Η Χεζμπολάχ έχει γίνει πιο «τολμηρή» – Η αλλαγή τακτικής αποκαλύπτει νέες δυναμικές
Η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ μετά τη δολοφονία ενός κορυφαίου διοικητή της λιβανέζικης οργάνωσης, του Ταλέμπ Σαμί Αμπντάλα την Τρίτη έχει εγείρει, για άλλη μια φορά, τις ανησυχίες για έναν ευρύτερο και ολοκληρωτικό πόλεμο στο Λίβανο μετά από μήνες συγκρούσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Η Χεζμπολάχ, το ισχυρό λιβανέζικο κίνημα που υποστηρίζεται από το Ιράν, εκτόξευσε περισσότερους από 200 πυραύλους στο Ισραήλ σε αντίποινα την Τετάρτη και ένα σημαντικό αλλά μικρότερο μπαράζ την Πέμπτη, ενώ έχει ορκιστεί να εντείνει τις επιθέσεις της.
Οι εξελίξεις αυτές είναι μόνο οι τελευταίες στην κλιμάκωση των εχθροπραξιών, οι οποίες δείχνουν πως οι επιθέσεις της Χεζμπολάχ στο Ισραήλ, είναι και πιο άγριες και εξελιγμένες. Αυτή η αλλαγή τακτικής στο εύρος των επιθέσεων της λιβανέζικης οργάνωσης σε σύγκριση με τις πρώτες εβδομάδες της σύγκρουσης έχει τραβήξει τα βλέμματα πολλών παρατηρητών.
Μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου κατά του Ισραήλ υπό την ηγεσία της Χαμάς και τον επακόλουθο πόλεμο στη Γάζα, η Χεζμπολάχ άρχισε αψιμαχίες κατά μήκος των νότιων συνόρων του Λιβάνου σε ένδειξη αλληλεγγύης στους Παλαιστινίους.
Έκτοτε, το λιβανέζικο κίνημα έχει αποδείξει ότι είναι ικανό να καταρρίψει πολλά προηγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Hermes 900, να εκτοξεύσει αντιαεροπορικούς πυραύλους εναντίον ισραηλινών αεροσκαφών, τα οποία, όπως ισχυρίζεται, τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν και να πραγματοποιήσει ακόμη κι ένα συμβολικό χτύπημα εναντίον μιας μονάδας αεράμυνας Iron Dome.
«Η Χεζμπολάχ εκπλήσσει του Ισραηλινούς»
«Η Χεζμπολάχ γίνεται όλο και πιο τολμηρή και νομίζω ότι οι Ισραηλινοί εκπλήσσονται από αυτό», δήλωσε ο Αμάλ Σάαντ, ειδικός επί της Χεζμπολάχ και λέκτορας πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ.
«Ξέρουν τι διαθέτει, το οπλοστάσιό της, αλλά δεν πίστευαν ότι θα είχε το θράσος να τα χρησιμοποιήσει, τουλάχιστον όχι για τη Γάζα», δήλωσε στο Middle East Eye, υπονοώντας ότι το Ισραήλ περίμενε ότι η Χεζμπολάχ θα επιφύλασσε τέτοια όπλα για έναν άμεσο πόλεμο με τον Λίβανο.
Η κλιμάκωση αυτή, λένε οι ειδικοί, είναι πιθανό να συνδέεται με το πολιτικό αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Στις 31 Μαΐου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν παρουσίασε ένα σχέδιο κατάπαυσης του πυρός, όπως το αποκάλεσε, το οποίο έχει ομοιότητες με μια πρόταση που είχε γίνει δεκτή από τη Χαμάς πριν από εβδομάδες. Το Ισραήλ, ωστόσο, αρνείται να υπογράψει οποιαδήποτε πρόταση που τερματίζει οριστικά τον πόλεμο, κάτι στο οποίο επιμένει η Χαμάς.
Παρόλο που η Δύση και το Ισραήλ ελπίζουν ότι η πίεση προς τη Χαμάς θα ωθήσει το παλαιστινιακό κίνημα να υποχωρήσει στα αιτήματά του, οι ειδικοί λένε ότι η Χεζμπολάχ χρησιμοποιεί τη δική της τακτική.
Ο Μουστάδα Ασάαντ, ειδικός σε θέματα όπλων με έδρα τις ΗΠΑ, δήλωσε στο MEE: «Η πολιτική κατάσταση και το αδιέξοδο που έχουμε αυτή τη στιγμή σημαίνει ότι ο μόνος τρόπος για να ακουστείς είναι να δείξεις ότι έχεις προηγμένες δυνατότητες, χωρίς να ξεκινήσεις έναν παγκόσμιο, τελικό πόλεμο».
Μάλιστα συμφώνησε με το επιχείρημα ότι οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα μπορεί να έχουν ενθαρρύνει τη Χεζμπολάχ να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση.
«Η Χεζμπολάχ έχει συνδέσει το κλείσιμο αυτού του μετώπου με τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα», δήλωσε. «Η ιδέα είναι να πιέσει το Ισραήλ να παραχωρήσει την πρόταση», προσέθεσε.
