Η τέλεια παρακμή της Δύσης

Ο μεγάλος ηθοποιός Τόνι Σερβίλο ήλθε για δυο μέρες στην Αθήνα. Για το αφιέρωμα κατ’ αρχάς της Ταινιοθήκης της Ελλάδος – με την ιταλική πρεσβεία – στον ιταλικό κινηματογράφο. Εδώ είπε δυο λόγια πριν από το αριστούργημα «La Grande Bellezza» του Πάολο Σορεντίνο (2013) όπου πρωταγωνιστεί – θυμήθηκε με συγκίνηση τον Θόδωρο Αγγελόπουλο. Ηταν εξάλλου ο πρωταγωνιστής τού «Τεό» στη μοιραία τελευταία και ημιτελή του ταινία. Τη Δευτέρα πάλι ο Σερβίλο ανέβηκε μόνος στη σκηνή του θεάτρου Ολύμπια της Ακαδημίας και διάβασε, έπαιξε, μερικά μέρη από τη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη σε σκηνοθεσία Τζιουζέπε Μοντεσάνο (Οι Φωνές του Δάντη). Παράξενο. Ενα αδιόρατο νήμα ένωνε τις δύο στιγμές. Η ταινία που ο Τόνι κάνει τον μυθικό μποέμ 65άρη δημοσιογράφο Τζεπ Γκαμπαρντέλα δεν είναι μια απλή ενδοσκόπηση του ήρωα πάνω σε μια ζωή ματαιώσεων και με σκηνικό τη θερινή Ρώμη.

Δεν είναι απλώς ένα ταξίδι μέσα στη νύχτα και την ημέρα της ιταλικής πρωτεύουσας. Ούτε απλώς μια κλιμακωτή κατάφαση πως η κοσμικότητα των παρηκμασμένων ελίτ πλάθεται με μπότοξ ενώ από μια κλωστή αποκαλύπτεται το σπιράλ της ήττας ενός κόσμου που γαλουχήθηκε με τη μεταπολεμική Αριστερά και κατέληξε στα δόντια του Μπελρουσκονισμού – και σήμερα της Μελόνι. Είναι το ρέκβιεμ της παρακμής σε κινούμενη εικόνα της Δύσης, του κεκτημένου της, μέσα από την πρωτεύουσα του καθολικισμού και της Αναγέννησης. Είναι οι ριπές του Σορεντίνο πως πια στη Via Veneto περπατούν πλούσιοι Αραβες και Κινέζοι ενώ οι Ρωμαίοι είναι εγκλωβισμένοι όπως όλοι οι Ευρωπαίοι σε μια ζωή που εναλλάσσει ενέσεις βραχείας ευμάρειας, οθόνης και μιας καθημερινότητας που στερείται πια του μεγάλου μύθου. Είναι το νήμα που πιάνει ο Σορεντίνο απ’ την «Dolce Vita»του Φελίνι. Ηδη η Δύση εξάλλου καταρρέει σαν χάρτινος πύργος από τα μέσα του ’60. Σαν το ξεβρασμένο τέρας στην τελευταία φελινική σκηνή, παιδική ανάμνηση του μάγου σκηνοθέτη από κάτι αντίστοιχο που έζησε ως νέος στη γενέτειρά του, στο Ρίμινι, όπου ξεβράστηκε ένα σαλάχι.

Το κείμενο που διάβασε ο Σερβίλο τη Δευτέρα από την άλλη είναι του Δάντη, είναι δοκίμια πάνω στον Δάντη. Πάνω στο παράξενο ταξίδι της δαντικής Νέκυιας (Κόλαση, Καθαρτήριο, Παράδεισος). Που ακουγόταν παράξενα το βράδυ της Δευτέρας σαν υπόμνηση ενός ταξιδιού που συλλογικά έχουμε ξεκινήσει, χωρίς να ξέρουμε το κόστος και την έκβαση. Η Ευρώπη, η καρδιά της Δύσης, πορεύεται ξεχειλωμένη μεταξύ των αναδυόμενων BRICS που στο Καζάν εκπροσωπούσαν το 47% του κόσμου. Και της τραμπικής Αμερικής όπου οι τραγικοί Δημοκρατικοί παρέδωσαν τα κλειδιά στον Μασκ και στον Ρόμπερτ Κένεντι JR. H Ελλάδα πάλι μοιάζει συμπιεσμένη σε έναν κοινωνικό σχηματισμό που προκρίνει τον ύπνο και την εστίαση των τουριστών. Με μια κυβέρνηση που δεν έχει καν συνομιλήσει με την Ιστορία. Με έναν λαό που έχασε κάθε συνοχή και άρα μνήμη. Η Τέλεια Ομορφιά μιας παρακμής χωρίς κανένα φως.

Μία δύσκολη εξίσωση

Το μεγάλο ερώτημα για το 2025 είναι ο Τραμπ. Πού θα το πάει και πώς θα το πάει. Οι συνωμοσιολογικές σελίδες λένε πως αμέσως θα κλείσει το μέτωπο στην Ουκρανία λόγω «χημείας» με τον Πούτιν. Αλλοι πάλι προβλέπουν μια γρήγορη ρήξη του με τον Ιλον Μασκ ή μια κλιμάκωση με την Κίνα. Μια πιο ψύχραιμη ανάλυση τον θέλει πια «συστημικό» και επίσης φιλικό με το Ισραήλ και παρά του γεγονότος πως οι Συμφωνίες του Αβραάμ είναι πια μακριά. Το βασικό είναι άλλο. Πως ο ίδιος παραλαμβάνει μια Αμερική κι έναν κόσμο πολύ διαφορετικό από του 2020.

Τι θα κάνει η Νέα Αριστερά;

Θα τα βρει η Νέα Αριστερά με τον αποκασσελακοποιημένο ΣΥΡΙΖΑ; Προφανώς δεν πέρασε απαρατήρητο στη Νέα Αριστερά το γεγονός πως ο ομογενής εξ Αμερικής δεν πήρε το κόμμα. Αυτό όμως απέχει για να ετοιμαστούν ορισμένοι για τον επαναπατρισμό τους στην Κουμουνδούρου. «Εχουν υπάρξει έντονα στοιχεία μετάλλαξης με την ηγεσία αλλά και ανεξάρτητα της ηγεσίας Κασσελάκη», είπε ο Νίκος Βούτσης (Action24) δίνοντας τον τόνο της παλιάς – μα όχι ανενεργής – φρουράς. Το δε πρόσφατο ιδρυτικό συνέδριο της Νέας Αριστεράς, πήγε ένα βήμα παραπέρα και μάλιστα έχει διαμορφωθεί μια γενιά στο εσωτερικό της που όχι μόνον ζεστά δεν βλέπει την επιστροφή, μα όλο και περισσότερα επιχειρήματα προσθέτει στον αυτόνομο βηματισμό.