ABDULLÂH İBN-İ ZÜBEYR ZAMANINDA KA’BE’NİN ALTINCI BİNASI!...

Abdullâh  İbn-i  Zübeyr  asîl  bir  aile’nin   zâde-i  necabeti   bulunduğundan,  Abdullâh  İbn-i  Ömer  gibi   Yezid’e   biyat   etmekten  imtina  edip  Mekke’ye  firar  etmişti.  Fakat,  hilafet  iddiasında  bulunmamıştı.  Kerbela  fâciası  üzerine  Yezid’e  karşı  umûmî   bir  hoşnutsuzluk  uyandı. Hicreti  Nebeviyye’nin  63.  Senesinde,  Medine’li’ler ( Abdullâh  İbn-i   Hanzele) ye,  Mekke’li’ler  de ( Abdullâh  İbn-i  Zübeyr) e   biyat  ettiler.  Yezid  Müslim  İbn-i  Ukbe  kumandasında  gönderilen  bir  ordu  ibtida  Medine’ye  hücum  edip  târih’in  kaydettiği  (  Here  fâciası) nı  irtikab,  mühacirlerden  ve  ensar’dan  pekçok  zatın kanını  akıttıktan  sonra  Mekke’ye  doğruldu.  Yolda  Müslim  hastalandığından  8 Husayn  İbn-i  Nümeyr)  kumandasına  giren  bu  ordu  Mekke’yi  muhasara  etti.  Harem-i  Şerif’te  mukatele  (  vuruşma)  yasak  olmasına  rağmen,  Harem’i    hetk( devirmek  ve  kan  dökmek)   Ka’betü’llâh   mancık’larla  taş  yağmuruna  tutuldu.  Yağlı  fitiller  atıldı.  Beyt-i  Şerif’in  üstündeki  kisve  tutuşup  yandığı  gibi, Beyt’in   sakfına( çatısına)  sirayet  edip  yakmıştı. Duvar  taşlarından  bir  kısmı  çatlamış  ve  yerinden  oynamıştı.

Sahih-i  Müslim’de (  Ka’be’nin  yıkılıp  bina  edilmesi)  unvanlı  bir  babında  Mekke’nin  büyük  imamı Atâ’  İbn-i  Ebî  Rebah’tan  r7ivayet  olunduğuna  göre,    Abdullâh  İbn-i  Zübeyr  radiya’llâhu  anhüma       bu  yakılmış,  yıkılmış  Ka’be’yi  Hac  Mevsiminde  hacılar  gelinceye  kadar  bu  harab  halinde  bıraktı.  Maksadı, hacıları  tehyic(  tahrik)  etmekti.   Hacı’lar  gelince  bunlara: -  Ey  insanlar!  Bana  ka’be  hakkındaki  fikirlerinizi  söyleyin!  Bu  Ka’be’yi  yıkıp  yeniden  mi  yapayım,  yoksa  harab  olmuş  yerlerini  ıslah  mı  edeyim?  Diye  sordu.  Abdulâh  İbn-i  Abbas : -  Benim  kanaatime  göre,   harabe  hale  gelmiş  yerlyer  ıslah  edilmeli  ve  üstünde  bi’set-i  Muhammediyye’nin  mukaddes  hatırası  bulunan    ve  bütün  müslümanların  hürmetini  taşıyan  Beyt-i  Muzzamı  ve  bu  Beyt’in  her  taşını,  o  ebedî    hatıralarla  başbaşa  bırakılmalıdır,”  dedi.  İbn-i  Zübeyr   bunun  üzerine : - Fakat,  birinizin  evi  yansa ,   o  yanmış  evini  yenilemeden    rahat  edemez.    Rabbi’mizin    Beyt’i ‘nin    bu   halde   kalmasına  nasıl  razî   olursunuz?    Biaen  aley  ben  Rabbim’den  üç  def’a  istihare  edeceğim.  Ondan  sonra  işime  bakacağım,”  diye  cevap  verdi.  Üç  gün  sonra  da  Ka’be’yi  yıkıp  yeniden  yapmaya  azm  etti.  Fakat  halk  ilk  önce,    Ka’be’nin  üstüne  çıkıp  da  yıkmaya  başlayana  semâvî    bir  belâ   inmesinden  korkuyordu.  Nihayet,  bir  adam  çıkıp  bir  taş  kopararak  aşağıya  yuvarladı. Halk  bu  adama  bir  şeyler  isabet  etmediğini  görünce  mütevâliyen  (  peş peşe),  bunlar  da  yıkmaya  başladılar  ve  duvarları  yere  kadar  indirdiler.  Kıble’nin  zahirî    şeklini  muhafaza  maksadıyla  İbn-i   Zübeyr  Ka’be’nin  etrafına  direkler  diktirip  bunları  örtlerle  kapladı.  Ve  bunları  bina  yükselinceye  kadar  durdurdu.  İbn-i  Zübeyr  bu  muazzam  işe  teşebbüs  etmek  için  Hazreti  Aişe  hadisine  istinad  ettiğini  bildirerek  dedi  ki: - Ben  Aişe  radiya’llâhu  anha’dan  işittim,  demişti  ki: “ Resûlullâh  salla’llâhu  aleyhi  ve  sellem, “ Nâs   yeni  müslüman  olup  da  zamanı  küfre  yakın  olmasalardı,  bir  de  binâ   masrafına  yetecek  para  bulunsaydı, ( Hıcr) den  beş  zirâ’  MİKTARI  BİR  YERİ  Ka’be’ye  ilâve  ederdim.  Ve  nâs’ın  birinden  girip  diğerinden  çıkacağı  iki  kapı  yapardım,”  buyurdu.  Ben  bugün  sarf  edecek  parayı  buluyorum. Nâs’ın  irtidad  ve  i’tirazından  da  korkmuyorum.

