Ο κάθε αναποδοσμπρώχτης

Οι λεγόμενοι «παλαιοχριστιανοί» με τα λαγούμια τους, που ζούσαν ως αλλοτινή σέχτα εκτός τόπου και χρόνου, μας εξέπληξαν λες και βλέπαμε, ξαφνικά, κάποιο σπάνιο είδος στην Παταγονία ή κάποια άγνωστα τροπικά πτηνά στη γειτονιά μας. Κι όμως, άμα το σκεφτείς, ζουν ανάμεσά μας ουκ ολίγοι ανάλογης αντίληψης κόσμου, με διαφορετικό, όχι θεολογικό, αλλά ιδεολογικό πτέρωμα, με άλλη ρητορική, αλλά κατά βάση είναι ίδιοι: δεν ζούνε τόσο υπέρ του εαυτού τους, αλλά εναντίον των άλλων. Ετεροκαθορίζονται. Είναι κατά του σύγχρονου πολιτισμού, κατά της τεχνολογίας, κατά των εμβολίων ή, όπως έλεγε κι ο Ντίνος, «τα αμφισβητήσανε όλα εκτός από τα γένια τους».

Υπάρχουνε ουκ ολίγες περιπτώσεις που δεν μπορούν να προσαρμοστούν πουθενά – σαν στρόγγυλο παιδί που πασκίζει να περάσει από τετράγωνη τρύπα. Μάλλον το ζήτημα είναι ψυχολογικής τάξεως, αλλά ενδύεται συνήθως κάποιαν ιδεολογία, μια αιρετική άποψη, γίνεται σέχτα, συλλογικότητα, για να δώσει λογικοφανή διάσταση στο πρόβλημα – μέχρι και παιδιά που μεγάλωσαν στην Κάτω Τούμπα μπορεί τώρα να τα δεις να είναι, αίφνης, ντυμένοι στα πορτοκαλί, χτυπώντας κουδούνια κι επαναλαμβάνοντας «Χάρε Κρίσνα». Το βλέπεις πιο συχνά στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ή στο Αμέρικα, όπου φύονται οι πιο εξωφρενικές αιρέσεις και ποικίλοι ιεροκήρυκες ξεσαλώνουν ως αγριόχοιροι σε τριφυλλότοπο. Εκεί στις ΗΠΑ (και όχι μόνον) έχουνε και αιρέσεις που φτάνουνε μέχρι και στην ομαδική αυτοκτονία, ενώ το πιο συνηθισμένο είναι να παίρνει ο αιρεσιάρχης την περιουσία, τα ωραία λεφτά των ηλίθιων μελών και βέβαια να απολαμβάνει και τις γυναίκες ή τις κόρες τους. (Προς δόξαν κάποιου αγνού Θεού, πάντα, ή λόγω ηθικού πλεονεκτήματος).

Θα πεις, πώς γίνεται να επαναλαμβάνεται αυτό διαρκώς και να μη διδάσκεται κανείς – ίσως είναι τόσο δυνατή η βαθύτερη ψυχική επιθυμία (ή νεύρωση) κάποιων να γαντζωθούνε σε μιαν απόλυτη ιδέα, σε μια ολοκληρωτική αλήθεια, ώστε πάντα και σε κάθε γενιά θα προκύπτουν κορόιδα που για να αντέξουνε αυτόν τον ρευστό βίο αποφασίζουν να ζήσουν εναντίον όλων, περιχαρακωμένοι, φαρμακεροί, κακόζηλοι, συνήθως και συνωμοσιολόγοι, μισώντας οτιδήποτε δεν εμπίπτει στην εμμονή τους, ακόμα και την πατρίδα τους, την κοινωνία όλη, τους πάντες. Οποιονδήποτε και οτιδήποτε δεν συντονίζεται με την ίσαλο γραμμή της τρέλας τους. (Πάντα φταίνε οι άλλοι, μην ξεχνάμε αυτό το αιώνιο κλισέ).

Και υπάρχουνε ποικιλίες με πιο θορυβώδη ή πιο ελαφρά συμπτώματα: αλλά η βάση είναι ίδια, οι αφετηρίες ανάλογες: δεν αντέχουν συλλήβδην τη σύγχρονη πραγματικότητα και απεχθάνονται τους έτερους, την τεχνολογία, την ελευθερία, τη δημοκρατία, την ομορφιά, τη χαρά της ζωής. Σκοτεινές καρδιές σε διαρκείς συσπάσεις εσωστρέφειας, εθισμένες στον μιζεραμπιλισμό, στα σκοτεινά λαγούμια παλαιοημερολογίτικης εναντίωσης, συχνά με την απλυσιά της κατατονικής αυτοεγκατάλειψης, την αποφυγή της σύγχρονης τερπνότητας, μισόξενοι κι ασυγχρώτιστοι. Παλαιοχριστιανοί ή εν γένει παλαιοϊδεολόγοι, κολλημένοι σε παρελθούσες ερμηνείες του κόσμου, τρωγλοδύτες της διαρκούς άρνησης. Ή αυτό που λέει ο Ιωάννου: σφιχτοκούραδοι.

