Ποιός θα επικρατήσει σε έναν πόλεμο NATO-Ρωσίας;
Στρατιωτικές εκθέσεις στη Δύση έχουν καταδείξει ότι η Ρωσία μπορεί εντός ολίγων ωρών να συντρίψει στρατιωτικά τις βαλτικές χώρες. Σε έναν τέτοιον «αστραπιαίο πόλεμο», η Ρωσία θα μπορούσε να αποκομίσει σημαντικά οφέλη χωρίς να επιβαρυνθεί με το κόστος ενός ευρύτερου πολέμου με το ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, αυτή η υπόθεση υποτιμά πολύ το κόστος μιας ρωσικής επίθεσης κατά του ΝΑΤΟ.
Πρόσφατη έκθεση της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης Ινστιτούτου Quincy συνέκρινε τους στρατούς της Ρωσίας και της Λευκορωσίας κόντρα στο NATO, αποδεικνύοντας ότι η Ρωσία δεν έχει καμία διάθεση και… δύναμη να επιτεθεί σε δυτικό κράτος.
«Η αεροπορική και ναυτική κυριαρχία του ΝΑΤΟ, η δυσκολία κατάκτησης αστικών περιοχών, οι πολιτικές δεσμεύσεις του ΝΑΤΟ στα ανατολικά σύνορά του και οι ρωσικές αδυναμίες που αποκαλύφθηκαν στη σύγκρουση της Ουκρανίας, σημαίνουν ότι η ρωσική επιθετικότητα ακόμη και στα πιο αδύναμα κράτη του ΝΑΤΟ θα εγκυμονούσε τεράστιους κινδύνους και είναι απίθανο να πετύχει» αναφέρουν οι ειδικοί.
Ένας κρίσιμος παράγοντας που θα έβαζε σε μεγάλους μπελάδες τη Ρωσία είναι η αεροπορική και ναυτική κυριαρχία του ΝΑΤΟ.
Σε αντίθεση με τις χερσαίες δυνάμεις που πρέπει να διασχίσουν έδαφος, οι αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις θα εμπλέκονταν σχεδόν αμέσως.
Όπως δείχνει ο Πίνακας 1, το ΝΑΤΟ έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην αεροπορική και ναυτική ισχύ, με υπεροχή 10:1 στα αεροσκάφη και υπεροχή 3:1 στα πλοία.
(Πηγή: Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών)
Η υπεροχή του ΝΑΤΟ έναντι της Ρωσίας σε αυτούς τους τομείς είναι πολύ σημαντική και από ποιοτική άποψη.
Για παράδειγμα, πρόσφατη μελέτη του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών αναφέρει ότι «Η ρωσική αεροπορία βρίσκεται σε ευδιάκριτο ποσοτικό και ποιοτικό μειονέκτημα σε σύγκριση με τη συνδυασμένη αεροπορική δύναμη του ΝΑΤΟ. Αν και μερικά από τα νεότερα μαχητικά της Ρωσίας έχουν χαρακτηριστικά πέμπτης γενιάς, κανένα δεν μπορεί να θεωρεί πραγματικά 5ης γενιάς. Στον αέρα, η Ρωσία θα μειονεκτούσε σε αριθμούς και σε τακτική από μια ναοτϊκή δύναμη. Εκτός από το αριθμητικό μειονέκτημα, οι ρωσικές δυνάμεις δεν είναι τόσο εκπαιδευμένες όσο οι πιλότοι του ΝΑΤΟ. Παρά την προσπάθεια εκσυγχρονισμού, η Ρωσία αγωνίστηκε να οικοδομήσει μια σύγχρονη αεροπορία. Η Ρωσία διεξάγει ελάχιστη εκπαίδευση σε ολοκληρωμένες αεροπορικές επιχειρήσεις. Οι περισσότερες εκπαιδευτικές πτήσεις είναι μόνο σχηματισμοί με μικρό αριθμό αεροσκαφών. Επιπλέον, οι πιλότοι τους πετούν γενικά λιγότερο από 100 ώρες το χρόνο, περίπου το 1/3 από αυτό που πετάει ο μέσος πιλότος του ΝΑΤΟ».
