Κιρ Στάρμερ – Γεράκι ή περιστέρι ο νέος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου;
Η μεγάλη νίκη σημαίνει και μεγάλες φουρτούνες για τη νέα κυβέρνηση στο Ηνωμένο Βασίλειο. Με μια κλυδωνιζόμενη οικονομία και έναν μικρό στρατό, ο νέος Εργατικός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ καλείται να ανταπεξέλθει στο πιο ασταθές διεθνές περιβάλλον των τελευταίων 40 ετών.
Το Εργατικό Κόμμα, βρισκόταν στον πάγκο για 14 χρόνια, αλλά φιλοδοξεί να εφαρμόσει μια εξωτερική πολιτική «προοδευτικού ρεαλισμού», βλέποντας έναν πιο ασταθή κόσμο «όπως δεν είναι όπως θα θέλαμε να είναι», δήλωσε ο Ντέιβιντ Λάμι, ο οποίος αναμένεται να γίνει υπουργός Εξωτερικών.
Το κόμμα έχει επίσης δεσμευτεί να «κάνει το Brexit να λειτουργήσει» και να επιδιώξει «ένα φιλόδοξο» σύμφωνο ασφαλείας με την ΕΕ.
Τα πρώτα του βήματα στην παγκόσμια σκηνή θα είναι σε λίγες μέρες, στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ για την 75η επέτειο που θα πραγματοποιηθεί στην Ουάσιγκτον.
Στη συνέχεια, ο Στάρμερ θα είναι οικοδεσπότης στο Ανάκτορο Μπλενχάιμ στις 18 Ιουλίου, σε μια συνάντηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, με τον Γάλλο Εμανουέλ Μακρόν και τον Γερμανό Όλαφ Σόλτς (πρόκειται για φόρουμ πολιτικών και στρατηγικών συζητήσεων σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης).
Η ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας θα είναι επίσης βασική προτεραιότητα για τους Εργατικούς εν μέσω αυξανόμενων παγκόσμιων εντάσεων και των πολέμων στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.
Στο προεκλογικό τους μανιφέστο, οι Εργατικοί αντικατόπτριζαν τα σχέδια των Συντηρητικών να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 2,5% του ΑΕΠ, αλλά φιλοδοξούν να το καταφέρουν «το συντομότερο δυνατό».
Δεδομένου του τρέχοντος γεωπολιτικού τοπίου, ωστόσο, η βρετανική δεξαμενή σκέψης Chatham House θεωρεί ότι αυτές οι αμυντικές δαπάνες θα πρέπει να αυξηθούν τουλάχιστον στο 3%.
Νατοϊκός μέχρι το κόκκαλο ο Στάρμερ
Ο Στάρμερ έχει ξεκαθαρίσει ότι οι Εργατικοί «θα διατηρήσουν μια ακλόνητη δέσμευση για το ΝΑΤΟ και την πυρηνική μας αποτροπή και θα επικεντρωθούν εκ νέου στη βελτίωση του ηθικού στις ένοπλες δυνάμεις μας». Οι Εργατικοί δήλωσαν ότι η δέσμευσή τους στο ΝΑΤΟ ως ακρογωνιαίο λίθο της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας ασφάλειας είναι «ακλόνητη».
Σχεδιάζει να συνεργαστεί με συμμάχους για την οικοδόμηση, την ενίσχυση και τη μεταρρύθμιση του ΝΑΤΟ και άλλων πολυμερών θεσμών, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών, της G7, της G20 για την αντιμετώπιση νέων παγκόσμιων προκλήσεων.
Μια γενικότερη προτεραιότητα για τον Στάρμερ μπορεί να είναι να καθιερώσει τη Βρετανία ως δύναμη σταθερότητας σε μια χρονιά πολλών εκλογικών αναμετρήσεων και ρευστότητας.
«Υπάρχει μια προσπάθεια να γίνει ένας πυλώνας σταθερότητας σε έναν κόσμο που αλλάζει», είπε στο CNBC ο καθηγητής διεθνούς πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, Ντέιβιντ Νταν, προσθέτοντας ότι οι Εργατικοί θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα αντίβαρο στη μετατόπιση του πολιτικού αισθήματος στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. «Ενώ μεγάλο μέρος του υπόλοιπου δυτικού κόσμου κινείται δεξιά, το Ηνωμένο Βασίλειο κινείται αριστερά», είπε.
