Τελικά ποιος κέρδισε και ποιος έχασε;
Στο επίπεδο της μεγάλης κοινωνικής εικόνας, δηλαδή λαϊκής ψήφου (vote populaire), η Ακροδεξιά του RN είναι αναμφίβολα η μεγάλη νικήτρια των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, λαμβάνοντας 33,1% στον α’ γύρο (+14,5% συγκριτικά με το 2022) και 37,1% στον β’ γύρο. Οριακή αύξηση των ποσοστών της πέτυχε και η εκλογική συνεργασία της πληθυντικής Αριστεράς (NFP), ενώ ο κυβερνητικός συνασπισμός Ensemble υποχώρησε από το 25,8% του α’ γύρου το 2022 στο 21,3% του ίδιου γύρου το 2024, σημειώνοντας δηλαδή μια πτώση της τάξης του 4,7%.
Πώς ωστόσο το NFP με το 25,8% της ψήφου του β’ γύρου εξασφάλισε το 31,1% των εδρών (180), ενώ η γαλλική Ακροδεξιά με το 37,1% της λαϊκής ψήφου κέρδισε μόλις το 24,6% των 577 εδρών (142), με αποτέλεσμα να λάβει λιγότερες έδρες ακόμα και από τη μακρονική συμμαχία (159);
Αυτό συνέβη διότι το γαλλικό εκλογικό σύστημα είναι δομημένο σε μια zero-sum λογική. Με άλλα λόγια, ο χαμένος τα χάνει όλα – ακόμα και αν έχει ηττηθεί οριακά. Ετσι, ένα ποσοστό β’ γύρου της τάξης του 45%-50%, παρότι είναι μεν υψηλό και σε ένα άλλο εκλογικό σύστημα, όπως της Ελλάδας (που δεν προβλέπονται δύο γύροι), κατά κανόνα θα εξασφάλιζε την εκπροσώπηση και του ηττημένου, στη γαλλική περίπτωση αυτό δεν ισχύει: όποιος υποψήφιος κερδίσει στον α’ ή στον β’ γύρο την πλειοψηφία των ψήφων σε μια εκ των 577 περιφερειών κερδίζει και τη μοναδική έδρα της, αφήνοντας τον ηττημένο χωρίς εκπροσώπηση στο κοινοβούλιο, αλλοιώνοντας έτσι την αναλογικότητα της λαϊκής ψήφου που εκφράζεται «ανόθευτα» κατά τον α’ γύρο. Ετσι το αποτέλεσμα της κατανομής των εδρών του β’ γύρου καθορίστηκε κυρίως από (i) την υψηλή συσπείρωση ετερόκλητων δυνάμεων (NFP, Ensemble και μερικώς του LR) στον β’ γύρο και (ii) την παράλληλη αδυναμία εύρεσης νέων δεξαμενών από την πλευρά του RN στην πορεία προς τον β’ γύρο.
Φυσικά, για να σχηματίσει κυβέρνηση το RN απαιτείτο να κάνει το – προσώρας – ακατόρθωτο: μόνο του, απέναντι σε ολόκληρο το δημοκρατικό τόξο, να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία (51%) στις μισές από τις 577 κατά τόπους εκλογικές αναμετρήσεις. Εν τούτοις, ορισμένες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις έπαιξαν καθοριστικότερο ρόλο από άλλες στη συγκρότηση του τείχους δημοκρατίας που υψώθηκε απέναντι σε αυτό το ενδεχόμενο.
1. Στις αναμετρήσεις του β’ γύρου, όπου αντιμέτωποι βρέθηκαν ένας υποψήφιος της ριζοσπαστικής Αριστεράς στο πλαίσιο του NFP και ένας υποψήφιος της Ακρας Δεξιάς, το 43% των εκλογέων του Ensemble και μόλις το 26% των εκλογέων του LR στήριξαν τον υποψήφιο της Αριστεράς.
2. Αντίστοιχα, στις περιπτώσεις όπου ένας υποψήφιος του NFP, που δεν προερχόταν από τη ριζοσπαστική Αριστερά, αντιμετώπισε ένα πρόσωπο προερχόμενο από την Ακρα Δεξιά, οι ψηφοφόροι του Ensemble στήριξαν τη δημοκρατική υποψηφιότητα κατά 54%, ενώ οι εκλογείς του LR κατά 29%.
3. Στις αναμετρήσεις, δε, όπου στον β’ γύρο βρέθηκε ένας υποψήφιος του κυβερνητικού Ensemble και του RN, οι εκλογείς της αριστερής συνεργασίας (NFP) στήριξαν τον υποψήφιο του μακρονικού σχήματος κατά 72%, όπως έπραξαν με χαμηλότερη ένταση (53%) και οι ψηφοφόροι του LR.
4. Τέλος, οι ψηφοφόροι της πληθυντικής Αριστεράς που βρέθηκαν απέναντι στο δίλημμα να ψηφίσουν κάποιον γκωλικό υποψήφιο της Κεντροδεξιάς (LR) ή κάποιον υποψήφιο της Ακρας Δεξιάς (RN) «έκλεισαν», όπως λένε οι Γάλλοι, «τη μύτη τους» και μπροστά στον κίνδυνο της επέλασης του μεγάλου κακού δεν απείχαν, αλλά στήριξαν κατά 70% τον κεντροδεξιό υποψήφιο του LR, λειτουργώντας την πιο κρίσιμη στιγμή με ένα εξαιρετικά υψηλό αίσθημα δημοκρατικού καθήκοντος.