Εξάλλου, όμως αναφέρει η έκθεση, η θεμελιώδης ανισορροπία μεταξύ της ρωσικής και της αεροπορικής δύναμης του ΝΑΤΟ έχει υπογραμμιστεί και ενταθεί από τη σύγκρουση στην Ουκρανία. «Παραδόξως, η Ρωσία δεν μπόρεσε να δημιουργήσει πλήρη αεροπορική υπεροχή έναντι της Ουκρανίας. Οι εκτιμήσεις καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η αεροπορία της έχει χάσει πάνω από το 25% της μαχητικής της ισχύος, εναντίον μιας χώρας που δεν θεωρείτο καν ότι είχε μια σύγχρονη αεροπορία πριν από τον πόλεμο».
Με βάση αυτό το προηγούμενο, μια σύγκρουση πλήρους κλίμακας ενάντια στην αεροπορική δύναμη του ΝΑΤΟ θα ήταν πιθανότατα καταστροφική.
Ο ρωσικός στόλος σε αδύναμη θέση
Η εικόνα είναι παρόμοια και για το ρωσικό ναυτικό. Σε έναν πόλεμο με το ΝΑΤΟ, ο ρωσικός στόλος της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας θα παγιδευόταν.
Ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας έχει ήδη υποστεί σοβαρές ζημιές στον πόλεμο της Ουκρανίας, ενώ η αεροπορία του ΝΑΤΟ πιθανότατα θα καταστρέψει γρήγορα τον στόλο της Βαλτικής. Με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, το ΝΑΤΟ θα έλεγχε τις γύρω ακτές της Βαλτικής, σε κάθε περίπτωση.
Αυτό θα άφηνε απομονωμένο τον ρωσικό Βόρειο Στόλο και αυτόν του Ειρηνικού. Σε έναν πόλεμο με το ΝΑΤΟ, οι μονάδες επιφανείας του Βόρειου Στόλου θα ήταν απελπιστικά πολύ λιγότερες. Η Ρωσία διαθέτει ένα αεροπλανοφόρο μεσαίου μεγέθους (υπό επισκευή εδώ και μια 5ετία), δύο καταδρομικά μάχης (ένα εκ των δύο επίσης υπό κατασκευή), πέντε αντιτορπιλικά και δύο φρεγάτες εναντίον τριών ισχυρών αμερικανικών δυνάμεων κρούσης πυρηνικών αεροπλάνων που έχουν αναπτυχθεί στον Ατλαντικό και ένα στη Μεσόγειο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ρωσία θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά στο διατλαντικό εμπόριο χρησιμοποιώντας υποβρύχια στον βόρειο στόλο της. Ωστόσο, ακόμη και αν υποτεθεί ότι το γερμανικό και το δανικό ναυτικό θα καταλαμβάνονταν στη Βαλτική και τα πλοία συνοδείας των ΗΠΑ που αναπτύσσονται κυρίως στην Άπω Ανατολή, ο Καναδάς και τα ευρωπαϊκά κράτη στον Ατλαντικό και τη δυτική Μεσόγειο μαζί έχουν ένα πολύ μεγαλύτερο αριθμητικό πλεονέκτημα.
Η Μεσόγειος και ο Ινδικός Ωκεανός θα παραμείνουν υπό τον πλήρη έλεγχο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, διασφαλίζοντας τη συνεχή παροχή ενέργειας.
Ενώ η Ρωσία θα είχε περιορισμένη ικανότητα να βλάψει το ευρωπαϊκό εμπόριο, οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα μπορούσαν σίγουρα να χρησιμοποιήσουν την αεροπορική και ναυτική τους υπεροχή για να επιβάλουν πλήρη αποκλεισμό στο θαλάσσιο εμπόριο και τις εξαγωγές ενέργειας της Ρωσίας δια θαλάσσης.
