از سیاهی فقر تا رادیکالیسم گاندی

دو خیاط هندی، اثر رویین‌تن میستری، تلاش می‌کند از آشوب هند در زمانه نخست‌وزیری ایندیرا گاندی تصویری شایسته ارائه دهد و باید گفت او موفق شده است با نثری زیبا و دلفریب تمام شبه‌قاره را در طول دهه‌ها غرق در فلاکت افکار منحط فرقه‌ای، خرافات سیاه و فقر بنیان‌کن بیان کند.

از کودکی هند را دوست داشتم و از روشنی‌یافتگان کهن تا هنرپیشگان بالیوود اکنون، همه در قلب من جایی بس گرامی داشتند اما زمان گذشت و ساعت‌ها بسیار نواختند و تصاویری دیگر از هند دیدم که با سرزمین آن بودایان و هنرپیشگان بسیار فاصله داشت. فقری دیدم نکبت‌بار که به هیات قطاری از غم در جنگلی از نیروهای ویرانگر در حرکت بود و سیمای هند را افسرده و رو به نیستی نشان می‌داد. بمبئی که رویای نوجوانی من بود با چشم‌انداز خوانندگی و نوازندگی گویا خیابانهایی پر گدا داشت که در آن ترن‌هایی سیاه در حرکتند با انبوه مسافران خسته و کوچه‌هایی گرسنه که اصلا به دریای جشن و شادی نه که به آبریزگاهی از بیهودگی راه می‌بردند. و حالا رمانی به نام «دوخیاط هندی» اثر رویین‌تن میستری با طرح جلدی تکاندهنده از هند می‌گوید.

«ترن صبحگاهی ویژه جنوب، درحالی‌که از زور مسافر در حال ترکیدن بود، از سرعت خود کاست و سپس مثل اینکه خیال حرکت دوباره دارد ناگهان جلو پرید. این حرکت فریبکارانه مسافران را غافلگیر کرد و انبوه کسانی را که به میله و دستگیره‌های نزدیک در آویزان بودند به‌شکل خطرناکی به بیرون هل داد. توده مسافران آویزان مثل حباب صابون باد کردند و اگر به‌خاطر مهارت‌های فردی‌شان نبود بی‌تردید هریک به گوشه‌ای در فضا پرتاب شده بودند. داخل واگن، مانک کولا که به دستگیره‌ای آویزان از سقف چنگ زده بود، بعد از تکان‌های شدید بالاخره توانست تعادل خود را حفظ کند و سرپا بماند. اما کتاب‌های سنگین دانشگاهی او تاب ضربه آرنج هم‌سفر بغل‌دستی را نیاوردند و روی جوان باریک‌اندام و زردنبویی افتادند که خودش مثل سنگِ از منجنیق رهاشده، توی بغل مسافر صندلی روبرویی پرتاب شده بود. جوانک زردنبو با اولین ضربه کتاب سنگین آخ بلندی کشید و سپس با خنده و شوخی خود را از آغوش عمویش بیرون کشید. ایشوار دارجی که در گونه چپش اثر زخم کهنه‌ای دیده می‌شد، به برادرزاده خود کمک کرد و پرسید: طوری که نشدی اوم؟»