«Θα συνεργαστώ με οποιαδήποτε κυβέρνηση στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο εάν εκλεγούμε…»
Αυτοί οι τομείς επιρροής είναι πιθανό να περιλαμβάνουν τη διπλωματία, την ασφάλεια και το διεθνές δίκαιο και τάξη, όπου το Ην. Βασίλειο έχει ήδη εμπειρογνωμοσύνη, δήλωσαν οι διευθυντές του Chatham House Μπρόνουεν Μάντοξ και Ολίβια ο Σάλιβαν.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να διαδραματίσει συνεπή ρόλο σε παγκόσμια ζητήματα όπου έχει αξιοπιστία – ιδιαίτερα στην κλιματική αλλαγή, τη διεθνή ανάπτυξη, τον έλεγχο των όπλων και τη διακυβέρνηση της τεχνολογίας», πρόσθεσαν τα στελέχη του Chatham House.
Αυτοί οι τομείς επιρροής είναι πιθανό να περιλαμβάνουν τη διπλωματία, την ασφάλεια και το διεθνές δίκαιο και τάξη, όπου το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ήδη εμπειρογνωμοσύνη, δήλωσαν οι διευθυντές του Chatham House.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να διαδραματίσει συνεπή ρόλο σε παγκόσμια ζητήματα όπου έχει αξιοπιστία – ιδιαίτερα στην κλιματική αλλαγή, τη διεθνή ανάπτυξη, τον έλεγχο των όπλων και τη διακυβέρνηση της τεχνολογίας», πρόσθεσαν οι Ο Σάλιβαν και Μάντοξ.
Συνεργασία με τη Λεπέν
Στην ευρωπαϊκή πολιτική οι Εργατικοί είναι πιθανό να προωθήσουν μια στενότερη σχέση εργασίας με την ΕΕ.
Ο Στάρμερ, ο οποίος ήταν υπέρ της παραμονής της χώρας του στην ΕΕ στο δημοψήφισμα του 2016, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει «καμία περίπτωση» για επανένταξη στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης.
Ωστόσο, έχει δεσμευτεί να βελτιώσει την «αποτυχημένη» συμφωνία Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ, μεταξύ άλλων σε τομείς όπως το εμπόριο, η έρευνα και η ασφάλεια.
«Μπορεί να υπάρξουν ευκαιρίες να επανεξετάσουμε τα βασικά στοιχεία της εμπορικής σχέσης – όχι αμέσως, αλλά αφού οι δύο πλευρές ξαναχτίσουν την εμπιστοσύνη και η σχέση λειτουργεί πιο ομαλά», δήλωσε στο CNBC ο Mujtaba Rahman, διευθύνων σύμβουλος του Eurasia Group για την Ευρώπη.
Η σταθερή υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ουκρανία εν μέσω της πλήρους κλίμακας εισβολής της Ρωσίας βοήθησε επίσης να κατευνάσουν τους δεσμούς με τους γείτονες της ΕΕ, καθιερώνοντας τον ρόλο του μετά το Brexit στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Αυτή η στάση φαίνεται ότι θα διατηρηθεί υπό την κυβέρνηση των Εργατικών.
«Αυτή η υποστήριξη ενίσχυσε τη συνομιλία του Ηνωμένου Βασιλείου με τις χώρες της ΕΕ σχετικά με κοινούς κινδύνους, ανοίγοντας με τη σειρά του την ευκαιρία για πιο εποικοδομητική συζήτηση για τις σχέσεις μετά το Brexit», δήλωσαν οι Μάντοξ και Ο Σάλιβαν.
Ο Στάρμερ έχει δεσμευτεί να συνεργαστεί με το γαλλικό ακροδεξιό κόμμα Εθνική Συσπείρωση εάν κερδίσει την εξουσία.
«Θα συνεργαστώ με οποιαδήποτε κυβέρνηση στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο εάν εκλεγούμε… Για μένα, αυτό είναι η σοβαρή κυβέρνηση», είπε.
Είπε ότι τόσο οι διμερείς συμφωνίες με τη Γαλλία όσο και οι συμφωνίες με ολόκληρη την ΕΕ, είναι σημαντικές για την αντιμετώπιση του ζητήματος των μεταναστών που διασχίζουν τη Μάγχη με μικρά σκάφη.
