Γιατί οι άνθρωποι προσπαθούμε ανέκαθεν να προβλέψουμε το μέλλον;
Μια νέα έκθεση στις βιβλιοθήκες Bodleian της Οξφόρδης εξετάζει τη διαχρονική γοητεία της μαντείας, της τεχνη που μας επιτρέπει να προβλέψουμε το μέλλον.
Η αραχνομαντεία
Στο Καμερούν, ο λαός Mambila εφαρμόζει μια συγκεκριμένη μορφή μαντείας που θα κάνει τους αραχνοφοβικούς να ιδρώσουν.
Χρησιμοποιώντας «κάρτες» που μοιάζουν με ταρώ, τίθενται ερωτήσεις και μια ταραντούλα βγαίνει από μια τρύπα στο έδαφος για να επιλέξει μια κάρτα και να προσφέρει καθοδήγηση.
Αυτή η μαντεία αράχνης είναι μια από τις ειδικότητες του Ντέιβιντ Ζέιτλιν, καθηγητή ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης – σε τέτοιο βαθμό ώστε να είναι πλήρως μυημένος μάντης αράχνης, εκπαιδευμένος από τους ανθρώπους με τους οποίους έχει περάσει χρόνο για την έρευνά του.
Αναζήτηση συμβουλών
Ο Ζέιτλιν είναι συν-επιμελητής μιας νέας έκθεσης,«Οιωνοί, χρησμοί και απαντήσεις», η οποία εγκαινιάστηκε στις βιβλιοθήκες Bodleian της Οξφόρδης την περασμένη εβδομάδα και διερευνά τις πρακτικές της μαντείας, της μαντικής και της πρόβλεψης του μέλλοντος, σε όλη την ιστορία και σε όλο τον κόσμο.
Ο Ζέιτλιν μίλησε για την αύξηση του ενδιαφέροντος για τις προφητείες κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Κόβιντ, η οποία τροφοδοτήθηκε από την αύξηση της διαδικτυακής ανάγνωσης ταρώ και άλλων μορφών μαντείας, ιδίως στο TikTok.
«Οι άνθρωποι ήθελαν εναλλακτικές πηγές συμβουλών», είπε.
«Έλεγαν: Εντάξει, μου λέτε τι πρόκειται να συμβεί σε όλη τη χώρα, ποιες είναι οι προβλέψεις, αλλά θέλω να ξέρω αν θα είμαι εγώ καλά».
Η συν-επιμελήτριά του, Δρ Μισέλ Αρόνεϊ, ειδικεύεται στην αστρολογία του 17ου αιώνα.
Ο Ζέιτλιν δήλωσε: «Ένα από τα πράγματα που μας έφεραν κοντά ήταν η συνειδητοποίηση ότι τα ερωτήματα με τα οποία ασχολούμαστε είναι βασικά τα ίδια. Η Μισέλ μελετούσε τα βιβλία περιπτώσεων των αστρολόγων του Μεσαίωνα και εγώ εξέταζα τα ερωτήματα που οι άνθρωποι έφερναν στην αραχνογνωσία».
«Και είναι πράγματα όπως: Ποια είναι η καλύτερη θεραπεία; Ποιον πρέπει να παντρευτώ; Μπορώ να εμπιστευτώ τον σύζυγό μου; Οπότε υπάρχει πολύ μεγάλη αναζήτηση καθοδήγησης και όχι απαραίτητα η επιθυμία να μάθουμε ακριβώς τι μας επιφυλάσσει το μέλλον».
Αρχαία παράδοση
Η πίστη στη μαντεία δεν είναι κάτι που περιορίζεται στο μακρινό παρελθόν, όπως δείχνουν τα εκθέματα.
Δίπλα σε οστά μαντείου 3.000 ετών από την Κίνα και σκονισμένα γκριμουάρ, υπάρχουν και πιο σύγχρονα παραδείγματα.
Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν ακόμα και μια πλαστική μαγική μπάλα.
