των φορτίων πραγματοποιείται σε σημείο όπου είναι δύσκολο για την Αθήνα να επέμβει καθώς πραγματοποιείται σε διεθνή ύδατα.

Το ελληνικό Ναυτικό πραγματοποίησε ασκήσεις στην περιοχή με δυο συνεχόμενες NAVTEX από τις αρχές Μαΐου μέχρι και την προηγούμενη Κυριακή. Δεν αναφέρθηκε επισήμως ότι σκοπός ήταν να απομακρύνει τα δεξαμενόπλοια. Σε κάθε περίπτωση τα ελληνικά ναυτικά γυμνάσια απομάκρυναν προσωρινά τα δεξαμενόπλοια που μετέφεραν ρωσικά φορτία πετρελαίου αλλά αποδείχθηκαν προσωρινό εμπόδιο, αναφέρει το Bloomberg.

Επίσης σύμφωνα με το Tradewinds ο ναυλομεσιτικός οίκος BRS εκτίμησε ότι το αποτέλεσμα της διασποράς θα ήταν προσωρινό.

Νέα ευκαιρία

Αλλά ακόμη και αν τα ελληνικά εμπόδια στον Λακωνικό Κόλπο επιμείνουν, μια νέα ευκαιρία για μεταφορές αργού STS μπορεί να ανοίξει σε διαφορετικά ύδατα. Σύμφωνα με το Bloomberg, η πρώτη τέτοια επιχείρηση καταγράφηκε στην Ερυθρά Θάλασσα προς τα τέλη Απριλίου

Να σημειωθεί ακόμη ότι και η Δανία, η οποία βρίσκεται δίπλα σε εμπορική οδό για το ρωσικό πετρέλαιο από τη Βαλτική Θάλασσα, πραγματοποίησε επίσης παρόμοια δραστηριότητα περίπου πριν από ένα μήνα. Επίσης παρόμοια δραστηριότητα καταγράφεται και κοντά στο Ceuta, έναν ισπανικό θύλακα στη Β. Αφρική.

Εκτενές ρεπορτάζ με τον τίτλο «Ο σκιώδης στόλος του Πούτιν» δημοσίευσε πρόσφατα και η γερμανική «Süddeutsche Zeitung», όπου αναφέρεται στη μετάγγιση ρωσικού πετρελαίου σε πλοία αδιευκρίνιστων στοιχείων στα ανοιχτά του Λακωνικού Κόλπου. Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «οι ειδικοί του Center for the Study of Democracy εκτιμούν ότι έως και το 25% του διυλισμένου πετρελαίου που εισάγει η Ευρώπη, εξακολουθεί να προέρχεται από τη Ρωσία». Η εταιρεία συμβούλων Windward υπολογίζει ότι o σκιώδης στόλος του Πούτιν περιλαμβάνει πλέον 1.400 πλοία.