WOKE, ή Ιερά Εξέταση
Οπως συμβαίνει με τις διαμάχες που σχετίζονται με τις πεποιθήσεις μας οι τελικές εκτιμήσεις υπέρ ή κατά βασίζονται στο πώς περιγράφουμε και ορίζουμε τα πιστεύω μας. Ετσι και με το WOKE. Ανάλογα με το τι τονίζουμε – τα θετικά ή τα αρνητικά – μπορεί να είμαστε υπέρ ή κατά. Είναι δύσκολο να πείσουμε για τα αρνητικά μιας άποψης επειδή ο αντίλογος θα είναι, π.χ., «μα αυτό δεν είναι WOKE!» και θα αντιπαρατεθούν τα θετικά παραδείγματα. Ετσι όλοι παραμένουν οχυρωμένοι μέσα στις αλήθειες τους.
Θα περιοριστώ σε μερικά πραγματικά περιστατικά. Αν αυτά σχετίζονται με το WOKE θα το κρίνει ο αναγνώστης. Το τεκμήριο αθωότητας και ότι ο καταγγέλλων θα πρέπει να αποδείξει τον ισχυρισμό του είναι οι βάσεις της Δικαιοσύνης. Το 2011 ο πρόεδρος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ο Dominique Strauss-Khan φυλακίστηκε και παραιτήθηκε από τη θέση του όταν κατηγορήθηκε για βιασμό μιας εργαζόμενης. Τελικά αθωώθηκε αλλά η ζωή του είχε καταστραφεί. Την ίδια μοίρα είχε και ο ηθοποιός Kevin Spacey. Επειτα από χρόνια αθωώθηκε και αυτός για την κατηγορία της «παρενόχλησης». Αλλά αυτός καταστράφηκε και οικονομικά.
Μας το είπε δακρυσμένος. Δεκάδες είναι οι περιπτώσεις που πολίτες φυλακίζονται, απολύονται και καταδικάζονται από την κοινωνία – πριν από τη Δικαιοσύνη – μόνο βάσει μιας καταγγελίας. Οπως είναι γνωστό, το κίνημα #MeΤoo έχει ευαισθητοποιήσει πολλές κοινωνίες και έτσι «πήραν πολλούς τα σκάγια» τελευταία. Βέβαια στο όνομα ενός ιερού σκοπού: να καταπολεμηθεί η βία. Αυτή η πορεία μου θυμίζει την Ιερά Εξέταση που έπειτα από μια καταγγελία έπρεπε να αποδείξει η άμοιρη ότι δεν ήταν μάγισσα. Ενώ αυτές οι αναπόδεικτες καταγγελίες δεν θα έπρεπε ούτε καν να φτάσουν στο εδώλιο.
Με ενόχλησε και η τάση να διορθώνουμε παλιά κείμενα που περιέχουν ρατσιστικές θέσεις και εκφράσεις. Θεωρώ απαράδεκτη λογοκρισία το να αλλάξουμε τον όρο «νέγρος» και να τον αντικαταστήσουμε π.χ. με το «μαύρος» σε κάποιο μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν. Θα μπορούσαμε στον πρόλογο να αναφέρουμε τον ρατσισμό που ήταν διαδεδομένος στην εποχή που γράφτηκε το έργο. Αλλωστε σχεδόν σε όλα τα κείμενα όλης της ανθρωπότητας μέχρι σήμερα – από την Παλαιά Διαθήκη μέχρι τον Καραγάτση – κάτι από ανδροκρατία, αντιφεμινισμό ή ρατσισμό πάντα θα υπάρχει.
Ενοχλήθηκα όταν έμαθα από μια κυρία που οργανώνει συναυλίες στην Αγγλία ότι τα τελευταία λίγα χρόνια είναι υποχρεωμένη να προσθέτει δίπλα στα μεγάλα ονόματα της κλασικής μουσικής και μια γυναίκα συνθέτρια. Και επειδή μετά βίας βρίσκει μία οι δύο, πάντα αυτές ακούγονται αντικαθιστώντας π.χ. τον Μπαχ ή τον Μότσαρτ. Το χειρότερο είναι ότι δεν τολμά να δηλώσει την αντίθεσή της. Μου μίλησε για την κουλτούρα απόρριψης (cancel culture), «θα χάσω τη δουλειά μου» μου είπε.
Διάφορα κινήματα, αρχές και τάσεις όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η πολιτική ορθότητα, τα δικαιώματα μειονοτήτων, η αποδοχή της διαφορετικότητας, το Black lives matter, το gay pride, το #ΜeΤoo, ιστορικά, όλα αυτά σχεδόν συνυπάρχουν. Το τι σχέση έχουν αυτά με το κίνημα WOKE ή από πού ξεκινά το WOKE και μέχρι πού φτάνει μάλλον δεν έχει και μεγάλη σημασία. Βιώνουμε, ή τουλάχιστον εγώ βιώνω καταστάσεις που με ενοχλούν. Μεγαλωμένος ως μέλος μιας μειονότητας πιστεύω ότι υπήρξα υπέρ της προστασίας της διαφορετικότητας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Με «άνθρωπο» εννοώ όλους ανεξάρτητα της διαφορετικότητάς τους. Το WOKE σαν να διαφέρει, είναι σαν να υπερβαίνει σημαντικές κατακτήσεις όπως το τεκμήριο αθωότητας, τις θετικές διακρίσεις ή την αναγνώριση της ειδικής ικανότητας (στο όνομα της ισότητας) και φτάνει σε παραλογισμό.