Εθνική Αμυνα: Αρση του φρένου, αύξηση των δαπανών
Τα προηγούμενα χρόνια οι καθοριστικές χώρες για την εθνική μας άμυνα, αναφορικά με τον συνδυασμό γεωπολιτικών συμμαχιών και εξοπλιστικών επιλογών, υπήρξαν οι ΗΠΑ και η Γαλλία. Το 2025 η Γερμανία θα αναδειχθεί η πλέον επιδραστική χώρα σε αυτό το πεδίο πολιτικής, λόγω της ευρωπαϊκής διάστασης.
Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις επισπευσμένες γερμανικές εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου θα άρει το φρένο χρέους που περιορίζει τις δημοσιονομικές δαπάνες. Η ανάγκη για μεγαλύτερες επενδύσεις στην άμυνα, λόγω της επιστροφής του “Μεγάλου Πολέμου” στην Ευρωπαϊκή Ηπειρο, θα καταστήσει πολιτικά εφικτή αυτή την εξέλιξη. Αλλά και η πίεση της νέας Διοίκησης Τραμπ οδηγεί στον ίδιο προορισμό. Με τη σειρά της η άρση του γερμανικού φρένου χρέους θα επισύρει είτε την εξαίρεση από τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ των εθνικών δαπανών για την άμυνα είτε / και την αύξηση των πόρων που θα δαπανήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη συλλογική άμυνα. Αλλωστε στερείται επιχειρησιακής λογικής και είναι πολιτικά προβληματική η ανισοβαρής ενίσχυση της γερμανικής στρατιωτικής ισχύος σε σχέση με τις Ενοπλες Δυνάμεις των άλλων κρατών-μελών της ΕΕ.
Η χώρα μας λοιπόν θα μπορέσει να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες και να κλείσει με ταχύτητα το επενδυτικό κενό που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης, των 20 δισ. ευρώ σύμφωνα με τον Νίκο Δένδια. Συνάμα θα δρομολογηθεί η περαιτέρω ενίσχυση της ΕΕ ως συλλογικού παρόχου ασφαλείας και για τη χώρα μας. Η Ελλάδα, που αποτέλεσε εξαίρεση για δεκαετίες ως η μοναδική χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ που δεν έχαιρε της προστασίας του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, λόγω της ιδιότητας της Τουρκίας ως επίσης χώρας-μέλους της Ατλαντικής Συμμαχίας, από την έναρξη του ρωσοουκρανικού πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022 εντάσσεται σε έναν εκ των πραγμάτων ολοένα και ισχυρότερο, αμιγώς ευρωπαϊκό αυτή τη φορά, μηχανισμό συλλογικής ασφαλείας. Το 2025 αυτή η διαδικασία ένταξης θα αποκρυσταλλωθεί, θεσμικά, με την ανάληψη των καθηκόντων του νέου επίτροπου Αμυνας, όσο και χρηματοδοτικά.
Σε επίπεδο ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) ο επωφελούμενος αυτής της εξέλιξης θα είναι ο σχετικά παραμελημένος Στρατός Ξηράς. Οι αυξημένες δυνατότητες χρηματοδότησης της Εθνικής Αμυνας θα διεκδικηθούν ιδίως από τον κλάδο των τεθωρακισμένων, του μηχανοκίνητου Πεζικού και του Πυροβολικού όπου, σύμφωνα με τα μαθήματα του πολέμου της Ουκρανίας, η αναβάθμιση είτε υφιστάμενων συστημάτων είτε η απόκτηση νέων, αποτελεί προϋπόθεση επικράτησής τους στο σύγχρονο πεδίο της μάχης και επιβίωσης του προσωπικού που τα επανδρώνει. Αυτή η ενίσχυση θα αποκαταστήσει και την ιδιότητα της Γερμανίας ως εκ των 3-4 βασικών παρόχων οπλικών συστημάτων στη χώρα μας, λαμβανομένης υπόψη της προέλευσης του αρματικού δυναμικού του Στρατού μας, αλλά βέβαια και της προαναφερθείσας επικείμενης επιρροής της Γερμανίας στη συλλογική ευρωπαϊκή άμυνα.
