Σταμάτησε του ρολογιού τους δείκτες…
Το νορβηγικό νησί Sommarøy, γνωστό για την τοποθεσία του πέρα από τον Αρκτικό Κύκλο, κάνει παγκόσμια αίσθηση με την πρωτοβουλία του να καταργήσει τον χρόνο και να ανακηρυχθεί ως «ζώνη ελεύθερη από ωράρια». Οι κάτοικοί του, κουρασμένοι από τους περιορισμούς των ρολογιών, προτείνουν έναν ριζοσπαστικό τρόπο ζωής που αποσυνδέει την καθημερινότητα από την παραδοσιακή μέτρηση του χρόνου.
Στο Sommarøy, το φως του ήλιου κυριαρχεί για 69 συνεχόμενες ημέρες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ τον χειμώνα επικρατεί απόλυτο σκοτάδι για μεγάλο διάστημα. Αυτή η μοναδική γεωγραφική και φυσική πραγματικότητα κάνει την παραδοσιακή έννοια του χρόνου περιττή για τους κατοίκους, οι οποίοι εδώ και χρόνια ζουν σε ένα ανεπίσημο σύστημα όπου ο ήλιος καθορίζει τις δραστηριότητές τους. Οι κάτοικοι του Sommarøy, αντί να τηρούν αυστηρά ωράρια, προσαρμόζουν τη ζωή τους σύμφωνα με το φυσικό φως και την εποχικότητα. Αυτή η φιλοσοφία τούς ώθησε να ζητήσουν επίσημα την ανακήρυξη του νησιού ως «ζώνη ελεύθερη από ωράρια», απελευθερώνοντάς τους από την ανάγκη για ρολόγια και χρονοδιαγράμματα. «Εδώ, στην ελεύθερη ζώνη Sommar, απολαμβάνουμε κάθε λεπτό του μεταμεσονύχτιου ήλιου και, ναι, ένας καφές με φίλους στην παραλία στις 2 τα ξημερώματα είναι κάτι φυσιολογικό», ανέφεραν μερικοί από τους 350 κατοίκους στο νορβηγικό χωριό. Η ιδέα ξεκίνησε ως μια συμβολική κίνηση για να αναγνωριστεί η διαφορετικότητα του Sommarøy. Σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με την τοπική κοινότητα, οι κάτοικοι αποφάσισαν να απομακρύνουν όλα τα ρολόγια από τους δημόσιους χώρους και να προτείνουν την κατάργηση των παραδοσιακών χρονοδιαγραμμάτων. Η αίτηση αυτή έλαβε διεθνή προσοχή, καθώς θέτει ερωτήματα για το πώς ο σύγχρονος κόσμος μπορεί να προσαρμοστεί σε μια πιο ευέλικτη αντίληψη του χρόνου, ιδιαίτερα κοινωνίες που είναι συνυφασμένες με αυστηρά προγράμματα. Σύμφωνα με τους κατοίκους, η κατάργηση του χρόνου θα φέρει περισσότερη ελευθερία και θα μειώσει το άγχος. Στο Sommarøy οι άνθρωποι θα μπορούν να εργάζονται, να τρώνε ή να κοιμούνται όταν το επιθυμούν, χωρίς την πίεση ενός ρολογιού. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν σε ένα περιβάλλον όπου οι καθημερινές δραστηριότητες καθορίζονται από την προσωπική διάθεση και όχι από εξωτερικούς παράγοντες.
Ωστόσο, αυτό το πείραμα δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Η απουσία χρόνου μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στον συντονισμό με τον υπόλοιπο κόσμο, ιδίως σε ζητήματα όπως οι επικοινωνίες και οι μεταφορές. Παράλληλα, ορισμένοι κάτοικοι εκφράζουν σκεπτικισμό, ανησυχώντας για το πώς θα επηρεαστούν η παραγωγικότητα και η κοινωνική οργάνωση.
Η πρωτοβουλία του Sommarøy ανοίγει έναν ευρύτερο διάλογο για την έννοια του χρόνου και τη σχέση μας με αυτόν. Σε έναν κόσμο όπου ο χρόνος κυριαρχεί και οι ζωές μας συχνά καθορίζονται από ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, το νησί αυτό προσφέρει ένα εναλλακτικό μοντέλο που δίνει έμφαση στην ευελιξία και την ελευθερία. Παρά την περιορισμένη του εφαρμογή, το παράδειγμα του Sommarøy είναι μια υπενθύμιση ότι η σχέση μας με τον χρόνο δεν είναι απόλυτη. Στις ακραίες συνθήκες του Αρκτικού Κύκλου, οι άνθρωποι μπορούν να επαναπροσδιορίσουν τις προτεραιότητές τους και να ζήσουν με τρόπους που αγκαλιάζουν τη μοναδικότητα της φύσης.