Οι μάχες πίσω από την εκλογή του Προέδρου
Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν προκαλεί πια πρόωρη προσφυγή στην κάλπη. Αυτό που διατηρεί, ωστόσο, είναι τη συμβολική αίγλη που διαμορφώνουν οι ευρείες πλειοψηφίες και οι συντεταγμένες μειοψηφίες την ώρα της ψηφοφορίας στην Ολομέλεια. Είναι ένα είδος ορόσημου – και ως τέτοιο κρύβει πολιτικές μάχες από πίσω, μικρότερες ή μεγαλύτερες.
Γαλάζια ζυγαριά, πράσινοι συμβολισμοί
Οσες προτάσεις κι αν γίνουν, οι κανόνες της προεδρικής εκλογής είναι τέτοιοι που μόνο ένας υποψήφιος έχει πιθανότητες να εκλεγεί: αυτός που θα προταθεί από τον Πρωθυπουργό και θα ψηφιστεί από την πλειοψηφία.
Η επιλογή είναι στα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος από τη μία έχει να αντιμετωπίσει πιεστικά αιτήματα για παραταξιακό πρόσωπο μέσα από τις τάξεις της κυβέρνησης και της ΝΔ, αλλά και εκτός, όπου ακούγεται μέσω του Αντώνη Σαμαρά η κριτική περί «μετάλλαξης της ΝΔ σε Ποτάμι».
Από την άλλη, γνωρίζει πως οι απογοητευμένοι κεντρώοι ψηφοφόροι είναι σημαντικοί στον δρόμο για τη διεκδίκηση μιας τρίτης θητείας. Αυτούς θα πρέπει να προσεγγίσει και πάλι και μια απόφαση χωρίς θεσμικό έρεισμα και πολιτικό λόγο, η οποία παράλληλα σπάει την «παράδοση» της πρότασης για την Προεδρία από τον αντίπαλο χώρο, δεν θα βοηθήσει.
Ενας δεξιός πρόεδρος, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να έχει χαρακτήρα «ομπρέλας» – και δεν είναι πολλά τα πρόσωπα που πληρούν αυτήν την προϋπόθεση ωστόσο.
Η γαλάζια ζυγαριά θα δείξει ποια επιλογή έχει το λιγότερο δυνατό κόστος, ωστόσο η χλιαρή αντίδραση που φάνηκε στις δημοσκοπήσεις για τη διαγραφή του Σαμαρά δίνει ένα παραπάνω επιχείρημα σε όσους επιμένουν στην ανάγκη ενός συμβολικού ανοίγματος στον κεντρώο χώρο, που θα φέρει και το ΠΑΣΟΚ στη θέση να αποφασίσει αν θα πρέπει να την υπερψηφίσει ή όχι.
Από τη μεριά του Νίκου Ανδρουλάκη, η συμβολική επιλογή για τον Πρόεδρο δείχνει και το ύφος της αντιπολίτευσης που θα ακολουθήσει.
Δεν είναι τυχαίο που ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν τοποθετείται προτού ακούσει τον Μητσοτάκη: αν η επιλογή του κοιτάει δεξιά, τότε ο Ανδρουλάκης απελευθερώνεται και μπορεί να κάνει μια δική του παραταξιακή ή θεσμική πρόταση, κρατώντας αυτόνομη στάση και εκ δεξιών και εξ αριστερών – αυτή η πρόταση ωστόσο δεν θα μπορούσε να είναι ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος έχει βαρύτητα που δεν μπορούσε να τεθεί σε ψηφοφορία για να λάβει μόνο 31 πράσινα «ναι».
Αν ο Μητσοτάκης διαλέξει μια προσωπικότητα του πολιτικού Κέντρου (ή αν προτείνει την ανανέωση της θητείας της Κατερίνας Σακελλαροπούλου), τότε ο Ανδρουλάκης θα αποφασίσει αν η κατεύθυνση της συναίνεσης «στα μεγάλα και τα σημαντικά» υπερισχύει της κριτικής που θα ακουστεί από τα κόμματα της Αριστεράς και κυρίως από τη συμβολική απόφαση που πήραν πρόεδροι της αξιωματικής αντιπολίτευσης πριν από εκείνον και δεν είχε να κάνει με το πρόσωπο, αλλά με το μήνυμα απέναντι στην κυβέρνηση.
Συσπειρώσεις στα αριστερά
Η συζήτηση για την Προεδρία στον προοδευτικό χώρο διαμορφώνεται από τα δεδομένα που έφερε η υποψηφιότητα του Χρήστου Ράμμου εκ μέρους της Νέας Αριστεράς – ένα πρόσωπο που ο Αλέξης Χαρίτσης περιέγραψε ως τέτοιο που μπορεί να συσπειρώσει την προοδευτική αντιπολίτευση.
Από τη δική του πλευρά, το ΠΑΣΟΚ κρατάει τις αποστάσεις του παρά την εκτίμηση που έχει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο πρόσωπό του.
Δείχνοντας πως αφενός στο ΠΑΣΟΚ προτιμούν ο Ράμμος να συνεχίσει στην Ανεξάρτητη Αρχή και αφετέρου πως δεν θα συνταχθούν πίσω από μια πρόταση που δεν έκαναν εκείνοι, ως αξιωματική αντιπολίτευση – αν και υπάρχουν φωνές εντός του κόμματος που δεν βλέπουν με κακό μάτι τη συγκεκριμένη υποψηφιότητα.
Με δεδομένη την πάγια θέση του ΚΚΕ, οι ισορροπίες αφορούν κυρίως τις σχέσεις μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Αριστεράς, οι οποίες βρίσκονται σε μεταβατική φάση.
Μπορούν αυτά τα δύο κόμματα με κάποιον τρόπο να συνυπάρξουν στο μέλλον;
Πριν δοθεί αυτή η μάχη, θα δοθούν δύο στο εσωτερικό του κάθε κόμματος: στον ΣΥΡΙΖΑ η πλευρά που δεν επιθυμεί τη συμπόρευση «τραβάει φρένο» και για τον Ράμμο, με το όνομα της Λούκας Κατσέλη να έχει πέσει πια και δημόσια στο τραπέζι από τον Νικόλα Φαραντούρη, λίγες ώρες αφότου ο Νίκος Παππάς είχε δηλώσει πως ο επόμενος πρόεδρος πρέπει «να είναι από την Αριστερά και να είναι ένα πρόσωπο με πάρα πολύ ισχυρή πολιτική πείρα και πολιτικό εκτόπισμα».
Στη Νέα Αριστερά, από την άλλη, παρόμοια μάχη θα δοθεί ανεξαρτήτως του τι θα επιλέξει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ – αν όμως η Κουμουνδούρου δώσει το «πράσινο φως» για τον Ράμμο, τότε όσοι στηρίζουν τη συνεργασία έχουν ένα όπλο παραπάνω.