Yanıltıcı reklamlarla tüketiciyi aldatan 'Gıda Dedektifi'ne ceza
Ticaret Bakanlığı artan şikayetler üzerine, Gıda Dedektifi Musa Özsoy'a ait "http://www.gidadedektifi.com.tr/" adresli internet sitesinde yer alan tanıtımları incelemeye aldı.
"Tüketiciyi yanıltıcı nitelikte"
İnceleme konusu tanıtımların, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem ile Tüketicinin Korunması Hakkında kanunlar, Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı, Veteriner Hizmetleri, Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme ile Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar yönetmeliklerinin ilgili hükümlerine aykırı olduğu belirlendi.
Reklam kurulu, incelemelerin ardından, "internet üzerinden tüketici haklarını koruma adı altında yanıltıcı bilgiler yayımladığı" gerekçesiyle "Gıda Dedektifi" hesabının kurucusu Musa Özsoy'a reklam durdurma cezası verilmesini kararlaştırdı.
Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan karar şu şekilde;
Dosya No: 2024/5608
Reklam Yayın/Erişim Tarihi: 14.12.2023
Yayınlandığı Mecra: İnternet
Probiyotikler çeşitli vücut sistemlerinin dengeli şekilde çalışmasına destek olan yararlı bakteri ve mayaların genel adıdır. Mide-bağırsak florasındaki doğal dengenin korunmasına yardımcı olan bu yararlı bakteri ve mayalar, gıdalarla alınan vitamin ve minerallerin sindirilmesi sürecine de olumlu yönde katkı sağlamaktadır. Yetişkin bir insanın bağırsağında 100 trilyon kadar yararlı bakteri ve mantar bulunurken vücudumuzda çeşit olarak 500'ün üzerinde farklı probiotik yer almaktadır. Bağırsak florasındaki bu dengenin ve çeşitliliğin bozulması ise birçok hastalığın başlıca sebebi olarak sayılmaktadır. Bu florayı bozan temel etkenler ise en başta yüksek karbonhidratlı ve işlenmiş gıdalarla beslenmek ve fazla antibiyotik kullanımı sayılmaktadır. İşte bu floranın dengede kalmasını sağlamak ve yararlı bakterilerle desteklemek amacıyla yoğurt ve kefir gibi geleneksel probiyotik kaynaklarının yanında takviye edici gıdalarda önem arz etmektedir. TheLifeCo Probiyotik Mikroorganizma içeren takviye edici gıda ürürün içeriğinde 12 farklı mikroorganizma ve prebiyotik bileşen olan inülin bulunuyor. Kilo kontrolüne destek olması amacıyla özel olarak geliştirilen bu 12 li kombinasyonun bir diğer önemli özelliği ise "yerli izolat" yani ülkemiz coğrafyasına adapte olmuş bakteri ve mayalardan oluşmasıdır. Böylelikle üründe yerli suşların kullanımıyla biyoyararlılıkta arttırılmış oluyor. Diğer yandan tek kapsülde 10 milyar aktif probiyotik bakteri içeren ürün midede değil, bağırsakta çözünen bitkisel kapsüllerle sunuluyor. Böylelikle üründeki aktif mikroorganizmalar midede çözünerek kayba uğramıyor. Diğer yandan bağırsakta çözünen probiyotiklerin vücuda etkiside olumlu yönde arttırılmış oluyor. Söz konusu probiyotikleri hiçbir kayba uğramadan bağırsağa kadar gelmesi amacıyla 10 milyar bakterinin de ayrı ayrı enkapsüle edilerek kapsül içine eklendiğini de ayrıca vurgulamak gerekiyor." şeklinde ve "Erbatab Magnezyum İçeren Takviye Edici Gıda" isimli ürüne ilişkin olarak "Ürünün içeriğine geçmeden önce magnezyumun vücuttaki görevlerinden bahsetmek gerekiyor. Magnezyum vücutta üç yüzden fazla enzimim ve özellikle fosfat transferi yapan enzimlerin kofaktörü yani yardımcısı olarak görev yapıyor. Magnezyumun enerji metabolizmasında da aktif olarak rol oynadığı ayrıca D vitamini, kalsiyum ve potasyumun metabolizmasına katıldığı