«Η Χεζμπολάχ θα αρχίσει να επιδεικνύει περισσότερα από τα όπλα της»
Ο Σάαντ από την πλευρά του υποστήριξε ότι η Χεζμπολάχ προσπαθεί να αυξήσει το τίμημα που θα πρέπει να πληρώσει το Ισραήλ σε περίπτωση που δεν υπογράψει συμφωνία με τη Χαμάς.
«Αυτό το κόστος θα είναι ότι το βόρειο μέτωπο θα πάρει φωτιά και ότι η Χεζμπολάχ θα είναι πολύ πιο θρασύτατη στις επιθέσεις της, θα χρησιμοποιήσει πιο εξελιγμένο οπλισμό και θα αρχίσει να επιδεικνύει περισσότερα από τα όπλα της, όπως τα αντιαεροπορικά όπλα που άρχισε να χρησιμοποιεί την περασμένη και αυτή την εβδομάδα», υπογράμμισε.
Ισραηλινός πυροσβέστης κοντά σε καπνό και φωτιά μετά την εκτόξευση πυραύλων προς το Ισραήλ από τον Λίβανο (Πηγή: REUTERS/Gil Eliyahu)
Οι επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους από τη Χεζμπολάχ έχουν προκαλέσει εκτεταμένες πυρκαγιές στο βόρειο Ισραήλ τις τελευταίες εβδομάδες, εξοργίζοντας κορυφαίους Ισραηλινούς αξιωματούχους. Ομοίως, οι ισραηλινές επιθέσεις στο νότιο Λίβανο έχουν κάψει μεγάλες εκτάσεις γης, με το Ισραήλ να έχει χρησιμοποιεί ένα μεσαιωνικό καταπέλτη.
Από τότε που η Χεζμπολάχ και το Ισραήλ διεξήγαγαν πόλεμο 40 ημερών το 2006, ανταλλάσσουν περιστασιακά χτυπήματα με τρόπο που αποσκοπεί στον περιορισμό κάθε πιθανής κλιμάκωσης.
Κατά τη διάρκεια του τρέχοντος γύρου εχθροπραξιών, οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στο Λίβανο έχουν σκοτώσει πάνω από 450 άτομα, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 80 αμάχων. Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ αναφέρει ότι 15 στρατιώτες του και 10 άμαχοι έχουν σκοτωθεί.
«Έτοιμοι για οποιαδήποτε κλιμάκωση»
Το λιβανέζικο κίνημα έχει πραγματοποιήσει πιο θρασύτατες επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ το Ισραήλ έχει χτυπήσει βαθύτερα στο Λίβανο και έχει πραγματοποιήσει αρκετές στοχευμένες αποστολές.
Παρά το γεγονός ότι πρόκειται μακράν για τη μεγαλύτερη κλιμάκωση από το 2006, παραμένει εντός των παραμέτρων της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ και δεν έχει ακόμη προκαλέσει ολοκληρωτικό πόλεμο.
Σύμφωνα με τον Ασάαντ, η Χεζμπολάχ «δεν τα έχει βάλει ακόμα όλα κάτω» και οι ενέργειες της οργάνωσης παραμένουν «το πλαίσιο της διαχείρισης της κλιμάκωσης».
Ο Κασίμ Κασίρ, αναλυτής προσκείμενος στη Χεζμπολάχ, δήλωσε στο MEE ότι η οργάνωση έχει αλλάξει το είδος των επιθέσεων που εξαπολύει «πρώτον, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Γάζα και για να απαντήσει στις ισραηλινές επιθέσεις».
Παρόλο που οι επιθέσεις της Χεζμπολάχ στέλνουν ένα μήνυμα αποτροπής προς το Ισραήλ, είπε ακόμα ο Κασίρ, έχουν επίσης ως στόχο να πουν στους Ισραηλινούς ότι «η Χεζμπολάχ είναι έτοιμη για οποιαδήποτε κλιμάκωση».
Στην αρχή του πολέμου στη Γάζα, η συμμετοχή της Χεζμπολάχ στο «μέτωπο αλληλεγγύης» της επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στην ισραηλινή επιτήρηση, η οποία αποτελούσε στόχο μαχητών που είχαν τοποθετηθεί κοντά στα σύνορα.
Οι επιχειρήσεις κόστισαν ακριβά στο λιβανέζικο κίνημα, καθώς το Ισραήλ κατάφερε να στοχεύσει ομάδες μαχητών, σκοτώνοντας αρκετούς από αυτούς μέσα σε μία μόνο ημέρα. Οι απώλειες φάνηκαν οδυνηρές για τη Χεζμπολάχ, της οποίας οι δυνάμεις είχαν σκληρύνει από τις μάχες στον πόλεμο της Συρίας για λογαριασμό του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
«Έμαθε από τα λάθη της»
Ο Ασάαντ θεωρεί ότι αυτό ήταν ένα πρώιμο λάθος που η ομάδα διόρθωσε στη συνέχεια.