Το εγχείρημα του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) το 2025 θα αποδείξει την αξία του. Πέραν από την υψηλής τεχνοκρατικής συγκρότησης ηγεσία των ΕΔ και της ηγεσίας του ΕΛΚΑΚ, το οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων έχει αποκτήσει τη δέουσα ωριμότητα για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που θα τεθούν από τις ΕΔ. Η επιταχυνόμενη άρση των περιορισμών στις χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ) στις εταιρείες της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας θα επιτρέψει τα κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου της χώρας (VCs), που σχεδόν όλα διαχειρίζονται κεφάλαια της ΕΤΕ, να τοποθετηθούν σε εταιρείες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Ισχυρό μοχλό καινοτομίας στον τομέα της άμυνας, πέρα από τη δημιουργία οικονομικών υπεραξιών, θα αποτελέσει το άυλο κίνητρο των πλέον καινοτόμων επιχειρηματιών και ερευνητών μας, της διασποράς συμπεριλαμβανόμενης, να συμβάλουν στην απόκτηση από τις ελληνικές ΕΔ ποιοτικού πλεονεκτήματος έναντι των τουρκικών ΕΔ.
Προφανώς το 2025 η Συρία θα απασχολήσει ιδιαίτερα την τουρκική στρατιωτική μηχανή. Η τουλάχιστον παροδική αίσθηση όμως που θα προκαλέσει στην τουρκική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, της ικανότητας διαμόρφωσης με τη βοήθεια της χρήσης στρατιωτικής ισχύος, του περιφερειακού περιβάλλοντος, θα ενισχύσει την τουρκική αλαζονεία έναντι της Ελλάδας. Αρα το 2025 οι ελληνικές ΕΔ θα κάνουν εκ νέου χρήση της αποτρεπτικής τους ισχύος σε επιχειρήσεις γκρίζας ζώνης, είτε στη θάλασσα είτε / και στον αέρα.
Λόγω της Συρίας το ενδεχόμενο μιας τουρκικής στρατηγικής έκπληξης εις βάρος της χώρας μας μάλλον απομακρύνεται. Ομως δεν εξαλείφεται. Η προσπάθεια του προέδρου Ερντογάν να διαιωνίσει την εξουσία του είτε άμεσα, είτε έμμεσα μέσω των επιγόνων του, σε έναν χρονικό ορίζοντα μειωμένων οικονομικών προσδοκιών και ανάκαμψης της τουρκικής αντιπολίτευσης, διατηρεί ενεργή την ανάγκη της πολιτικής επικράτησης του καθεστώτος Ερντογάν μέσω της στρατιωτικής εξωτερικής επιβολής και του κύρους που αυτή αποδίδει εσωτερικά. Η αλλεπάλληλες στρατιωτικές νίκες των πληρεξουσίων της Τουρκίας με τη βοήθεια της άμεσης ή έμμεσης συνδρομής των τουρκικών ΕΔ ενισχύουν την τουρκική «αισιοδοξία πολέμου» ακόμα και σε μια ενδεχόμενη στρατιωτική σύγκρουση με την Ελλάδα – όσο και αν η αποτρεπτική ισχύς της χώρας μας είναι ασύγκριτα ισχυρότερη από αυτή των μέχρι τώρα στρατιωτικών αντιπάλων της Τουρκίας. Αν κάτι μας έχουν μάθει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η επίθεση της Χαμάς στα Κιμπούτς του Ισραήλ είναι να αποφύγουμε το λεγόμενο «mirror imaging»: δηλαδή, στην περίπτωσή μας, την προβολή της δικής μας μετριοφροσύνης και σύνεσης, ως ώριμη δημοκρατία, χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σε ένα βαθύτατα πλέον προσωποπαγές, αντιδημοκρατικό, ισχυρό αλλά και ταυτόχρονα αδύναμο, φυλακισμένο από την αυθαίρετη χρήση της εξουσίας που έχει διαιωνίσει την παραμονή του στην ηγεσία της Τουρκίας, καθεστώτος Ερντογάν.