Ελαιοτουρμός: Η Κρήτη «τελειώνει» με τον υπερτουρισμό – Όπλο της οι ελιές και τα αρχαία
Ο ελαιοτουρισμός έρχεται ως απάντηση στις προκλήσεις που γεννά ο υπερτουρισμός στο βόρειο μέτωπο της Κρήτης μπορούν να δώσουν οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, με τους ελαιώνες του νησιού να προσθέτουν αξία στο τουριστικό χαρτοφυλάκιο του.
Ο ελαιοτουρισμός, ο οποίος συνδυάζει την αγροτική παράδοση με την εμπειρία του σύγχρονου ταξιδιώτη, μπορεί να αποφορτίσει τον συνωστισμό στο βόρειο τμήμα του νησιού και να τον κατευθύνει στην ενδοχώρα της Κρήτης, σημειώνει ο δρ Νίκος Μιχελάκης, γεωπόνος, επιστημονικός σύμβουλος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων της Κρήτης. Προς αυτή την κατεύθυνση έντονη και ουσιαστική καταγράφεται η δράση του ΣΕΔΗΚ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι είναι σε τροχιά υλοποίησης χάρτης που θα περιλαμβάνει διαδρομές στην ενδοχώρα του νησιού, όπου ο επισκέπτης θα μπορεί να επισκεφτεί έναν ιστορικό ελαιώνα 1.000 και πλέον ετών αλλά και επισκέψιμα ελαιοτριβεία, όπου θα υπάρχει δυνατότητα γευσιγνωσίας και άλλων βιωματικών δράσεων. Αυτό τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ και δήμαρχος Πλατανιά, Ιωάννης Μαλανδράκης, και εστιάζει στις ιστορίες που κρύβουν αυτοί οι ελαιώνες που με τη σειρά τους αποτελούν πόλο έλξης για τους επισκέπτες της Κρήτης.
Τα ελαιοτριβεία οι ελιές και τα αρχαία
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ελιά στις Βούβες Χανίων, ένα αρχαίο ελαιόδεντρο με ηλικία περί τα 3.500 έτη, που βρίσκεται στο χωριό Άνω Βούβες, στη δημοτική ενότητα Κολυμβαρίου.
Το 1997, η Ελιά των Βουβών ανακηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της φύσης. Το 2009, εγκαινιάστηκε το Μουσείο της Ελιάς των Βουβών, το οποίο στεγάζεται σε ένα κοντινό σπίτι του 19ου αιώνα, προσφέροντας στους επισκέπτες την ευκαιρία να γνωρίσουν τα παραδοσιακά εργαλεία και τις μεθόδους της ελαιοκαλλιέργειας. Κλαδιά από το δέντρο χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή στεφάνων που απονεμήθηκαν στους νικητές των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004 και του Πεκίνου το 2008.
Στο μεταξύ, μεγάλα είναι ακόμα τα περιθώρια για αύξηση των επισκέψιμων ελαιοτριβείων, με τον κ.Μαλανδράκη να κάνει λόγο για περίπου 80 σε όλη την Κρήτη και μόλις 7 στο νομό Χανίων. Η ανάδειξη της Κρήτης σε γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης για το 2026 εκτιμάται ότι θα βοηθήσει ακόμα περισσότερο το διεθνές κοινό να ανακαλύψει τον πράσινο χρυσό για το νησί.
Στον τομέα του πολιτισμού η Κρήτη διαθέτει ένα ανεκτίμητο και μοναδικό στον κόσμο πλούτο από αρχαιολογικά Μνημεία για την ελιά και το ελαιόλαδο από την Μινωική περίοδο μέχρι τον περασμένο αιώνα, τα οποία ο ΣΕΔΗΚ βήμα-βήμα προσπαθεί σε συνεργασία με την Περιφέρεια και Δήμους να αναδείξει το μουσείο λαδιού στους Αρμενούς Ρεθύμνου, προσθέτει ο κ. Μιχελάκης
Ήδη έχουν επισημανθεί και σιγά-σιγά αναπτύσσονται σε όλη την Κρήτη περίπου 80 ελαιοκομικά αξιοθέατα όπως: Αρχαιολογικά Μνημεία, Μνημειακά ελαιόδεντρα, Έλαιο-Μουσεία της Κρήτης, Πιστοποιημένες ΕλαιοΤαβέρνες, Βραβευμένα Ξενοδοχεία της Κρήτης, Επισκέψιμα ελαιοτριβεία και Έλαιοκτήματα.
Παραμένοντας στον ελαιοτουρισμό και τα επισκέψιμα ελαιοτριβεία το υπουργείο Τουρισμού μαζί με τα συναρμόδια υπουργεία έχει καθορίσει τις προδιαγραφές για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των εγκαταστάσεων των επισκέψιμων ελαιοτριβείων, όπου πλέον υπάρχει και ειδικό σήμα.
Την ίδια στιγμή μετρήσιμα είναι πλέον και τα ξενοδοχεία στην Κρήτη που προσφέρουν ειδικές εκδρομές στους επισκέπτες τους, σε ελαιοτριβεία όπου συνδυάζουν γευσιγνωσία και απόδραση στην κρητική φύση.
Τι πιστοποιεί το Σήμα Επισκέψιμου Ελαιοτριβείου
Πιστοποιεί ότι ένα ελαιοτριβείο:
- παρέχει υπηρεσίες υποδοχής, ξενάγησης, φιλοξενίας και εστίασης γευσιγνωσίας σε χώρους όπου λειτουργούν ελαιοτριβεία, τα οποία παράγουν ελληνικό ελαιόλαδο εξαιρετικής ποιότητας
- διαθέτει χώρους και εγκαταστάσεις ειδικών προδιαγραφών και
- διασφαλίζει τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα.
Τέλος σε ό,τι αφορά την διαδικασία χορήγησης, η αίτηση υποβάλλεται στις Περιφερειακές Υπηρεσίες Τουρισμού (Π.Υ.Τ.) του Υπουργείου Τουρισμού, στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται το Ελαιοτριβείο (https://mintour.gov.gr/pyt)