«Τις πρώτες εβδομάδες, η Χεζμπολάχ πολέμησε σαν να πολεμούσε στη Συρία και υπέστη σοβαρές απώλειες, επειδή το δόγμα που είχε στο μυαλό της ήταν οι κινήσεις σε όλη την έκταση, που σημαίνει τη χρήση ενεργειών σε επίπεδο ταξιαρχίας», είπε χαρακτηριστικά.
«Οι Ισραηλινοί το ανακάλυψαν εύκολα και στόχευσαν όλες τις ομάδες με επιτυχία. Η Χεζμπολάχ έμαθε από τα λάθη της και συρρίκνωσε τις αποστολές της σε ομάδες δύο ή τριών ατόμων», πρόσθεσε.
Ο Σάαντ, από την άλλη πλευρά, πιστεύει ότι η Χεζμπολάχ, μαζί με την ευρύτερη συμμαχία χωρών και ένοπλων ομάδων στη Μέση Ανατολή που υποστηρίζονται από το Ιράν και είναι γνωστές ως Άξονας της Αντίστασης, είχαν πάντα ένα είδος «σχεδίου έκτακτης ανάγκης» για καταστάσεις όπως ο πόλεμος στη Γάζα.
Ισραηλινό πολεμικό αεροσκάφος πετά πάνω από τα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου (Πηγή: REUTERS/Gil Eliyahu)
«Νομίζω ότι η Χεζμπολάχ ξεκίνησε σκοπίμως με τη στρατηγική αντιμετώπισης της επιτήρησης, προκειμένου να φτάσει σε αυτό το σημείο όπου μπορεί να εξαπολύει επιθέσεις σε διάφορους στόχους που ξεπερνούν την επιτήρηση, σε στρατιωτικούς σχηματισμούς», δήλωσε.
Ο Ασάαντ υπογράμμισε επίσης, ότι ενώ η απενεργοποίηση των ισραηλινών τεχνολογιών επιτήρησης στα σύνορα διευκόλυνε τις χερσαίες κινήσεις της Χεζμπολάχ, η χρησιμοποίηση από την ομάδα του πρόσφατα αποκαλυφθέντος οπλισμού της, μαζί με τη χρήση της ορεινής, δασικής γεωγραφίας του Λιβάνου, είναι αυτό που της επέτρεψε να εξαπολύσει πιο ακριβείς και επιθέσεις βαθύτερα στο Ισραήλ.
Σύμφωνα με τον ίδιο η οργάνωση προσαρμόστηκε «εξαιρετικά καλά» στις συνθήκες εναντίον του Ισραήλ. «Η Χεζμπολάχ γνωρίζει ότι οι επιθέσεις μικρής εμβέλειας έχουν απόλυτη επιτυχία. Είναι η τεχνολογία σε συνδυασμό με την τοπογραφία», συμπλήρωσε.
«Ικανή να ανταποδώσει τα πυρά»
Πρόσφατες αναφορές στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ ζητά τη βοήθεια των ΗΠΑ για να αποτρέψει τη Χεζμπολάχ από την κλιμάκωση της σύγκρουσης στα βόρεια σύνορα.
Επιπλέον, η τιμή της μετοχής της ισραηλινής εταιρείας όπλων Elbit Systems έπεσε καθώς η Χεζμπολάχ κατέρριψε επιτυχώς τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της πάνω από τον Λίβανο. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι εξελίξεις αυτές έχουν αυξήσει τις ανησυχίες του Ισραήλ για τον αντίπαλό του στο βορρά, ο οποίος συχνά θεωρείται ως ο ισχυρότερος μη κρατικός παράγοντας στον κόσμο.
«Οι Ισραηλινοί συνειδητοποίησαν ότι, στην άλλη πλευρά των συνόρων, έχουν μια οντότητα που είναι ικανή να ανταποδώσει τα πυρά», είπε χαρακτηριστικά ο Ασάαντ. «Και μόνο αυτό το γεγονός από μόνο του είναι ένα επίτευγμα, διότι συνήθως δεν συνηθίζουν να αμφισβητούν την υπεροχή τους ή να αμφισβητούν τις δυνατότητες και την τεχνολογία στα άλλα σύνορα», συμπλήρωσε.
Ο Σάαντ δήλωσε ότι το ευρύτερο πεδίο των επιθέσεων της Χεζμπολάχ, τόσο από άποψη ποσότητας όσο και ποιότητας, είναι πιθανόν αυτό που ώθησε το Ισραήλ να δολοφονήσει τον Ταλέμπ Σαμί Αμπντάλα.
Με την οργάνωση να επιθυμεί να διατηρήσει την πίεση στο Ισραήλ, καθώς και να συνεχίσει τις αποτρεπτικές επιθέσεις της, η κλιμάκωση που παραμένει εντός των ανεπίσημων κανόνων εμπλοκής μπορεί να είναι ο μόνος δρόμος.
«Πρέπει να ενταθούν μετά τη δολοφονία, διαφορετικά η αποτροπή θα είναι απλώς ένας όρος που δεν εφαρμόζεται», δήλωσε ακόμα ο Ασάαντ.