Μεταξύ των εκθεμάτων είναι ένα όμορφο, φωτισμένο χειρόγραφο για τη γεωμαντεία – τη μαντική του νοήματος των μοτίβων που σχεδιάζονται στο χώμα – το οποίο ανήκε στον βασιλιά Ριχάρδο Β’.
Αυτό εκτίθεται μαζί με ένα βιβλίο της Joan Quigley, η οποία ήταν η επίσημη αστρολόγος του Λευκού Οίκου κατά τη διάρκεια της αμερικανικής προεδρίας του Ρόναλντ Ρίγκαν.
Ο Ζέιτλιν είπε: «Η«Οι ισχυροί άνθρωποι πάντα χρησιμοποιούσαν μάντεις και μαντεία. Ένα άλλο παράδειγμα, το οποίο δεν υπάρχει στην έκθεση, είναι ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο οποίος έγραψε για τη βιβλιομαντεία. Άνοιγε τυχαία τη Βίβλο και διάλεγε ένα εδάφιο και το χρησιμοποιούσε για να τον καθοδηγεί».
Νωρίτερα φέτος, το Fox News φιλοξένησε την αγγλικής καταγωγής μέντιουμ Πόλα Ρόμπερτς, η οποία έδωσε μια ανάγνωση καρτών ταρώ που προέβλεπε μια «αίσθηση απώλειας» για τον Ντόναλντ Τραμπ κατά τη χρονιά των εκλογών.
Ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές του περασμένου μήνα.
«Θα μπορούσε να θεωρηθεί παράξενο πράγμα για τους ανθρώπους να πιστεύουν στη μαντεία σε μια πολύ επιστημονική εποχή», δήλωσε ο Ζέιτλιν.
«Αλλά η επιστήμη μας λέει για πράγματα που σε επίπεδο γενίκευσης είναι ασφαλή και θεμελιωμένα για έναν πληθυσμό.
Η μαντεία στην εποχή της επιστήμης
«Αλλά δεν μας λέει για ένα άτομο, και εδώ είναι που μπαίνει η μαντεία. Εμβαθύνει στο προσωπικό επίπεδο. Απαντά στο ερώτημα: τι πρέπει να κάνω; Η επιστήμη μπορεί να είναι σε θέση να μας πει τι πρέπει να κάνουν όλοι ή οι περισσότεροι άνθρωποι, αλλά τι πρέπει να κάνω εγώ σε αυτές τις συγκεκριμένες συνθήκες;»
@analabod Instagram & YouTube @analabod Personal readings available #tarotreading #pickacrystal #lovereading ♬ State Lines – Novo Amor
Τα εκθέματα, τα οποία προέρχονται από τα αρχεία του Bodleian και άλλες συλλογές σε μουσεία και πανεπιστήμια της Οξφόρδης, περιλαμβάνουν επίσης ένα σκίτσο της παλάμης του Oscar Wilde, αφού ο ίδιος ανέπτυξε ενδιαφέρον για την ‘παλαμιστική’.
Οι Ζέιτλιν και Αρόνεϊ έχουν συνυπογράψει ένα βιβλίο που συνοδεύει την έκθεση, με τίτλο Divination: Oracles & Omens, το οποίο εκδόθηκε από το Bodleian την περασμένη εβδομάδα.
Δεδομένου ότι οι παγκόσμιοι ηγέτες από τον Ριχάρδο Β΄ έως τον Ρόναλντ Ρίγκαν συμβουλεύονταν μεθόδους μαντείας, ποιες είναι οι πιθανότητες να κάνουν το ίδιο και οι σημερινοί κυβερνώντες;
«Θα με εξέπληττε πολύ αν δεν το έκαναν», δήλωσε ο Ζέιτλιν. «Νομίζω ότι όλοι τους θα το αρνούνταν. Αλλά μπορεί να το μάθουμε αργότερα, όταν οι σημερινοί φύγουν από τη θέση τους και γράψουν τα απομνημονεύματά τους».