Από δεύτερο χέρι
Στις φτωχικές πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες του ’50 και του ’60, ανάμεσα στα πολλά ταπεινά και δυστυχή, ανθούσε και το εμπόριο των πολυφορεμένων ρούχων. Στους δρόμους γύρω από το Μοναστηράκι και σε εκείνους του ιστορικού εμπορικού κέντρου της Αθήνας το παζάρι ρούχων από δεύτερο χέρι έδινε και έπαιρνε. Φθηνιάρικα καταστήματα και πάγκοι με τις πραμάτειες απλωμένες έσφυζαν από ζωή σε εκείνα τα χρόνια. Ηταν τόσο διαδεδομένη η συγκεκριμένη αγορά, που είχε εισχωρήσει στην καθημερινότητα των πολιτών. Ατελείωτα ήταν τα σχετικά χωρατά και τα πειράγματα μεταξύ φίλων: «Στενό σού βγήκε το κοστούμι του μακαρίτη…», ήταν η φράση που απέδιδε το εύρος της μεταπώλησης χρησιμοποιημένων ρούχων. Κοντά επτά δεκαετίες αργότερα, τα ρούχα από δεύτερο χέρι βρίσκουν ξανά μαζικά αγοραστές.
Η Revolut, μία από τις μοντέρνες παγκόσμιες ψηφιακές τράπεζες, με περίπου 55 εκατομμύρια πελάτες παγκοσμίως, εκ των οποίων 1,7 εκατομμύρια είναι Ελληνες νεαρής ηλικίας κατά βάση, μας πληροφορεί ότι οι δικοί μας καταναλωτές στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς τη «βιώσιμη και κυκλική μόδα» (πιο εύηχη και εξωραϊσμένη εκδοχή των αγορών από δεύτερο χέρι).
Και εξηγεί ότι δεν πρόκειται για υπόθεση των νέων, αλλά εκτείνεται σε όλες τις γενιές. Αντλώντας στοιχεία από τις συναλλαγές των πελατών της, σημειώνει ότι οι δημοφιλείς πλατφόρμες μεταπώλησης, όπως η Vinted, η eBay και η Vendora, αναπτύσσονται με μεγάλη ταχύτητα στο ελληνικό περιβάλλον. Διευκρινίζει μάλιστα ότι παρότι η παραδοσιακή μόδα εξακολουθεί να κυριαρχεί και να απορροφά τον μεγαλύτερο όγκο συναλλαγών και δαπανών, οι μεταπωλήσεις ρούχων από δεύτερο χέρι αυξάνονται ταχύτατα τα τελευταία τέσσερα χρόνια, με τη μεγαλύτερη δυναμική να προέρχεται φυσικά από τους νεότερους καταναλωτές, αλλά και οι μεγαλύτερες ηλικίες δείχνουν να αγκαλιάζουν πλέον τη νέα τάση με εντυπωσιακούς ρυθμούς.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Revolut, στην ηλικιακή ομάδα της Gen Z (μεταξύ 18 και 24 χρόνων) οι συναλλαγές σε πλατφόρμες μεταπώλησης σχεδόν τετραπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρυσι, αυξανόμενες κατά 372%! Παρατηρεί δε ότι από το 2021 και εντεύθεν οι αριθμοί διπλασιάζονται χρόνο με τον χρόνο. Αλλά δεν είναι μόνο οι νεότεροι που οδηγούν την αλλαγή της καταναλωτικής συμπεριφοράς. Τα δεδομένα της συγκεκριμένης ψηφιακής τράπεζας φανερώνουν ότι και οι καταναλωτές ηλικίας μεταξύ 35 και 64 ετών τείνουν να υιοθετήσουν τις αγορές ρούχων από δεύτερο χέρι. Στη συγκεκριμένη ευρύτερη ηλικιακή ομάδα οι συνολικές αγορές πολυφορεμένων ρούχων έχουν τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2024. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στην ηλικιακή ομάδα μεταξύ 55 και 64 ετών σημειώθηκε αύξηση 132% στις αγορές μεταχειρισμένων ειδών. Παρατηρεί επιπλέον ότι ακόμη και οι μπούμερ, οι ηλικίες δηλαδή που έχουν σχετικές μνήμες από το μακρινό παρελθόν, αυξάνουν τις αγορές ρούχων από δεύτερο χέρι.
Γενικά εκτιμάται ότι δεν πρόκειται για μια απλή μετατόπιση παρά για μια σαφή τάση αλλαγής στην καταναλωτική συμπεριφορά. Οσον αφορά τις πλατφόρμες μεταπώλησης, η Vinted πλέον ηγείται μεταξύ των ελλήνων καταναλωτών, με το συνολικό ύψος των δαπανών να έχει αυξηθεί κατά 700% από το 2021. Η Vendora παρουσιάζει αξιοσημείωτη δυναμική με αύξηση κατά 80% σε σύγκριση με το 2024. Η eBay διατήρησε σταθερό το επίπεδο συναλλαγών, παραμένοντας ωστόσο η δεύτερη πιο δημοφιλής πλατφόρμα μεταπώλησης στην Ελλάδα. Η Revolut σχολιάζει ότι «τα δεδομένα μας δείχνουν ότι η κυκλική μόδα δεν αποτελεί πλέον μια τάση μόνο των νέων, παρά έχει εξελιχθεί σε αναπόσπαστο κομμάτι της καταναλωτικής κουλτούρας στην Ελλάδα». Και προσθέτει ότι «από τους νεότερους λάτρεις της μόδας έως τους μεγαλύτερους καταναλωτές που ανακαλύπτουν την αξία της μεταπώλησης, οι άνθρωποι αποδεικνύουν πως η βιωσιμότητα και το στυλ μπορούν πραγματικά να συνυπάρχουν».
Θα προσθέταμε ωστόσο ότι δεν είναι μόνο η τεχνολογική δυνατότητα που δίνει υπόσταση στη στροφή προς την παλιά μόδα, αλλά και η ανάγκη. Δεν είναι άμοιρη των τρεχουσών οικονομικών συνθηκών η περιγραφόμενη καταναλωτική στροφή. Οταν σχεδόν το 70% του ελληνικού πληθυσμού δηλώνει ότι τα βγάζει δύσκολα πέρα, προφανώς υπάρχει χώρος για την ανάπτυξη του εμπορίου μεταπώλησης πολυφορεμένων ρούχων.
Με άλλα λόγια, δεν είναι μόνο στυλ και στροφή στα παλαιά και όμορφα. Θα πείτε, άλλοι καιροί και άλλα ήθη, αλλά και η πενία τέχνας κατεργάζεται, που έλεγαν και οι αδιάψευστοι αρχαίοι πρόγονοί μας…