Ιταλία: Πώς μια φοιτήτρια αποδομεί το σύστημα για τις γυναικοκτονίες

Γυναικοκτονία νούμερο 105. Θύμα: Τζούλια Τσεκετίν. Δράστης: Φιλίππο Τουρέτα, σύντροφος. 

«Μην κρατήσετε ενός λεπτού σιγή για την Τζούλια – κάψτε τα πάντα».

Τα παραπάνω λόγια είναι ο επίλογος του… πόνου μιας φοιτήτριας στην Ιταλία, που είδε την αδερφή της Τζούλια να δολοφονείται από τον σύντροφό της.

Η φοιτήτρια αποδόμησε ολόκληρο το σύστημα της  Ιταλίας, με επιχειρήματα που δεν επιδέχονται αμφισβήτησης λέγοντας ότι: «Χρειαζόμαστε μια πολιτιστική επανάσταση για να διασφαλίσουμε ότι η περίπτωση της Τζούλια θα είναι η τελευταία».

Μια ακόμη γυναικοκτονία

Μόλις μία ημέρα αφότου πληροφορήθηκε ότι η αδελφή της Τζούλια ήταν νεκρή, η Έλενα Τσεκετίν έδωσε συνέντευξη σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση έξω από το σπίτι της οικογένειας στο Βιγκόνοβο, μια μικρή πόλη κοντά στη Βενετία.

Στα κάγκελα πίσω της ήταν δεμένα ανθοδέσμες και μια πομπή με πυρσούς στην οποία συμμετείχαν χιλιάδες ευχές ήταν σε εξέλιξη. Αλλά η Έλενα δεν αναζητούσε συμπάθεια. «Μην κρατήσετε ενός λεπτού σιγή για την Τζούλια – κάψτε τα πάντα», είπε. «Χρειαζόμαστε μια πολιτιστική επανάσταση για να διασφαλίσουμε ότι η περίπτωση της Τζούλια θα είναι η τελευταία».

Στις 18 Νοεμβρίου 2023, η 22χρονη Τζούλια Τσεκετίν έγινε το 105ο θύμα γυναικοκτονίας στην Ιταλία εκείνη τη χρονιά. Το σώμα της, με περισσότερες από 70 μαχαιριές, βρέθηκε τυλιγμένο σε μαύρες πλαστικές σακούλες σε ένα χαντάκι κοντά σε μια λίμνη βόρεια της Βενετίας.

Ο Φίλιππο Τουρέτα, ο πρώην φίλος της, ομολόγησε ότι σκότωσε τη φοιτήτρια βιοϊατρικής μηχανικής, η οποία βρισκόταν μόλις λίγες ημέρες πριν από την αποφοίτησή της.

Οι εισαγγελείς ζήτησαν τη Δευτέρα να επιβληθεί ισόβια κάθειρξη στον Τουρέτα για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως – επιδεινούμενη από πρόθεση – απαγωγή, σκληρότητα, καταδίωξη και απόκρυψη πτώματος. Η ετυμηγορία αναμένεται στις 3 Δεκεμβρίου.

«Πατριαρχική κοινωνία βουτηγμένη στην κουλτούρα του βιασμού»

Η Τζούλια μπορεί να είχε παραμείνει ένα πρόσωπο πίσω από έναν αριθμό – η υπόθεσή της, όπως και οι περισσότερες άλλες γυναικοκτονίες στην Ιταλία, δικαιολογούσε μόνο λίγες στήλες στις εφημερίδες.

Όμως η εύγλωττη έκκληση της Έλενα, η οποία περιελάμβανε την καταδίκη «μιας πατριαρχικής κοινωνίας βουτηγμένης στην κουλτούρα του βιασμού», συγκλόνισε την εθνική συνείδηση, προκαλώντας χιλιάδες διαμαρτυρίες σε όλη τη χώρα.

«Δεν ξέρω από πού μου ήρθε το θάρρος», δήλωσε η Έλενα σε συνέντευξή της στον Guardian. «Ξέρω μόνο ότι σκέφτηκα την Τζούλια και έπρεπε να χρησιμοποιήσω τη στιγμή της ορατότητας για να πω τα πράγματα όπως είναι. Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι, νομιμοποιημένοι από μια σειρά παραγόντων στην κοινωνία, που αισθάνονται ότι μπορούν να έχουν τη δύναμη πάνω στη ζωή κάποιου άλλου».