Râvî   Atâ’  İbn-i  Rebâh  der ki: - İbn-i  Zübeyr,  Hıcr  sahasından  biiiiiiiieş  zirâ’ lık  bir  yeri  Ka’be’ye  ilâve  etti.   – Buhârî’nin     rivâyetine  göre,    râvî,  Cerir    İbn-i    Hâzm  tarafından  Hıcr  den  Beyt’e  dahil  edilen  kısmın  altı  zirâ’  olduğu  bildirilmiştir.- Temelleri  de  İbrhim  aleyhisselâm’ın  esâsına  kadar  açtırıp   herkes  tarafından  esâs-ı  İbrahim  görüldükten  sonra  bunun  üzerine  binayı  kondurdu.  Evvelce  Ka’be’nin  yüksekliği  18  zirâ’  idi.  Ka’be’nin  arzı  genişleyince  yüksekliği  kısa  görünmeye   başladı,   uzunluğuna    on   zirâ’   daha   ilâve    etti . Biri  girilmek  öbürü  çıkılmak  üzere  iki  kapı  yaptırdı.  Bu  kahpıları  da  binâ-i    İbrahim  aleyhisselâm’da  olduğu  gibi,  zemien  seviuyesine  indirdi.  Halbuki,  Kureyş  herkesin  girmesine  mâni  olmak  için  Beyt’in  kapılarını  yükseltmişlerdi.

Abdullâh  İbn-i  Zübeyr,  Sahâbî   oğlu  Sahâbî’dir.  Pederi    Zübeyr    İbnü’l-Avvâm     Aşere-i  Mübeşşere’dendir.  Vâlidesi,   Zâtü’n- Nitâkayn  Esma  Bint-i  Ebû   Bekr  radiya’llâhu  anhüma’dır.  Babasının  anası “ Safiyye” de  Resûl-i  Ekrem’in  halasıdır.  Hicreti  Seniyye’den  sonra,  Medine’de  mühacir  aileler  içinde  ilk  doğan  çocuk  Abdullâh  İbn-i  Zübeyr  dir.  Yahûdî’ler,  “ Biz  mühacirlere  sihr’ettik,  bunlar  arasında  tenasül  ve  doğumlar  kesilmiştir,”  diyorlardı.  Abdullâh’ın  doğumu,  yahûdî’ lerin  bu  iddiasını   fi’î’len,  tekzib  ettiğinden  doğumu,  müslümanlar  için  ziyade  sevinci  mucib  olmuştu.Resûl-i  Ekrem  Efendimiz,  yeni  doğan  Abdullah  için,  Hurmayı  iğnemiş,  çiğnediği  hurmayı  Abdullah’ın  ağızına  da  çalmıştı.  Ve  kendisini  dedesi,  Ebû  Bekr  ile  künyelemişti.

Abdullâh   İbn-i   Zübeyr   böylesine  asîl  bir  zât  olmakla  birlikte  son  derece  takva  ve  şecaat  sahibi  birisiydi.  Bu  hususta   me’hazimiz  olan     Süyûtî’nin    tarih-i   Hulefâ’ sında  pekçok  menkıbesi  yazılmışqtır.

Abdullâh  İbn-i  Zübeyr’in  böyle  zâtî     ve  âilevî    fazilet  ve  meziyyetlerinde  dolayı,  Hicaz,  Yemen,  Irak,   Horasan  halkı  tamâmen  kendisine  tabi’  oldu.  Öbür  tarafta,  Yezid’in  oğlu,   küçük  Muaviye’ye  de,  Şm  ve  Mısır  halkı  biy’at  etmişti.  Az  bir  müddet  sonra,  bu  Muaviye  İbn-i  Yezid’in  vefatı  üzerine  Şam  ve  Mısır  halkı  da  İbn-i  Zübeyr’e  biy’at  ettiler.  Fakat,  Mervan  İbn-i  Hakem  türeyip,  Şam’ı  Mısır’ı  zabdetmiştir.  Bu  cihetle  Zehebî    gibi,  pekçok  ehl-i  ilme  göre,  Mervan,  mü’minlerin  emîr’lerinde  sayılmamıştır.  Abdülmelîk’in  hilafeti  de  cak,  Abdullah  İbn-i  Zübeyr’in  şehid  edilmesinden  sonra  mu’teberdir  ki, ( 73)  Hicrî,  târihine  tesâdüf  etmektedir...