Η γκρίζα πλευρά της Θράκης
Για πρώτη φορά πέρυσι η μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη, οι μηχανισμοί επιρροής του τουρκικού προξενείου μαζί με συγκεκριμένα πρόσωπα, υποψήφιοι βουλευτές της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, γίνονταν θέμα δημόσιας προεκλογικής αντιπαράθεσης. Οι προβολείς είχαν ανάψει σε ένα σημείο του χάρτη με «ιδιαίτερες εθνικές ευαισθησίες», κατά την πρόσφατη αποστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά στο πλαίσιο μιας προεκλογικής αντιδικίας και όχι παραγωγικής διαφωνίας για τη στρατηγική ανάπτυξης και αναγκαίων επαναπροσεγγίσεων στην περιοχή – αυτό δείχνει να σταμάτησε προσώρας στο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής.
Η Θράκη μπαίνει ξανά στα κομματικά ραντάρ με ξεχωριστές περιπτώσεις τις περιφέρειες Ροδόπης και Ξάνθης. Εκεί, όπου έχει έρθει πρώτο (2014, 2019) το μειονοτικό Κόμμα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (ΚΙΕΦ) – Dostluκ Esitlik Baris partisi (DEB) στα τουρκικά –, υπερασπιζόμενο την «τουρκική ταυτότητα» της μουσουλμανικής μειονότητας. Η προοπτική να καταστεί κανόνας αυτή η παρένθεση, δηλαδή να «γκριζάρουν» εκ νέου το βράδυ της 9ης Ιουνίου δύο νομοί στον εκλογικό χάρτη, απασχολεί τις συζητήσεις στο Μέγαρο Μαξίμου. Πρόκειται για εξέλιξη χωρίς τόσο κομματικό κόστος πανελλαδικά, κρίνεται ωστόσο η εθνική σημασία της, εξού και αξιολογούνται η προεκλογική δραστηριότητα στην περιοχή, τα πρόσωπα, η στάση και η ρητορική τους.
Για τελευταία φορά έγιναν εκτιμήσεις και αποτύπωση της κατάστασης σε συζήτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με βουλευτές του λίγο πριν από το Πάσχα, ενώ η μεταπασχαλινή δραστηριότητα του Πρωθυπουργού περιέλαβε γρήγορα την Κομοτηνή. Οχι τυχαία επελέγη η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη για περιοδεία μετά το ραντεβού με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Ξεκαθάρισα ότι αυτά αφορούν την ελληνική έννομη τάξη» είπε ο Μητσοτάκης, αναφερόμενος στις συνομιλίες του με τον τούρκο πρόεδρο στην Αγκυρα, όταν ετέθησαν το ζήτημα της μουσουλμανικής μειονότητας – «τουρκικής» όπως επανέλαβε ο Ερντογάν έχοντας δίπλα του τον Πρωθυπουργό – και τα θέματα ισονομίας και ισοπολιτείας. Και, ενόσω ο Στέφανος Κασσελάκης την ίδια μέρα έκανε λόγο για «παραμελημένη Θράκη», ο Πρωθυπουργός έφερνε στο προσκήνιο τη συνύπαρξη στην καθημερινότητα, «πατώντας» στο υπό κατασκευή νοσοκομείο Κομοτηνής «για τις ανάγκες και του χριστιανικού και του μουσουλμανικού πληθυσμού».