Είπε ότι οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες με τη Γαλλία πρέπει να ενισχυθούν και να βελτιωθούν «ιδιαίτερα σε σχέση με τη συντριβή των συμμοριών που διαχειρίζονται το άθλιο εμπόριο βάζοντας ανθρώπους σε βάρκες».
«Υπάρχουν όμως και μέτρα της ΕΕ», πρόσθεσε. «Η συμφωνία ασφαλείας που θέλουμε με την ΕΕ όσον αφορά την αντιμετώπιση των συμμοριών λαθρεμπορίου είναι πραγματικά σημαντική».
Πόλεμος στην Ουκρανία
Το Ηνωμένο Βασίλειο υπήρξε ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Κιέβου και έχει παράσχει χρήματα, όπλα και εκπαίδευση στρατευμάτων για να το βοηθήσει να αποκρούσει τη ρωσική εισβολή.
Οι Εργατικοί τόνισαν τη συνεχιζόμενη υποστήριξη προς την Ουκρανία εάν γίνονταν κυβέρνησ, και ο Στάρμερ αναμένεται να συναντήσει νωρίς τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για να επιβεβαιώσει αυτό το μήνυμα αυτοπροσώπως.
Ο Στάρμερ είπε ότι μια συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν «απλώς δεν είναι θέμα» αυτή τη στιγμή και τον περιέγραψε ως «ο επιτιθέμενο στην Ουκρανία».
«Το πιο σημαντικό είναι να είμαστε απολύτως σαφείς ότι η υποστήριξή μας προς την Ουκρανία βρίσκεται σε ενιαίο μέτωπο σε αυτή τη χώρα», είπε.
Γεράκι στο ουκρανικό ζήτημα ο Στάρμερ
Οι Εργατικοί έχουν δεσμευτεί να διατηρήσουν τη στρατιωτική, οικονομική, διπλωματική και πολιτική υποστήριξη της Βρετανίας στην Ουκρανία.
Έχουν δεσμευτεί ότι θα υποστηρίξουν τις προσπάθειες να ζητηθεί από τη Ρωσία να λογοδοτήσει για τον πόλεμο, υποστηρίζοντας τις εκκλήσεις για ένα Ειδικό Δικαστήριο για τη φερόμενη ρωσική επιθετικότητα, καθώς και τη συνεργασία με τους συμμάχους για να καταστεί δυνατή η κατάσχεση και η επαναχρησιμοποίηση παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
Οι Εργατικοί δήλωσαν επίσης ότι θέλουν να βοηθήσουν στην παροχή της Ουκρανίας με μια σαφή πορεία προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Υπέρ Παλαιστινιακού κράτους… κάποτε
Στο Παλαιστινιακό, το Εργατικό Κόμμα λέει ότι έχει δεσμευτεί να αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος «ως συμβολή σε μια ανανεωμένη ειρηνευτική διαδικασία που καταλήγει σε μια λύση δύο κρατών».
Περιέγραψε το παλαιστινιακό κράτος ως «αναφαίρετο δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού» και είπε ότι είναι απαραίτητο για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια του Ισραήλ.
Αλλά δεν έχει ορίσει κανένα χρονοδιάγραμμα για να το κάνει.
Άλλες δεσμεύσεις περιλαμβάνουν την πίεση για άμεση κατάπαυση του πυρός, την απελευθέρωση όλων των ομήρων και την αύξηση του ποσού της βοήθειας που εισέρχεται στη Γάζα.
«Θα απογαλακτιστεί» από τη Κίνα
Οι Εργατικοί δήλωσαν ότι θα φέρουν «μια μακροπρόθεσμη και στρατηγική προσέγγιση» στη διαχείριση των σχέσεων της Βρετανίας με την Κίνα.
Έχουν πει ότι θα συνεργαστούν όπου μπορούνε, θα ανταγωνιστούν τους Κινέζους όπου χρειάζεται και θα τους αμφισβητήσουν όπου πρέπε».
Το κόμμα είπε ότι θα προσπαθήσει να βελτιώσει την ικανότητα της Βρετανίας να κατανοεί και να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που θέτει η Κίνα μέσω ενός ελέγχου της διμερούς σχέσης.
