Болалар рақамли “қафас”да: ота-оналар назорати нимга хизмат қилади?

Ота-оналар фарзандларини кузатишда тобора кўпроқ технологиялардан фойдаланмоқда. Future Crew тадқиқот маркази маълумотларига кўра, ота-оналарнинг 44 фоизи болаларнинг интернетдаги фаолиятини чекловчи иловалар ўрнатган, 25 фоизи эса махсус кузатув дастурларидан фойдаланади. Бундан ташқари, йирик уйали алоқа операторларининг маълумотига кўра, уларнинг назорат хизматларини 12 фоиз ота-оналар улаб олган.

Болаларни кузатиш учун мавжуд воситалар қуйидагиларни ўз ичига олади: номаълум қўнғироқларни блоклаш, баъзи иловаларни юклашни тақиқлаш, фақат тасдиқланган манбаларига рухсат бериш, GPS-трекерлар, ақлли соатлар ва махсус хизматлар. Ушбу хизматларнинг ўртача нархи кунига 60–85 сўмни ташкил қилади.

Болалар қандай қилиб чекловларни четлаб ўтади?
Болалар ота-оналар томонидан ўрнатилган чекловларни четлаб ўтишни яхши ўзлаштирган. Масалан, телефонни завод созламаларига қайтариш орқали экран вақтини чекловчи дастурларни ўчириш мумкин. Аммо GPS-трекер ёки интернет харажатларини кузатиш учун икки факторли аутентификация каби хавфсизлик чораларини қўллаш тавсия этилади.

Хавф мулоқот иловаларида
Мессенжерлар болалар учун энг хавфли бўлиб қолмоқда, чунки улар орқали фирибгарлар фаолият юритади. Positive Technologies компаниясининг хавфсизлик бўйича эксперти Алексей Луканцкийнинг таъкидлашича, фирибгарлар фарзандингиз билан мулоқот қилиб, СМС-кодлар ёки бошқа шахсий маълумотларни олишга уринган ҳолатлар тез-тез кузатилади.

Фикр ва тавсиялар
Фарзандларингизни ҳимоя қилишнинг энг самарали усули – уларни фирибгарликдан огоҳлантириш, кучли паролларни танлаш ва икки босқичли ҳимоя тизимларини ўрганишга ўргатишдир. Биров, оилавий психолог Маринанинг фикрича, гаджетларни болалардан тортиб олиш нотўғри ёндашувдир. Яхшиси, уларга вақтни тўғри тақсимлашни ўргатиш лозим.