خانه آزادی بیان: گزارش یوناما همۀ ابعاد بحران رسانه‌ای و سرکوب آزادی بیان را منعکس نکرده است
به دنبال نشر گزارش دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، یوناما، دربارۀ وضعیت رسانه‌ها و کار خبرنگاران در افغانستان، یک نهاد حامی رسانه‌ها و خبرنگاران اعلام کرده که گزارش یوناما ابعاد بحران رسانه‌ها و آزادی بیان را بازتاب نمی‌دهد.
خانه آزادی بیان در اعلامیه‌ای که ناوقت روز چهارشنبه، ۲۷ نوامبر، در صفحۀ اکس (توئیتر سابق) خود نشر کرده، گفته که این گزارش ناقص است.
دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، یوناما، روز دوشنبه گزارشی را منتشر کرد که وضعیت رسانه‌ها در سه سال حکومت طالبان را بررسی می‌کند. یوناما گزارش داد که ۳۳۶ مورد نقض حقوق بشر علیه روزنامه‌نگاران و کارمندان رسانه‌ای در این مدت ثبت شده‌است.
خانه آزادی بیان اما تأکید می‌کند که «آمارهای ارائه‌شده در این گزارش، به مراتب کمتر از واقعیت‌های تلخی است که روزانه در جامعۀ رسانه‌ای افغانستان رخ می‌دهد.»
در اعلامیۀ خانه آزادی بیان همچنان آمده که در سه سال گذشته، بیش از ۳۰۰ رسانه تعطیل شده، ۹۰ درصد روزنامه‌نگاران زن شغل خود را از دست داده‌اند و طالبان ۲۱ دستورالعمل سخت‌گیرانه علیه رسانه‌ها صادر کرده‌اند. با این حال، به گفتۀ این سازمان، این مسائل مهم در گزارش یوناما مورد توجه قرار نگرفته است.
در همین حال، شماری از خبرنگاران افغان می‌گویند که کار اطلاع‌رسانی زیر سایۀ طالبان سخت و ناممکن شده‌است.
یک خبرنگار از کابل که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نام‌اش در گزارش گرفته شود به شرط تغییر صدایش به رادیو آزادی گفت:
«ما به بسیار ترس و هراس دست به پخش بسیاری خبرها می‌زنیم که در او واقعیت‌ها است. من خودم شاهد بازداشت بودیم بخاطر این‌که چیزی‌که واقعیت بوده را گفتیم. اخطارها دریافت کردیم حتی خواسته شدیم به استخبارات و وادار ما ساختند تا ورق امضا کنیم. گفتند اگر دیگر به موضوعات حقوق بشری یا زنان بپردازید و یا در برنامه‌هایتان حاکمیت ما را زیر سؤال ببرید، نتیجه آن را جدی‌تر خواهید دید.»
برخی خبرنگاران افغان حتی به دلیل این محدودیت‌های حکومت طالبان مجبور شده‌اند که وظایف‌شان را ترک کنند.
یک خبرنگار محلی از ولایت پروان که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامی از او برده شود و به شرط تغییر صدایش به رادیو آزادی گفت:
«کار رسانه بسیار مشکل شده، اگر بخواهی کار کنی باید به دل گروه حاکم کار کنی، اگر نه اطلاع‌رسانی آزاد بسیار سخت است. از این‌که نمی‌شد در این شرایط اطلاع‌رسانی کنیم، چند ماه می‌شود که کار خبرنگاری را ترک کردیم.»
با آن‌که طالبان همواره بر حمایت‌شان از خبرنگاران و رسانه‌ها، به گفتۀ آن‌ها در چوکات قانون و شریعت اسلامی، تأکید کرده‌اند، اما در گزارش خانه آزادی بیان آمده که در برخی ولایت‌ها، طالبان قوانین «امر به معروف و نهی از منکر» خود را بر رسانه‌ها تحمیل کرده‌اند. این قوانین شامل ممنوعیت پخش زنده، مداخلۀ مقامات طالبان در امور رسانه‌ها و محدودیت‌هایی برای ورود کمره‌ها به رویدادهای طالبان می‌باشد.
خانه آزادی بیان همچنان از یوناما به دلیل نادیده گرفتن نقش رسانه‌های تبعیدی افغانستان، که به گفتۀ این نهاد همچنان نقش مهمی در افزایش آگاهی و اطلاع‌رسانی به مردم ایفا می‌کنند، انتقاد کرده‌است.
این سازمان از جامعۀ جهانی، گروه‌های حامی رسانه‌ها و سازمان‌های حقوق بشر خواسته است تا وضعیت بحرانی رسانه‌ها در افغانستان را جدی بگیرند و از آزادی بیان در این کشور حمایت کنند.