biliniyor. Magnezyum aynı zamanda kan damarlarının kasılıp gevşemesini kontrol ederek kan dolaşımını ayarlarken, kemik ve dişlerin yenilenmesinde görevli kalsitonin hormonunun üretimini düzenliyor. Tüm bu görevlerine ek olarak magnezyum kas ve migren ağrılarını azaltıcı etkisi, vücudu rahatlatıcı ve gevşeme sağlayarak uykuya dalmayı kolaylaştırıcı etkisinden bahseden çalışmalar her geçen gün artmaktadır. Vücutta magnezyuma kadınlarda günlük 300 mg, erkeklerde günlük 350 mg ve gebe kadınlarda ise günlük 400 mg magnezyum ihtiyacı duyuluyor. Tahıllar; kuru baklagiller, sert kabuklu kuruyemişler ve en bilinen muzda yüksek miktarda magnezyum bulunuyor. Takviye edici gıda niteliğinde satışı sunulan bu ürün içeriğine baktığımızda ise sırasıyla Magnezyum Bisglisinat, Magnezyum Malat ve Magnezyum Potasyum Sitrat yer aldığını görüyoruz. Bunlardan magnezyum sitrat, 24 saat içinde kana geçişi en başarılı olan magnezyum tuzu olarak biliniyor. Magnezyum malat kaslarda enerji desteği sağlarken, magnezyum bisglisinat ise glisin amino asidinin de etkisi ile kan beyin bariyerine geçerek mental rahatlama sağlıyor." şeklinde ifadelere yer verildiği tespit edilmiştir.
Değerlendirme/Karar: "Bugün içeriğine bakacağımız ürün içerdiği "yerli" suşlar ile birçok alternatifinden ayrışan ThelifeCo Happyshape probiotic Bland. 30 kapsül içeren cam kavanozlarda satışa sunulan ürün içeriğinde 10 milyar aktif probiyotik mikroorganizma bulunuyor. Probiyotikler çeşitli vücut sistemlerinin dengeli şekilde çalışmasına destek olan yararlı bakteri ve mayaların genel adıdır. Mide-bağırsak florasındaki doğal dengenin korunmasına yardımcı olan bu yararlı bakteri ve mayalar, gıdalarla alınan vitamin ve minerallerin sindirilmesi sürecine de olumlu yönde katkı sağlamaktadır. Yetişkin bir insanın bağırsağında 100 trilyon kadar yararlı bakteri ve mantar bulunurken vücudumuzda çeşit olarak 500'ün üzerinde farklı probiotik yer almaktadır. Bağırsak florasındaki bu dengenin ve çeşitliliğin bozulması ise birçok hastalığın başlıca sebebi olarak sayılmaktadır. Bu florayı bozan temel etkenler ise en başta yüksek karbonhidratlı ve işlenmiş gıdalarla beslenmek ve fazla antibiyotik kullanımı sayılmaktadır. İşte bu floranın dengede kalmasını sağlamak ve yararlı bakterilerle desteklemek amacıyla yoğurt ve kefir gibi geleneksel probiyotik kaynaklarının yanında takviye edici gıdalarda önem arz etmektedir. TheLifeCo Probiyotik Mikroorganizma içeren takviye edici gıda ürünün içeriğinde 12 farklı mikroorganizma ve prebiyotik bileşen olan inülin bulunuyor. Kilo kontrolüne destek olması amacıyla özel olarak geliştirilen bu 12 li kombinasyonun bir diğer önemli özelliği ise "yerli izolat" yani ülkemiz coğrafyasına adapte olmuş bakteri ve mayalardan oluşmasıdır. Böylelikle üründe yerli suşların kullanımıyla biyoyararlılıkta arttırılmış oluyor. Diğer yandan tek kapsülde 10 milyar aktif probiyotik bakteri içeren ürün midede değil, bağırsakta çözünen bitkisel kapsüllerle sunuluyor. Böylelikle üründeki aktif mikroorganizmalar midede çözünerek kayba uğramıyor. Diğer yandan bağırsakta çözünen probiyotiklerin vücuda etkiside olumlu yönde arttırılmış oluyor. Söz konusu probiyotikleri hiçbir kayba uğramadan bağırsağa kadar gelmesi amacıyla 10 milyar bakterinin de ayrı ayrı enkapsüle edilerek kapsül içine eklendiğini de ayrıca vurgulamak gerekiyor." şeklinde ifadelerle, Bununla birlikte anılan internet sitesinde