Επιτέλους, μετρό
Αναμφίβολα η έναρξη λειτουργίας του Μετρό στη Θεσσαλονίκη θα φέρει κάποιου είδους ενυδάτωση-αναγέννηση της πόλης. Ε, θα πεις, δεν καθυστερήσαμε και πολύ, μόνο εκατόν είκοσι τέσσερα χρόνια, αν σκεφτείς πως το μετρό στο Παρίσι ξεκίνησε το 1900. Τι είναι εκατόν είκοσι τέσσερα χρόνια μπροστά στην αιωνιότητα; Και τι είναι τόσες γενιές Θεσσαλονικέων που θάφτηκαν περιμένοντας να μπούνε σε ένα κάποιο βαγόνι του μετρό το οποίο ερχόταν διαρκώς και ποτέ δεν έφτανε, διότι το αθηνοκεντρικό κράτος και τα υπουργεία μεταφορών είχαν άλλες δουλειές. Ποιες δουλειές, όταν επίσης επί δεκαετίες δεν έφτιαχναν έναν δρόμο Αθήνα – Θεσσαλονίκη της προκοπής, την Εγνατία οδό, τις σήραγγες προς Κοζάνη, τη διαδρομή προς Καβάλα και Αλεξανδρούπολη, κι έχει σκοτωθεί ένα σωρό κόσμος, χιλιάδες Ελληνες, σε εκείνους τους παλιόδρομους; Σωρευτικά, ξεχασμένα εγκλήματα διαρκείας, μπροστά στα οποία τα Τέμπη είναι συγκριτικά (τρόπος του λέγειν – μην παρεξηγηθούμε) ένα μεσαίου μεγέθους ατύχημα.
Γενικευμένη ανικανότητα δεκάδων κυβερνήσεων, τόσες δεκαετίες. Τι στο διάβολο κυβερνούσαν εκείνοι οι άνθρωποι; Ποια χώρα εκτός χάρτη; Κι ο ταπεινωμένος κοσμάκης οδηγούσε συγκρουόμενα σαράβαλα, σερνότανε με λεωφορεία του ΚΤΕΛ, επί δεκάωρα, ή στριμωχνόταν σε παλιά και λίγα λεωφορεία μέσα στις πόλεις – ειδικά στη Θεσσαλονίκη έχουμε υποφέρει πολύ. Και με τα τραμ που καταργήθηκαν και με τον ταλαίπωρο ΟΑΣΘ – να περιμένεις σαν τον μαγεμένο στη στάση επί πολλή ώρα μέχρι και τώρα: για να ‘ρθεις από τον Εύοσμο στη Θέρμη πρέπει να αλλάξεις τρία λεωφορεία και θα χρειαστείς μιάμιση ώρα, συν τον τελικό ποδαρόδρομο, κάνα χιλιόμετρο τουλάχιστον, από τη στάση στο σπίτι. Πάνε τα νιάτα σου, τα έχεις φάει μέσα στα λεωφορεία, κοιτάζοντας αφηρημένα σαν τον μαλάκα μέσα απ’ τα τζάμια. Τι φόρους πλήρωνες; Ποιους ψήφιζες; Προς τι οι τεράστιες γαλάζιες και μπλε συγκεντρώσεις; Τι έπραξαν αυτοί οι άνθρωποι και ο λαός στην εξουσία και οι γαλαζοπράσινοι ήλιοι σε όλο μας σχεδόν τον βίο – διότι νέος ήμουνα και γέρασα, έγινα βιολογικό μαϊμούνι για να προλάβω, τώρα, στο άνθος των γηρατειών μου, να μπω κι εγώ στο μετρό, στο καινούργιο κοσκινάκι μου και πού να σε κρεμάσω.