Δηλαδή οι πρόσφατοι «παλαιοχριστιανοί» που ανακαλύφθηκαν εν Ελλάδι δεν είναι μόνο αυτοί που είδαμε, αλλά πολύ περισσότεροι και με μη θεολογικές αντιλήψεις, αλλά με διάφορες ιδεολογικές επιφάσεις – σε αυτούς η ιδεολογία δεν είναι πολιτική επιλογή, αλλά μάλλον μετουσίωση ένδον μιζέριας, αντεξουσίας που κατάγεται από ψυχικές εμπλοκές και μεταμφιέζεται σε σωτηριολογική επαγγελία. Και είναι κι αυτοί, συνήθως, δήθεν υπέρ των αδυνάτων, επικαλούνται αυτό το υποκριτικό κλισέ που ψάχνει για υπεραναπλήρωση, φτιάχνουνε μιαν ηθικολογική, αυτοθαυμαστική αυτοεικόνα, ώστε να παρηγορηθούν. Κατά βάση είναι ναρκισσιστική επιλογή, ένας διαρκής αυτοέπαινος: τι καλό παιδί που είμαι, αγαπώ τους φτωχούς, είμαι Ζορό και μάχομαι υπέρ των αδυνάτων. (Πότε πότε τρώω και σε κινέζικο).

Ολα αυτά, βέβαια, σε μεγάλο βαθμό είναι υποκριτικά: διάφοροι που υποδύονται τους μοναχικούς και τους αντικοινωνικούς, τους αντισυστημικούς, είναι και οι πρώτοι δημοσιοσχετίστες. Και αρκετοί που είναι κατά του κέρδους και υπέρ της αναδιανομής τυγχάνουνε οι καλύτεροι φραγκοφονιάδες, οι πιο πιστοί φιλάργυροι.(Ή εθισμένοι τρακαδόροι). Ποικιλίες των ΨΕΚ και ταξιανθίες αντιεμβολιαστών είναι συχνά ιατρολάγνοι – αρκετοί, δε, εξ εκείνων που μισούν την τεχνολογία και δεν έχουν ακόμα κινητό τηλέφωνο, αν πάθουνε κάνα καρδιακό, θα ήθελαν να έρθει να τους πάρει ελικόπτερο Σούπερ Πούμα τελευταίας τεχνολογίας και να τους σώσει ένας γιατρός με τις πιο προηγμένες επιστημονικές μεθόδους. Αλλά είπαμε: το δήθεν, η αναζήτηση ενός προσώπου-εναντίον-των-άλλων, έχει πάντα σουξέ. Αντί. Παλαιοχριστιανοί. Παλαιοφαρισαίοι. Παλαιοϊδεολόγοι. Παλαιοδήθεν. Παλαιάνθρωποι. Παλαιοαντί, εν γένει, και η θεία μου είναι κουφή.

Ο κάθε αναποδοσμπρώχτης ψάχνει πάντα μια κάποια σέχτα να στεγαστεί. Ετσι συνέβαινε ανέκαθεν – είναι θέμα ποσόστωσης. Σε κάθε φουρνιά βγαίνουνε τα ίδια ποσοστά, με την ίδια πόζα, την ανάλογη ρητορική και τα ίδια συνθήματα και συμπτώματα. Πάντα εναντίον ή μάλλον «ενάντια». (Για να είμαστε κορέκτ γλωσσικά). Να ακούς από διάφορες σέχτες ή ομάδες τα ίδια και τα ίδια, να βλέπεις τις ίδιες θεατρικές τελετές ψευδοϊδεολογίας, τις ίδιες αναπαραστάσεις, την αέναη επιτέλεση του ίδιου θεάτρου. Αναδυόμενοι από λαγούμια ορεινών χωριών ή από τρύπες πόλεων, νεοτρωγλοδύτες που εκστασιάζονται επιτελώντας τις ίδιες θεατρικές ιεροτελεστίες εναντίον κάποιων δαιμονοποιημένων εχθρών. (Εχοντας βέβαια στην τσέπη το νέο, σύγχρονο κινητό του μισητού καπιταλισμού και της απεχθούς κοινωνίας).