Ακίνητα: Σενάρια για πάγο στις αντικειμενικές τιμές

Στο τραπέζι βρίσκονται εισηγήσεις για «πάγωμα» των αντικειμενικών τιμών των ακινήτωντουλάχιστον και για τον επόμενο χρόνο, όπως εξετάζει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με το σκεπτικό ότι η απόφαση αυτή θα συμβάλει, μαζί με τις άλλες παρεμβάσεις της κυβέρνησης, στην επίλυση του στεγαστικού προβλήματος.

Οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων αναπροσαρμόστηκαν πριν από τρία χρόνια και έκτοτε οι εμπορικές τιμές έχουν σημειώσει σημαντική αύξηση. Μια νέα αύξηση, τώρα, των αντικειμενικών τιμών στα επίπεδα των εμπορικών θα είχε σαν αποτέλεσμα να πυροδοτηθεί νέο ανοδικό ράλι των αγοραίων τιμών των ακινήτων επιτείνοντας το οξύ στεγαστικό πρόβλημα. Ετσι, στον βαθμό που εγκριθούν οι εισηγήσεις, θα πρόκειται για ακόμη ένα μέτρο, παράλληλα με το στεγαστικό «πακέτο» που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ και παρουσίασαν αναλυτικά οι αρμόδιοι υπουργοί αυτή την εβδομάδα.

Την ίδια στιγμή, στις προθέσεις του οικονομικού επιτελείου είναι η νέα αναστολή (λήγει στο τέλος του έτους) του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα, όπως του φόρου υπεραξίας ακινήτων. Και στις δύο περιπτώσεις η αναστολή θα αφορά τουλάχιστον και το 2025. Σημειώνεται ότι η αναβολή του ΦΠΑ – απόφαση που έλαβε η κυβέρνηση το 2019 – συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση των αγοραπωλησιών και στην κατασκευή νέων ακινήτων την περίοδο αυτή. Ανάλογη θετική επίδραση είχε και η αναβολή στην εφαρμογή του φόρου υπεραξίας ακινήτων. Η υψηλή ζήτηση για αγορά κατοικίας τροφοδοτεί την ανοδική πορεία των τιμών των ακινήτων, όπως προκύπτει από τα στοιχεία για την πορεία της αγοράς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος το β’ τρίμηνο το 2024 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 9,2% συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023, ενώ κατά την αντίστοιχη σύγκριση πέρυσι η αύξηση ανερχόταν το 13,8%. Στα νέα διαμερίσματα (έως 5 έτη) η αύξηση κατά το β’ τρίμηνο φέτος ανήλθε σε 10,7% και σε 8,3% για τα παλαιότερα (ηλικίας άνω των 5 ετών).

Τι δείχνει η ανάλυση

Η ανάλυση των στοιχείων της ΤτΕ κατά γεωγραφική περιοχή δείχνει ότι η αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων το β’ τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 ήταν 9,1% στην Αθήνα, 12,1% στη Θεσσαλονίκη, 7,3% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 10,4% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Για το σύνολο του 2023, η αύξηση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2022 ήταν 13,8%, 16,5%, 14,9% και 11,6% αντίστοιχα. Για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας, το β’ τρίμηνο του 2024 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν κατά μέσο όρο αυξημένες κατά 9,0% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2023, ενώ για το 2023 η μέση ετήσια αύξηση διαμορφώθηκε στο 14,2%.

Σε πανελλαδικό επίπεδο οι τιμές των ακινήτων εξακολουθούν να βρίσκονται χαμηλότερα (αν και οριακά) από το προηγούμενο ρεκόρ το 2008. Από το 2017, όταν ξεκίνησε η ανάκαμψη της αγοράς, οι τιμές κατά μέσο όρο σε όλη χώρα έχουν σημειώσει αύξηση 69%. Στην Αττική η αύξηση ανέρχεται σε 88% και στη Θεσσαλονίκη σε 78%.