Рекордни 300 милијарди долари за посиромашните земји во климатски договор на COP29

Европската унија, САД и другите богати земји ветија дека ќе дадат рекордни 300 милијарди долари на земјите во развој за да им помогнат да се подготват и да ги спречат климатските промени.


Договорот беше постигнат на климатскиот самит на ОН COP29 во Азербејџан, во преговори што траеја 33 часа подолго од очекуваното и за малку ќе пропаднеа.


Шефот на телото на ОН за климата, Сајмон Стиел, рече дека тоа „беше тежек пат, но постигнавме договор“.


Сепак, разговорите не успеаја да се насочат кон договорот усвоен минатата година, кој ги повика нациите „да се оддалечат од фосилните горива“, пренесува Би-Би-Си.




Самитот на ОН за климатски промени требаше да заврши на 22 ноември, но беше продолжен бидејќи преговарачите од речиси 200 земји, кои мора да усвојат договор за консензус, се обидоа да договорат план за финансирање за следната деценија зад затворени врати.


Предлогот од 250 милијарди долари, изготвен од Азербејџанското претседателство COP29 на 22 ноември, беше отфрлен од земјите во развој како страшно недоволен поради високите трошоци од бурите, поплавите и сушите предизвикани од климатските промени.


Преговарачите од земјите во развој и островските земји изразија фрустрација од процесот за кој рекоа дека не е инклузивен и привремено ги напуштија разговорите.


„Излеговме... чувствуваме дека не нѐ послушаа“, рече Седрик Шустер, претседател на Групата на мали островски држави, кој е од Самоа.


Еванс Нџева, претседател на групата најмалку развиени земји, рече дека сегашниот договор е „неприфатлив“ за нив.




Земјите во развој ги обвинија богатите земји дека се обидуваат да го издејствуват тоа што го сакаат, а малите островски нации, кои се особено ранливи на влијанието на климатските промени, ја обвинија земјата домаќин Азербејџан дека ги игнорирала во текот на две недели од конференцијата.


Богатите земји се обврзани да им помагаат на ранливите земји, според договорот постигнат на климатската конференција во Париз во 2015 година.


Земјите во развој бараат 1,3 трилиони долари за да им се помогне да се прилагодат на суши, поплави, подигнување на нивото на морето и екстремни горештини, да платат за загубите и штетите предизвикани од екстремните временски услови и да ги пренасочат своите енергетски системи кон чиста енергија,  подалеку од фосилните горива што ја загреваат планетата.