Και να έχεις και τους άλλους, τους μίζερους, να κάνουνε συνέχεια μηνύσεις και διαμαρτυρίες για να μην τελειώσει ποτέ το έργο, να σέρνεται επ’ άπειρον επειδή δεν το έφτιαξαν οι ίδιοι – άσε τους γλαφυρούς που τους πείραξε δήθεν το λογότυπο, το οποίο είναι εξαιρετικό, έξοχο, ευθύβολο, τουλάχιστον για όσους ξέρουν τη βυζαντινή κράση της πόλης κι έχουνε δει έστω και μια φορά θεολογικό χειρόγραφο, αυτοκρατορικό χρυσόβουλο, ή έστω πρωτότυπα κείμενα βυζαντινής χρονογραφίας κι ευαγγέλια. Το γλυκύ, ωραιότατο αυτό «μ» είναι ό,τι πιο ευθύβολο θα μπορούσε να είχε επιλεγεί για λογότυπο του Μετρό – αλλά ο μιζεραμπιλισμός, η άγνοια και η λύσσα για αντιπολίτευση, η γκρίνια εν ου παικτοίς είναι απαράμιλλη, όπως και οι μηχανισμοί ματαίωσης στην πόλη. Ρακοσυλλέκτες της ιδεολογίας, μαζόχες, παλαιοθήρες και τρωγλοδύτες της εναντίωσης μισούν οτιδήποτε καλό πάει να γίνει και μονίμως το υπονομεύουν. Πρώτα διαμαρτύρονται γιατί δεν γίνεται τίποτε και μετά, όταν συμβαίνει, το υποσκάπτουν – το όνειρό τους είναι η παραλυσία, η ζωή εν τάφω, ο πνιγηρός, μπαγιάτικος βίος εντός της φορμόλης του παρελθόντος. Σουηδικά αλυσοπρίονα της αέναης γκρίνιας.
Αλλά η Θεσσαλονίκη των 2.500 χρόνων προχωρεί τώρα ακάθεκτη, μετά από αρκετά καιρό που είχε καταντήσει νεκρομαντείο. Το Μετρό έγινε, επιτέλους. Κι έχει και συνέχεια – με τους προαστιακούς. Οσο και να υποφέρουν κάποιοι γι’ αυτό, οι συρμοί θα ξεκινήσουν αύριο θριαμβικά, ο κόσμος της πόλης θα νιώσει κι αυτός λίγο την έλευση του πολιτισμού, έστω βαρέως καθυστερημένα. Και βέβαια, οι υπεύθυνοι πρέπει να προσέχουν, να έχουν τα μάτια τους δέκα τέσσερα, διότι είναι βέβαιο πως κάποιοι (πάντα οι ίδιοι) θα θελήσουν να αμαυρώσουν το έργο, το οποίο πρέπει να φυλάγεται άγρυπνα και από τους ίδιους τους πολίτες, αλλά και από την εταιρεία και από τις αρχές. Οι του μιζεραμπιλισμού δεν ανέχονται να βλέπουν κάτι χρήσιμο, όμορφο, καθαρό και μοντέρνο, είναι κάρφος στον οφθαλμό τους (προτιμούν τους μουσαμάδες), οπότε είναι βέβαιο πως με κάθε τρόπο θα προσπαθήσουν να το μαγαρίσουν, να μουντζουρώσουν πάση θυσία το έργο. Χρειάζεται πυρετική, άγρυπνη φύλαξη, σε όλους τους σταθμούς, σε όλους τους συρμούς και στα βαγόνια, μέσα κι έξω. Σε εικοσιτετράωρη βάση.
Η πόλη αλλάζει σελίδα – που έπρεπε να είχε αλλάξει από χρόνια. Διότι, όπως λέει και το κλισέ, οι δημόσιες συγκοινωνίες είναι ο καθρέφτης μιας πολιτείας. Και πρέπει να ενισχυθούν κι άλλο τα μέσα μαζικής μεταφοράς, με επιπλέον λεωφορεία και με επίγειους συρμούς, να διευκολυνθεί η κυκλοφορία με ανισόπεδες διαβάσεις και με κυκλάκια όπου χρειάζεται. Διότι καλό το κουλούρι και η μπουγάτσα και ο Λευκός Πύργος αλλά πρέπει να φύγουμε μπροστά. Να μπορεί ο Θεσσαλονικεύς αλλά και ο τουρίστας να οργώνει άνετα την ιστορική πόλη, ολόκληρη, με αξιοπρέπεια, άνεση και ταχύτητα. Το μέλλον έχει έρθει εδώ και καιρό – έφτασε η ώρα να το νιώσουμε, να το καταλάβουμε κι εμείς. Η πόλη κοντεύει το ενάμισο εκατομμύριο κατοίκους. Γανιάσαμε, τόσα χρόνια. Εφτασε ο καιρός.