Ιρανοί αντικαθεστωτικοί πράκτορες στην υπηρεσία του Ισραήλ
Χαρακτηριστικά κατασκοπικού θρίλερ έχει η δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη καθώς πίσω από τις υποθέσεις για τον τρόπο που διενεργήθηκε εκτιμάται ότι βρίσκεται ένα δίκτυο πρακτόρων στην υπηρεσία του Ισραήλ. Οι πράκτορες δεν είναι Ισραηλινοί αλλά Ιρανοί που στρατολόγησαν οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες από δεξαμενές που περιλαμβάνουν εχθρούς τους καθεστώτος – από καταπιεσμένες μειονότητες όπως οι Κούρδοι μέχρι Αζέρους. Ερευνα των «New York Times» ήρθε να επιβεβαιώσει την ικανότητα διείσδυσης των Ισραηλινών, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι τον θάνατο του Χανίγιε προκάλεσε εκρηκτικός μηχανισμός ο οποίος ήταν κρυμμένος στον ξενώνα όπου διέμενε δύο μήνες πριν από την άφιξή του.
Οπως γράφει ο Ντανιέλε Ραϊνέρι στη «Repubblica», τον Ιανουάριο του 2018 το δίκτυο εισέβαλε στο θησαυροφυλάκιο που περιείχε λεπτομέρειες για τα πυρηνικά σχέδια του Ιράν και μετέφερε όλο το υλικό στο Ισραήλ. Τον Αύγουστο του 2020 σκότωσε έναν ηγέτη της Αλ Κάιντα, τον Αμπού Μοχάμεντ αλ Μάσρι, στους δρόμους της Τεχεράνης και λίγους μήνες αργότερα τον κορυφαίο επιστήμονα που ήταν υπεύθυνος για το πυρηνικό πρόγραμμα, τον Μοχσέν Φαχριζαντέχ, λίγο έξω από την πρωτεύουσα. «Είναι πολύ πιθανό αυτό το δίκτυο να ευθύνεται και για τη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια. Σε αντίθεση με τις τρεις πρώτες επιχειρήσεις που αναφέρθηκαν (και υπήρξαν και άλλες), αυτή σημειώνεται σε μια περίοδο τεράστιων εντάσεων και ανατροπών και θα έχει συνέπειες που δεν μπορούμε να προβλέψουμε σήμερα. Το Ισραήλ δεν ανέλαβε την ευθύνη, αλλά δεν το έκανε ποτέ» λέει η ιταλική εφημερίδα.
Μια βόμβα από τον ουρανό
Η επίσημη εκδοχή, που δόθηκε επίσης από το πρακτορείο Fars, κάνει λόγο για «βόμβα που ήρθε από τον ουρανό», ενώ και οι Φρουροί της Επανάστασης αναφέρθηκαν σε «μια επίθεση που ξεκίνησε έξω από το Ιράν». Τα ισραηλινά ΜΜΕ μετέδωσαν εικασίες με διάφορες εκδοχές χωρίς τα αποσαφηνίζονται πλήρως τα χαρακτηριστικά της επίθεσης.
Η έρευνα των «New York Times» αποκάλυψε ότι μια βόμβα είχε τοποθετηθεί στον ξενώνα, την ευθύνη για τη φύλαξη του οποίου είχε η επίλεκτη ομάδα των Φρουρών της Επανάστασης και βρίσκεται σε ένα μεγαλύτερο συγκρότημα που είναι γνωστό ως Νεσχάτ, στο βόρειο τμήμα της Τεχεράνης. Η εφημερίδα επικαλείται επτά αξιωματούχους από τη Μέση Ανατολή, μεταξύ των οποίων δύο Ιρανούς, όπως και έναν αμερικανό αξιωματούχο. Μάλιστα η δολοφονία αποτελεί τεράστια αστοχία των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας του Ιράν και φέρνει σε αμηχανία τους Φρουρούς. Αδιευκρίνιστο παραμένει πώς και πότε τα εκρηκτικά τοποθετήθηκαν στον ξενώνα.
Πλήγμα από drone ή αεροπλάνο
Τις ώρες μετά τη δολοφονία θεωρίες διατυπώθηκαν για την πιθανότητα να υπήρξε πλήγμα από πύραυλο μέσω drone ή αεροπλάνου, καθώς το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει τέτοιες επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών στόχων. Αυτές οι θεωρίες ωστόσο έθεσαν ερωτήματα σχετικά με το πώς το Ισραήλ θα μπορούσε να αποφύγει ξανά τα ιρανικά συστήματα αεράμυνας για να εκτελέσει μια τέτοια θρασύτατη αεροπορική επιδρομή στην πρωτεύουσα. Οπως αποδεικνύεται, οι δολοφόνοι κατάφεραν να εκμεταλλευτούν ένα διαφορετικό είδος κενού στην άμυνα του Ιράν: το χάσμα στην ασφάλεια ενός υποτιθέμενα αυστηρά φυλασσόμενου συγκροτήματος που επέτρεπε να τοποθετηθεί μια βόμβα και να παραμείνει κρυμμένη για πολλές εβδομάδες πριν τελικά πυροδοτηθεί.
Σύμφωνα με τη «Repubblica», όλα φαίνεται να ξεκίνησαν στις 19 Μαΐου, όταν το ελικόπτερο με τον πρόεδρο Ιμπραχίμ Ραϊσί συνετρίβη στα βουνά. Εκεί ακριβώς τέθηκε σε λειτουργία ο μηχανισμός για την αντικατάστασή του και έγινε ο χρονικός προσδιορισμός των εκλογών, της προκήρυξής τους, της τελετής ορκωμοσίας. Ηγέτες της Χαμάς και της ισλαμικής Τζιχάντ πιθανόν να μετείχαν σε αυτόν. Και έτσι οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες θα μπορούσαν να έχουν τις συντεταγμένες για να αιφνιδιάσουν τον Χανίγια.
Ο αραβικός ιστότοπος ειδήσεων Amwaj ανέφερε ότι ο Χανίγια δεν ήθελε να σταματήσει στην Τεχεράνη για τη νύχτα επειδή φοβόταν για την ασφάλειά του, αλλά άλλαξε σχέδια για να συζητήσει την ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στη Βηρυτό.
Οι αξιωματούχοι από τη Μέση Ανατολή επεσήμαναν στους «New York Times» ότι ο σχεδιασμός της δολοφονίας πρέπει να διήρκεσε μήνες καθώς απαιτούσε εκτεταμένη επιτήρηση του συγκροτήματος.