Πρόσωπα με γνώση της κατάστασης στα χωριά της Θράκης με τον σύνθετο πληθυσμό (Πομάκοι, Ρομά, τουρκογενείς κ.ά.) επισημαίνουν ότι το ΚΙΕΦ στοχεύει σε καταγραφή νέας δυναμικής, φρενάροντας απώλειες του 2019 και εμφανιζόμενο ευρύτερα ως φορέας υπεράσπισης των δικαιωμάτων των «μειονοτήτων». Στην κατεύθυνση αυτή το κόμμα έβαλε στις τάξεις του την Ευγενία Νατσουλίδου, ιδρυτικό μέλος της αποκαλούμενης Μακεδονικής Κίνησης Προώθησης της Μητρικής Γλώσσας «Κρστε Μίσιρκοβ» – μια υποψηφιότητα για πρώτη φορά όχι «αμιγώς μουσουλμανική», όπως πανηγυρικά ανακοίνωσε η συγκεκριμένη ΑΜΚΕ: «Μπορούμε να μετρηθούμε για να μη λένε κάποιοι ότι δεν υπάρχουμε (…) Ενωμένες οι μειονότητες στην Ελλάδα θα έχουν ισχυρότερη φωνή από ό,τι χωριστά». Το κόμμα τρέχει υπό την 37χρονη Τσιντέμ Ασάφογλου, βραβευμένη από τον Ερντογάν, ο οποίος συνδέεται στενά με τον Λεβέντ Σαδήκ (γιο του ιδρυτή του DEB Αχμέτ Σαδήκ) που έχει από την πλευρά του ερείσματα (και μπίζνες) στη Θράκη. Κατέβηκε για πρώτη φορά στις ευρωπαϊκές εκλογές πριν από δέκα χρόνια, αυτόνομα, όπως συνεχίζει, παρότι δεν είχε πιθανότητες να εκλέξει ευρωβουλευτή και κινείται με το ίδιο σύνθημα – «είμαστε εδώ».
Τα ποσοστά του ΚΙΕΦ
Πανελλαδικά το ΚΙΕΦ πιάνει ποσοστό κάτω του 1% – με 40.211 ψήφους το 2019 και 42.792 το 2014. Στην τελευταία ευρωκάλπη κέρδισε τη Ροδόπη με ψαλιδισμένα ποσοστά (38% έναντι 42% το 2014), αφήνοντας μακριά τη ΝΔ (19,69%). Στην Ξάνθη συγκράτησε δυνάμεις και με 25,24% άφησε ξανά δεύτερη τη ΝΔ, παρότι η κεντροδεξιά παράταξη ανέβασε το ποσοστό της κατά σχεδόν επτά μονάδες (24,44%), χάνοντας τον νομό για 477 ψήφους. Και στις δύο αναμετρήσεις, ξεπέρασε το 1,5% στον Εβρο. Είναι προφανές ότι τη νέα αναμέτρηση στη Θράκη παρακολουθεί στενά το τουρκικό προξενείο στην Κομοτηνή, το οποίο βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με την Αγκυρα. Ο πρόξενος Αϊκούτ Ουνάλ, άλλωστε, είναι διπλωμάτης στο οποίο επενδύει το Ακ Σαράι – ο πατέρας του, Αμπιντίν Ουνάλ, ήταν αρχηγός της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας έως το 2017 και κατά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 είχε συλληφθεί από τους πραξικοπηματίες, καθώς παρέμεινε πιστός στον Ερντογάν.
Μένει να καταγραφούν εκ νέου οι δυνάμεις του μειονοτικού κόμματος, το πώς θα διαμοιραστούν τυχόν απώλειές του, εάν θα κοστίσει σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ η μη συμπερίληψη υποψηφίου από τη μουσουλμανική μειονότητα και αν θα τραβήξουν μειονοτική ψήφο οι υποψήφιοι της ΝΔ (ενέταξε τη γιατρό Νουρτζάν Σούλογλου, γεννημένη στη Λιβαδειά, με καταγωγή από τα πομακοχώρια της Ξάνθης και επαγγελματική δραστηριότητα στη Ροδόπη), του ΚΚΕ και της Νέας Αριστεράς. Πάντως ούτε η ΝΔ, εδώ και χρόνια, κατεβάζει στις εκλογές ισχυρή υποψηφιότητα από τη μειονότητα. Ενδεικτικό ότι ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Αχμέτ Ιλχάν, που έχει αντιταχθεί σε κατευθυνόμενες από το τουρκικό προξενείο μεθοδεύσεις, ανήκε στη ΝΔ έως το 2010 και ήταν ο τελευταίος μειονοτικός βουλευτής που εξέλεξε η γαλάζια παράταξη.