Δεδομένου ότι τα μόνα ανοιχτά λιμάνια της Ρωσίας θα ήταν στην Αρκτική και την Άπω Ανατολή, το ΝΑΤΟ θα μπορούσε εύκολα να το πετύχει αυτό.
Οι χερσαίες δυνάμεις ΝΑΤΟ και Ρωσίας
Αδύναμη μια ρωσική χερσαία προώθηση
Σε περισσότερα από δύο χρόνια, η Ρωσία δεν έχει προχωρήσει περισσότερο από περίπου 100 χλμ. από τα σύνορά της, κάνοντας μια ρωσική κατάκτηση ισχυρότερων κρατών του ΝΑΤΟ μακριά από τα σύνορά της να φαίνεται τόσο απίθανη ώστε να είναι σχεδόν φανταστική.
Σύμφωνα με ανάλυση του αμερικανικού Ινστιτούτου Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής (FPRI), «η στρατιωτική απειλή που θέτει η Ρωσία για τα κράτη της Βαλτικής έχει φτάσει σε ιστορικό χαμηλό σημείο στη σύγχρονη ιστορία»
Η ανάλυση του FPRI κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα χρειαζόταν σχεδόν μια δεκαετία μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία για να ανοικοδομήσει τις ένοπλες δυνάμεις της σε σημείο που θα μπορούσε να σκεφτεί οποιαδήποτε επίθεση σε χώρα του ΝΑΤΟ.
Οι δυσκολίες μιας επίθεσης στα κράτη της Βαλτικής – μακράν το πιο αδύναμο στρατιωτικά τμήμα της συμμαχίας του ΝΑΤΟ – θα πολλαπλασιάζονταν εκθετικά σε οποιαδήποτε επίθεση εναντίον άλλων κρατών του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία, τα οποία έχουν πολύ πιο ισχυρούς στρατούς και παρουσιάζουν πολύ μεγαλύτερα γεωγραφικά εμπόδια σε έναν Ρώσο εισβολή.
Έτσι, με οποιαδήποτε αντικειμενική έννοια, η επιθετικότητα κατά των κρατών του ΝΑΤΟ παρουσιάζει μια εξαιρετικά μη ελκυστική προοπτική για τη Ρωσία. Μια τέτοια επιθετικότητα είναι απίθανο να οδηγήσει σε σημαντικά εδαφικά κέρδη ή να αναγκάσει το ΝΑΤΟ να υποχωρήσει, αναφέρει η έκθεση.
Αντίθετα, πιθανότατα θα πυροδοτούσε μια δυνητικά καταστροφική αεροπορική και ναυτική σύγκρουση στην οποία η Ρωσία θα ήταν σε μεγάλο βαθμό ξεπερασμένη και πιθανόν να υποστεί σημαντικές στρατηγικές απώλειες. Πράγματι, τέτοιες απώλειες θα μπορούσαν να απειλήσουν ότι μόνο την κυβέρνηση του Πούτιν, αλλά και την ίδια τη Ρωσία.
Συνεπώς, το ΝΑΤΟ έχει τεράστια αποτρεπτική δύναμη κατά της Ρωσίας, ακόμη και στο «καλύτερο σενάριο» μιας ρωσικής επίθεσης εναντίον των πιο αδύναμων συνοριακών κρατών του ΝΑΤΟ στη Βαλτική.
Εν ολίγοις, η απειλή πολέμου μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ είναι αρκετά πραγματική, αλλά όχι επειδή οι Ρώσοι ηγέτες έχουν οποιαδήποτε επιθυμία να ξεκινήσουν έναν κατακτητικό πόλεμο εναντίον της Δύσης, λένε οι συντάκτες της έκθεσης, καταρρίπτοντας την κινδυνολογία του Λευκού Οίκου και των Βρυξελλών.