Ko su militanti koji su zauzeli velike delove teritorije u Siriji?
Iznenađujuću ofanzivu na severozapadu Sirije predvodi Hajat Tahrir al-Šam, jedna od najvećih militantnih grupa koja se suprotstavila vladi predsednika Bašara el Asada.
HTS kojeg SAD smatraju terorističkom organizacijom, i njegovi saveznici su od 27. novembra zauzeli Alep, drugi po veličini grad u Siriji, i napreduju na jug zemlje.
Šta je HTS?
HTS je islamistička militantna grupa čiji su članovi uglavnom salafisti, ultraradikalna sekta unutar sunitskog islama. HTS nastoji da uspostavi državu u Siriji pod islamskim pravom.
Pojavio se 2012. godine, godinu dana pošto je izbio građanski rat u Siriji. Isprva se zvao Džabhat al-Nusra, ili Nusra front, kao sirijski ogranak Al-Kaide.
Predvođena Abu Muhamedom al-Džulanijem, grupa je primala naređenja od Abu Bakra al-Bagdadija, vođe Al-Kaide u Iraku.
Bagdadi je kasnije prekinuo veze sa Al-Kaidom i osnovao ekstremističku grupu "Islamska država" (IS), kojoj je Džulani odbio da se pridruži.
Nusra front je postao jedna od najubitačnijih grupa koje su se borile protiv Asada i primenjivao je taktiku kao što su samoubilački bombaški napadi i korišćenje improvizovanih eksplozivnih naprava.
Militantna grupa je kasnije nekoliko puta menjala ime i distancirala se od Al-Kaide. S drugim opozicionim grupama na severozapadu Sirije 2017. spojila se i formirala HTS.
Američke obaveštajne službe procenjuju da HTS ima između 5.000 i 10.000 članova. Tu grupu je Vašington 2018. stavio na crnu listu terorističkih organizacija, a za njenim vođom Džulanijem raspisana je poternica od 10 miliona dolara.
Ko su saveznici HTS-a?
HTS predvodi savez sirijskih militanata i pobunjenika protiv Asada, kojeg podržavaju Iran i Rusija.
Ključni članovi alijanse uključeni u sadašnju ofanzivu su Failak al-Šam, Džajsh al-Iza, Harakat Ahrar al-Šam i Turkistanska brigada.
Turkistansku brigadu, koja je nastala 2012. godine, čine borci iz Kine i centralne Azije, uglavnom Tadžikistanci i Uzbekistanci.
Postoje i druge grupe koje nisu formalno povezane s HTS-om, ali imaju iste ciljeve, uključujući Sirijsku nacionalnu armiju i Slobodnu sirijsku armiju.
Obe grupe imaju podršku severnog suseda Sirije, Turske, i veruje se da su umešane u sadašnju ofanzivu.