یو څارونکي بنسټ او یاغیان: دوه سویلي ولایتونه د سوریې له کنټروله وتلي
که څه هم د سوریې پوځ وايي، نن شنبه په دوو جنوبي ولایتونو درعا او السويدا کې ځای پر ځای شوي، خو د سوریې د جګړې یوه څارونکي بنسټ راپور ورکړی چې د سوریې حکومت پر درعا او السويدا کنټرول بایللی دی.
د سوریې د بشري حقونو د څار بنسټ نن ویلي چې یاغي وسلهوالو د جنوبي ولایت درعا پر ۹۰ فیصده برخو ولکه ټینګه کړې ده.
درعا په ۲۰۱۱م کال کې په سوریه کې د پاڅونونو عمده مرکز و.
تر دې مخکې د سوریې دولتي رسنیو د پوځ او وسلهوالو ځواکونو د عمومي قوماندانۍ د اعلامیې له مخې راپور ورکړی و چې د سوریې ځواکونه بېرته په درعا او السويدا کې د ځای پر ځای کېدو او د خپلو مورچلونو د ټینګولو په حال کې دي، هغه هم له لیرې واټنه د پوځ پر پوستونو د تروریستي عناصرو له حملې وروسته.
په بریتانیا کې دېره د سوریې د بشري حقونو د څار بنسټ ویلي چې په ګاونډي السويدا کې د محلي یاغیانو له خوا د ګڼو پوستو له نیولو وروسته د دغه ولایت والي، د پولیسو مشر، د زندان مدیر او د واکمن بعث ګوند محلي مشر له خپلو دفترونو وتلي دي.
د سوریې د پوځ په اعلامیه کې راغلي، چې په حمص او حماة ولایتونو کې یې له تروریستي سازمانونو د سیمو بیا نیول پیل کړي دي.
د سوریې د حکومت یاغي ډلو خپل پوځي عملیات تېره اوونۍ پیل کړل چې کلیدي ښارونه حلب او حماة یې ونیول او په نږدې ښار حمص کې یې د پوځیانو خلاف جګړه وکړه.
د قطر د بهرنیو چارو وزیر شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثاني نن ویلي چې د سوریې ولسمشر بشارالاسد ونه توانېد چې له خپلو خلکو سره خبرې وکړي او کله چې په دغه هېواد کې جګړه کمه شوې وه، ځینې مسایل لکه د کډوالو ستنېدلو موضوع حل کړي.
د امریکا د متحدو ایالتونو د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن پرون جمعه په سوریه کې د ملکیانو او اقلیتونو د خوندیتوب غوښتنه وکړه.
بلېنکن د ترکیې د بهرنیو چارو له وزیر هکان فیدان سره په ټلیفوني خبرو کې د اقلیتونو د ډلو د غړو په ګډون د ملکیانو د خوندیتوب پر اهمیت ټینګار وکړ.
ترکیه د سوریې په کورنۍ جګړه کې د رژیم د مخالفو ډلو ملاتړ کوي، خو ایران او روسیه د سوریې د رژیم ملاتړي دي.
د ترکیې د بهرنیو چارو وزیر نن په دوحه کې د روسیې او ایران د بهرنیو چارو له وزیرانو سرګي لاوروف او عباس عراقچي سره په سوریه کې د نوې پیل شوې جګړې پر حل لارو خبرې وکړې.
دا درې واړه هېوادونه له ۲۰۱۷م کال راهیسې د استانې پروسې په چوکاټ کې سره ګډ دي او که څه هم په سوریه کې د بېلابېلو جهتونو ملاتړ کوي، خو غواړي چې د سوریې کورنۍ جګړې ته حل لار پیدا کړي.
وروسته له هغې چې د سوریې یاغیانو په کلیدي ښارونو کې پرمختګ وکړ او له دولتي ځواکونو یې د جنوبي ولایت السويدا زیاتې برخې ونیولې، د سوریې د یاغیانو پوځي قوماندان حسن عبدالغني نن شنبه هڅه وکړه، د سوریې مذهبي ډلو او اقلیتونو ته د خوندیتوب ډاډ ورکړي.
د ځینو نورو هېوادونو په څېر اردن هم له خپلو وګړو غوښتنه وکړه چې ژر تر ژره له سوریې ووځي.
تر دې مخکې چین د پنج شنبې په ورځ له خپلو وګړو غوښتي وو چې له سوریې ووځي او په تجارتي الوتنو کې ځانونه خپلو کورونو ته ورسوي.