yer alan "Erbatab Magnezyum İçeren Takviye Edici Gıda" isimli ürüne ilişkin olarak "Ürünün içeriğine geçmeden önce magnezyumun vücuttaki görevlerinden bahsetmek gerekiyor. Magnezyum vücutta üç yüzden fazla enzimim ve özellikle fosfat transferi yapan enzimlerin kofaktörü yani yardımcısı olarak görev yapıyor. Magnezyumun enerji metabolizmasında da aktif olarak rol oynadığı ayrıca D vitamini, kalsiyum ve potasyumun metabolizmasına katıldığı biliniyor. Magnezyum aynı zamanda kan damarlarının kasılıp gevşemesini kontrol ederek kan dolaşımını ayarlarken, kemik ve dişlerin yenilenmesinde görevli kalsitonin hormonunun üretimini düzenliyor. Tüm bu görevlerine ek olarak magnezyum kas ve migren ağrılarını azaltıcı etkisi, vücudu rahatlatıcı ve gevşeme sağlayarak uykuya dalmayı kolaylaştırıcı etkisinden bahseden çalışmalar her geçen gün artmaktadır. Vücutta magnezyuma kadınlarda günlük 300 mg, erkeklerde günlük 350 mg ve gebe kadınlarda ise günlük 400 mg magnezyum ihtiyacı duyuluyor. Tahıllar; kuru baklagiller, sert kabuklu kuruyemişler ve en bilinen muzda yüksek miktarda magnezyum bulunuyor. Takviye edici gıda niteliğinde satışı sunulan bu ürün içeriğine baktığımızda ise sırasıyla Magnezyum Bisglisinat, Magnezyum Malat ve Magnezyum Potasyum Sitrat yer aldığını görüyoruz. Bunlardan magnezyum sitrat, 24 saat içinde kana geçişi en başarılı olan magnezyum tuzu olarak biliniyor. Magnezyum malat kaslarda enerji desteği sağlarken, magnezyum bisglisinat ise glisin amino asidinin de etkisi ile kan beyin bariyerine geçerek mental rahatlama sağlıyor." şeklinde ifadelerle tanıtım yapıldığı, İnceleme konusu tanıtımlara ilişkin olarak Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından iletilen görüş yazısında, 20/04/2023 tarih ve 32169 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Hakkında Yönetmeliği doğrultusunda gıda ve takviye edici gıdaların etiketinde, tanıtımında veya reklamında sağlık beyanı kullanılabildiği, gıda ve takviye edici gıdalarda kullanılabilecek sağlık beyanları ve beyan koşullarının söz konusu Yönetmelik doğrultusunda hazırlanan Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Kılavuzu eklerinde yer aldığı, kılavuz eklerinde yer almayan sağlık beyanı içerdiği değerlendirilen ifadelerin kullanılamayacağı, söz konusu reklam ve tanıtımlarda yer alan ifadelerin tamamının sağlık beyanı içerdiği ve kullanımının uygun olmadığının belirtildiği, dolayısıyla mevzuata aykırı tanıtım yapıldığı değerlendirilmiş olup, Dolayısıyla inceleme konusu tanıtımların;
- Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Hakkında Yönetmelik’in 5/1, 5/2, 5/10, 5/11 ve 10/4 üncü maddeleri,
- 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 24/3 üncü maddesi,
- Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği’nin 7 nci maddesi,
- Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 5/1-b, 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-a, 26/1 ve 32/1 inci maddeleri,
- 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 61 inci maddesi, hükümlerine aykırı olduğuna, Buna göre, reklam veren Musa ÖZSOY hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63 üncü ve 77/12 nci maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.
'Gıda Dedektifi' hakkında iddianame hazırlandı
'Gıda Dedektifi' hesabına 550 bin TL'lik idari para cezası
'Gıda Dedektifi' şirket olmaya karar verdi: Kurmadığı şirket için halktan 8 milyon lira istedi