Ένα χρόνο μετά, αυτό το συναίσθημα είναι ακόμα ακατέργαστο. Μετά τη Τζούλια, άλλες 106 γυναίκες έχουν σκοτωθεί από άνδρα. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων ο ύποπτος ήταν είτε νυν είτε πρώην σύντροφος. Πρόσφατα, ένα 13χρονο κορίτσι πέθανε αφού έπεσε από ένα μπαλκόνι, το οποίο φέρεται να έσπρωξε ένα αγόρι, 15 ετών, το οποίο αργότερα συνελήφθη.

Το περασμένο Σάββατο στη Ρώμη, περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι συμμετείχαν στην ετήσια διαμαρτυρία για τη βία κατά των γυναικών, κρατώντας πανό που προέτρεπαν: «Ας αφοπλίσουμε την πατριαρχία».

«Η Τζούλια σκοτώθηκε από έναν αξιοσέβαστο, λευκό Ιταλό άνδρα»

Ο θυμός τους ενισχύεται από την ανικανότητα της ακροδεξιάς κυβέρνησης της Τζόρτζια Μελόνι να κατανοήσει πλήρως το ζήτημα, μια αποτυχία που έγινε σαφής την περασμένη εβδομάδα, όταν ο υπουργός Παιδείας, Τζουζέπε Βαλντιτάρα, υποστήριξε ότι η πατριαρχία δεν υφίσταται πλέον.

Τα σχόλια έγιναν κατά τη διάρκεια της παρουσίασης στο κοινοβούλιο του Ιδρύματος Τζούλια Τσεκετίν, το οποίο ίδρυσε ο πατέρας της, Τζίνο.

Ο Βαλντιτάρα συνέδεσε επίσης την αύξηση της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών με την παράτυπη μετανάστευση, με τη Μελόνι να εκφράζει αργότερα τη συμφωνία της μαζί του.

Ο ισχυρισμός του διαψεύδεται από κάθε στατιστική, τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Εσωτερικών μιλούν από μόνα τους: πάνω από το 80% των γυναικοκτονιών στην Ιταλία διαπράττονται από Ιταλούς πολίτες.

Secondo il ministro dell’Istruzione Valditara l’incremento dei fenomeni di violenza sessuale è legato anche all’immigrazione illegale. La sua affermazione è smentita da ogni statistica, i dati diffusi dal Ministero dell’Interno parlano chiaro: oltre l’80% dei femminicidi in… pic.twitter.com/oeFlQnFPPn

— Riccardo Magi (@riccardomagi) November 18, 2024

Η Έλενα, 25 ετών, επέκρινε τα σχόλια του υπουργού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, λέγοντας: «Η Τζούλια σκοτώθηκε από έναν αξιοσέβαστο, λευκό Ιταλό άνδρα», ενώ παράλληλα ρώτησε: «Τι κάνει η κυβέρνηση για να αποτρέψει τη βία;».

Η Έλενα, η οποία σπουδάζει για μεταπτυχιακό στη μικροβιολογία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, χρησιμοποίησε συνεντεύξεις και την πλατφόρμα της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να προσπαθήσει να αλλάξει την αφήγηση γύρω από τις γυναικοκτονίες.

Η μοιραία μέρα

Το πρωί μετά την εξαφάνιση της Τζούλια, η Έλενα ξύπνησε νωρίς για να τελειώσει μια εργασία που έπρεπε να γίνει εκείνη την ημέρα. Ήταν γύρω στις 8 π.μ. όταν ο αδελφός της τηλεφώνησε για να ρωτήσει αν είχε νέα από την αδελφή τους, η οποία το προηγούμενο βράδυ, συνοδευόμενη από τον Τουρέτα, είχε πάει σε εμπορικό κέντρο για να αγοράσει ένα φόρεμα για την αποφοίτησή της.

«Γνωρίζοντας ότι ήταν με την Τζούλια, είπα στον αδελφό μου να καλέσει αμέσως την αστυνομία», είπε η Έλενα. «Είχα τρομοκρατηθεί από τον Φίλιππο και είχα την αίσθηση ότι δεν θα την έβλεπα ποτέ ξανά».

Μια κάμερα παρακολούθησης στην άκρη του δρόμου κατέγραψε τον Τουρέτα να χτυπάει την Τζούλια, η οποία προσπάθησε να ξεφύγει πριν αναγκαστεί να επιστρέψει στο αυτοκίνητο. Ο Τουρέτα συνελήφθη στη Γερμανία την ίδια ημέρα που βρέθηκε το πτώμα. Είπε σε δικαστήριο της Βενετίας τον περασμένο μήνα ότι σχεδίαζε να απαγάγει και να σκοτώσει την Τζούλια λόγω της άρνησής της να τα ξαναβρεί μαζί του και στη συνέχεια να αυτοκτονήσει. Είπε ότι είχε συντάξει μια λίστα με τα «πράγματα που έπρεπε να κάνει».