Έχει υποστηρίξει ότι θα σταθεί στο πλευρό και θα υποστηρίξει μέλη της κοινότητας του Χονγκ Κονγκ που έχουν μετεγκατασταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Το Εργατικό Κόμμα θα προβεί σε «πλήρη έλεγχο» σε όλα τα κυβερνητικά τμήματα της σχέσης του Ηνωμένου Βασιλείου με την Κίνα για να «καθορίσει την κατεύθυνση και την πορεία» της πολιτικής τους για την Κίνα, είπε ο Λάμι στους δημοσιογράφους αυτή την εβδομάδα.
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι, ο Στάρμερ δήλωσε ότι η χώρα του έπρεπε να «απογαλακτιστεί» από την Κίνα σε θέματα όπως το εμπόριο, το εμπόριο και η τεχνολογία, ενώ αναγνώρισε τη σημασία της δυνατότητας συνεργασίας σε θέματα όπως η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η πρόκληση θα είναι η εξισορρόπηση των εμπορικών και οικονομικών συμφερόντων του Ηνωμένου Βασιλείου με τις επιταγές ασφάλειας.
Αυτό θα μπορούσε να περιπλέκεται από μια πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον μετά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ τον Νοέμβριο.
Σημειώνεται ότι ο Τραμπ αναμένεται να αυξήσει την πίεση στους συμμάχους να είναι πιο σκληροί με το Πεκίνο.
Αντιμέτωποι με μια πιο δυναμική Κίνα, οι Εργατικοί είναι πιθανό να συνεχίσουν την τρέχουσα θέση του Ην. Βασιλείου περί «εσκεμμένης στρατηγικής ασάφειας», είπε ο Ντέιβιντ Νταν, έχοντας υπόψη τους οικονομικούς δεσμούς της χώρας με το Πεκίνο, ακόμη και εν μέσω ανησυχιών γεωπολιτικής και εθνικής ασφάλειας.
«Η Βρετανία βρίσκεται σε μια εξαιρετικά διφορούμενη θέση -όπως και η ΕΕ- εξαρτάται από την Κίνα, αλλά επίσης ανησυχεί για την εδαφική απόκτηση και τις περιφερειακές απειλές», είπε ο Νταν.
Απαραίτητη η διμερής σχέση με τις ΗΠΑ
Ψηλά στην ατζέντα της νέας κυβέρνησης θα είναι οι ελιγμοί ευαίσθητων δεσμών μεταξύ των παγκόσμιων υπερδυνάμεων και των γεωπολιτικών αντιπάλων, των ΗΠΑ και της Κίνας.
Το δίχως άλλο, οι Εργατικοί περιέγραψαν τις Ηνωμένες Πολιτείες ως «απαραίτητο σύμμαχο».
Ανέφερε ότι η λεγόμενη ειδική σχέση είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια και την ευημερία και θα συνεχίσει να εργάζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες στη βάση κοινών αξιών και κοινών συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής συνεργασίας, της άμυνας και των πληροφοριών.
Οι Εργατικοί θα είναι πρόθυμοι να διατηρήσουν τη λεγόμενη ειδική σχέση της Βρετανίας με τις ΗΠΑ, παρουσιάζοντας ένα ενιαίο μέτωπο σε τομείς κοινού στρατηγικού ενδιαφέροντος. Αλλά θα χρειαστεί επίσης να προσαρμοστεί σε μια πιο προστατευτική και πιθανώς απρόβλεπτη ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε περίπτωση αλλαγής ηγεσίας μετά τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου.
«Θα μπορούσατε να φανταστείτε ότι η σχέση μεταξύ των εισερχόμενων προσωπικοτήτων του Κιρ Στάρμερ και του Ντόναλντ Τραμπ θα ήταν αμήχανη», είπε ο Ντέιβιντ Νταν. «Αλλά θα συνεργαστούν».
Η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου Λονδίνου-Ουάσινγκτον είναι πολύ πιθανό να περιοριστεί, καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να επικεντρωθεί σε ορισμένες «τομεακές συμφωνίες» και να συνεχίσει τις συνεργασίες σε στρατιωτικές και κρίσιμες τεχνολογίες, τον Μάιο οι διευθυντές του Chatham House, Bronwen Maddox και Olivia O’Sullivan.
Με πληροφορίες από REUTERS, CNBC, Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων