Εξι αλλαγές στο Ασφαλιστικό το φθινόπωρο
Εξι παρεμβάσεις σε συντάξεις και το ασφαλιστικό σύστημα έχει στα σκαριά το υπουργείο Εργασίας με το υπό κατάρτιση ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Το αρμόδιο υπουργείο διαψεύδει κατηγορηματικά ότι θα υπάρξει δυσμενής παρέμβαση για την αναγνώριση πλασματικών ετών στον δρόμο για τη συνταξιοδότηση. Παράλληλα, τονίζεται ότι όσον αφορά ενδεχόμενες παρεμβάσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2027, οι αποφάσεις θα ληφθούν στο τέλος του 2026. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου διευκρινίζει ότι τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, μέχρι το 2027, θα παραμείνουν αμετάβλητα και θα εξεταστούν εκ νέου στα τέλη του 2026, με κριτήριο την πορεία του δημογραφικού.
Οι έξι παρεμβάσεις που προωθεί το υπουργείο Εργασίας για το φθινόπωρο, με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, είναι οι εξής:
Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ): Θα πάψει να αποτελεί εισφορά που προκύπτει από το πρώτο ευρώ και θα ενεργοποιείται μόνο για ποσά άνω των 1.400 ευρώ, που είναι σήμερα το κατώτατο όριο. Θα υπάρξει αναμόρφωση στα κλιμάκια και το μέτρο που θα εφαρμοστεί πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο.
15ετία στην επικουρική σύνταξη: Εάν κάποιος ασφαλισμένος δεν είχε τις ελάχιστες προϋποθέσεις για τη λήψη επικουρικής σύνταξης, πλέον θα έχει την ευκαιρία να εξαγοράσει πλασματικά έτη για τη συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών. Το μέτρο θα αφορά περίπου 24.000 αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη για να εξασφαλίσουν επικουρική σύνταξη. Οι προϋποθέσεις για τη λήψη επικουρικής σύνταξης και εξαγοράς πλασματικών ετών θα είναι αντίστοιχες με εκείνες που ισχύουν για τη λήψη κύριας σύνταξης:
- Η συμπλήρωση 3.600 ημερών πραγματικής ασφάλισης στον επικουρικό φορέα.
- Η εξαγορά με κόστος 6% επί των τελευταίων αποδοχών του ασφαλισμένου και ελάχιστες αποδοχές στο ύψος του κατώτατου μισθού.
Νέος τρόπος υπολογισμού συντάξεων: Από την επόμενη χρονιά οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που αποτελούν τη βάση υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης παύουν να αυξάνονται με τον πληθωρισμό και θα αυξάνονται με το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών όλων των εργαζομένων. Αν το 2024 ο δείκτης μισθών καταγράψει αύξηση 3,5%, αυτό το ποσοστό θα αυξήσει και τον μισθό που θα ληφθεί υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη όσων αποχωρήσουν το 2025. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που συνταξιοδοτείται το 2024, θα έχει αύξηση στις συντάξιμες αποδοχές του κατά το ποσοστό του πληθωρισμού του 2023. Ο πληθωρισμός του 2023 ήταν 3,5%, οπότε αν ο συντάξιμος μισθός του από το 2002 μέχρι το 2023 είναι κατά μέσο όρο 1.500 ευρώ, θα αυξηθεί στα 1.552 ευρώ. Με αυτόν τον μισθό θα πολλαπλασιαστεί το ποσοστό αναπλήρωσης για τα έτη ασφάλισης που έχει και θα προκύψει η ανταποδοτική σύνταξη. Το σύστημα αυτό τερματίζεται φέτος και από το 2025 η αύξηση των συντάξιμων αποδοχών θα γίνεται με έναν νέο δείκτη, τον δείκτη μεταβολής μισθών, που τώρα δημιουργείται από την ΕΛΣΤΑΤ και το υπουργείο Εργασίας.
Συντάξεις χηρείας: Δύο λύσεις για την άμβλυνση των επιπτώσεων εξετάζει το υπουργείο Εργασίας για το καυτό θέμα των περικοπών στις συντάξεις χηρείας. Οι δικαιούχοι συντάξεων χηρείας μετά την τριετία θα χάνουν τη μισή παροχή σε περίπτωση ανάληψης εργασίας ή συνταξιοδότησης (από το 70% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου, στο 35%). Η εν λόγω περικοπή εφαρμόζεται ήδη για τους συνταξιούχους του Δημοσίου και του ΟΓΑ, αλλά όχι στον ιδιωτικό τομέα. Για την άμβλυνση των επιπτώσεων, το υπουργείο Εργασίας εξετάζει δύο λύσεις:
- Πρώτον, ο δικαιούχος να επιλέγει τη σύνταξη που θα περικοπεί κατά 50% μετά την πάροδο της τριετίας. Ετσι θα μπορεί να επιλέξει τη μείωση της μικρότερης σύνταξης.
- Δεύτερον, συζητείται το ενδεχόμενο η περικοπή να αφορά μόνο την εθνική σύνταξη (426,17 ευρώ) και όχι την αναλογική σύνταξη.
Ενιαίος Κανονισμός Παροχών ΕΦΚΑ: Θα υπάρξει ενοποίηση που αφορά τα προνοιακά επιδόματα και τις παροχές σε είδος.
Συνταξιούχοι αναπηρίας: Θα διορθωθεί κενό που δημιουργήθηκε στο αμέσως προηγούμενο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο. Ετσι, όσοι συνταξιούχοι με αναπηρία επιθυμούν να εργάζονται, δεν θα πρέπει για να λάβουν την αναπηρική τους σύνταξη να διακόψουν την εργασία τους και να επαναπροσληφθούν, όπως ισχύει σήμερα.