Η σχέση τους είχε διαρκέσει περίπου ένα χρόνο πριν η Τζούλια τη διακόψει τον Αύγουστο του 2023.

Τι θα έπρεπε να ρωτάει ο κόσμος

Η Έλενα δήλωσε στον Guardian ότι ο «έλεγχος και η χειραγώγηση» είχαν ξεκινήσει από νωρίς, με μια κρίση ζήλιας αφού η Τζούλια είπε ότι επρόκειτο να συναντήσει έναν παλιό φίλο από το λύκειο. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε ασκήσει σωματική βία, πρόσθεσε, αλλά όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις γυναικοκτονίας, η Τουρέτα δεν μπορούσε να δεχτεί ότι η σχέση είχε τελειώσει. Φέρεται να απείλησε ότι θα αυτοκτονήσει.

«Η Τζούλια δεν ήθελε να αισθάνεται υπεύθυνη για το ότι αυτοκτόνησε εξαιτίας της, ακόμη και αν δεν θα έφταιγε εκείνη», είπε η Έλενα. «Τη χειραγωγούσαν και είχε την τάση να ελαχιστοποιεί το πρόβλημα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υποτιμάται η ψυχολογική κακοποίηση – μερικές φορές το θύμα δεν αναγνωρίζει καν τον εαυτό του ως θύμα, και ως κοινωνία τείνουμε πάντα να κατηγορούμε το θύμα.»

Καθώς η τραγωδία συζητιόταν στην τηλεόραση, η Έλενα άκουσε τους ανθρώπους να κατηγορούν την Τζούλια.

«Ρωτούσαν: γιατί δεν έσωσε τον εαυτό της; Από την άλλη πλευρά, ο Filippo παρουσιάστηκε ως ένα καλό παιδί που δεν θα μπορούσε ποτέ να πειράξει ούτε μύγα. Το βρήκα αυτό παράλογο. Τα ερωτήματα που θα έπρεπε να είχαν τεθεί ήταν τα εξής: ‘Γιατί δεν ήταν μορφωμένος; Πώς έφτασε σε αυτό το σημείο;”»

«Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται αν οι γυναίκες είναι ασφαλείς»

Ο κύριος στόχος του ιδρύματος Τζούλια ήταν να «εκπαιδεύσει για να επιφέρει αλλαγές», δήλωσε ο πατέρας της την περασμένη εβδομάδα, καθώς «η έμφυλη βία είναι μια συλλογική αποτυχία, όχι μόνο μια ιδιωτική υπόθεση».

Η οικογένεια ζητά την εισαγωγή της σεξουαλικής και συναισθηματικής εκπαίδευσης στα σχολεία. «Πρέπει να ξεκινήσει από τα παιδιά», δήλωσε η Έλενα.

Από την έναρξη λειτουργίας του ιδρύματος, η οικογένεια  έχει κατακλυστεί από τηλεφωνήματα και μηνύματα, είτε από γυναίκες, είτε από συγγενείς τους, που βρίσκονται «σε επικίνδυνες καταστάσεις».

Η Έλενα δήλωσε ότι αυτό είναι ένα ακόμη σημάδι του «τρομακτικού θεσμικού χάσματος», αναφέροντας επίσης τις περικοπές στη χρηματοδότηση των καταφυγίων γυναικών κατά την τελευταία δεκαετία. «Θα θέλαμε να βοηθήσουμε όλους, αλλά για όνομα του Θεού, δεν έχουμε τα εργαλεία. Οι αυτοχρηματοδοτούμενοι σύλλογοι ουσιαστικά κάνουν τη δουλειά. Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται αν οι γυναίκες είναι ασφαλείς και προστατευμένες».

«Για την Τζούλια, κάψτε τα πάντα»

Η Τζούλια είχε ονειρευτεί να γίνει εικονογράφος παιδικών βιβλίων. «Ήταν τόσο καλός άνθρωπος, σχεδόν απαλλαγμένος από κακία, αλλά όχι με την αφελή έννοια. Προσπαθούσε πάντα να βλέπει το καλό σε όλα και ήταν θετική για το μέλλον», είπε η Έλενα.

Η Έλενα είναι επίσης θετική στο ότι η κοινωνία έχει τη δύναμη να επιφέρει αλλαγές. «Όμως όλοι πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη για την επίλυση των προβλημάτων, και αυτό σημαίνει να φτάσουμε σε μηδενικές γυναικοκτονίες». Μέχρι τότε, «για την Τζούλια, κάψτε τα πάντα».