Η Αυστραλία θέλει να απαγορεύσει τα social media σε ανηλίκους. Μπορεί να το πετύχει;

Είναι πολλά τα γεγονότα που υποδεικνύουν τους κίνδυνους που μπορεί να υπάρχουν στα social media για τους ανήλικους.

Από τον εθισμό και την ψυχολογική επιρροή μέχρι το cyber bullying και την σεξουαλική εκμετάλλευση μέσω του ίντερνετ.

Για τους λόγους υπάρχει βάση στην προτεινόμενη από την αυστραλιανή κυβέρνηση απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για παιδιά κάτω των 16 ετών.

Οι νόμοι, οι οποίοι κατατέθηκαν στην κάτω βουλή του κοινοβουλίου την Πέμπτη, έχουν χαρακτηριστεί από τον πρωθυπουργό Άντονι Αλμπανέζε ως «κορυφαίοι παγκοσμίως».

Αλλά ενώ πολλοί γονείς επικρότησαν την κίνηση, ορισμένοι εμπειρογνώμονες αμφισβήτησαν το κατά πόσον τα παιδιά πρέπει -ή ακόμη και μπορούν- να αποκλείονται από την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ποιες μπορεί να είναι οι αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει κάτι τέτοιο.

Τι προτείνει η Αυστραλία;

Ο Αλμπανέζε λέει ότι η απαγόρευση – η οποία θα καλύπτει πλατφόρμες όπως το X, το TikTok, το Facebook και το Instagram – αποσκοπεί στην προστασία των παιδιών από τις « επιζήμιες συνέπειες» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

«Αυτό είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα και θέλουμε οι νέοι Αυστραλοί να έχουν ουσιαστικά μια παιδική ηλικία. Θέλουμε οι γονείς να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο», δήλωσε την Πέμπτη.

Η νέα νομοθεσία παρέχει ένα «πλαίσιο» για την απαγόρευση. Αλλά το 17σέλιδο έγγραφο, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί στη Γερουσία την επόμενη εβδομάδα, είναι φειδωλό ως προς τις λεπτομέρειες.

When it comes to protecting our kids we have to do more than wring our hands. We need to take action. pic.twitter.com/nYzgviTOjm

— Anthony Albanese (@AlboMP) November 21, 2024

Αντ’ αυτού, θα εναπόκειται στη ρυθμιστική αρχή του διαδικτύου της χώρας – τον Επίτροπο eSafety – να καθορίσει τον τρόπο εφαρμογής και επιβολής των κανόνων, οι οποίοι δεν θα τεθούν σε ισχύ για τουλάχιστον 12 μήνες μετά την ψήφιση της νομοθεσίας.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, η απαγόρευση θα ισχύει για όλα τα παιδιά κάτω των 16 ετών και δεν θα υπάρχουν εξαιρέσεις για τους υπάρχοντες χρήστες ή για όσους έχουν τη γονική συναίνεση.

Οι εταιρείες τεχνολογίας θα αντιμετωπίσουν κυρώσεις έως και 50 εκατ. δολάρια Αυστραλίας (32,5 εκατ. δολάρια) εάν δεν συμμορφωθούν, αλλά θα υπάρξουν εξαιρέσεις για τις πλατφόρμες που είναι σε θέση να δημιουργήσουν «υπηρεσίες χαμηλού κινδύνου» που θεωρούνται κατάλληλες για παιδιά.

A social media age ban sounds straightforward — until you try explaining exactly how it would work in practice. https://t.co/1apGB8Jvr4 pic.twitter.com/vdkzMczzGB

— The NZ Initiative (@nzinitiative) November 18, 2024

Τα κριτήρια για το όριο αυτό δεν έχουν ακόμη καθοριστεί.

Οι υπηρεσίες ανταλλαγής μηνυμάτων και οι ιστότοποι gaming, ωστόσο, δεν θα υπόκεινται σε περιορισμούς, όπως και ορισμένοι ιστότοποι στους οποίους μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση χωρίς λογαριασμό, όπως το YouTube, γεγονός που έχει προκαλέσει ερωτήματα σχετικά με το πώς οι ρυθμιστικές αρχές θα καθορίσουν τι είναι και τι δεν είναι μια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο.

Μία αναχρονιστική ρύθμιση;

Μια ομάδα που εκπροσωπεί τα συμφέροντα τεχνολογικών εταιρειών όπως οι Meta, Snapchat και X στην Αυστραλία απέρριψε την απαγόρευση ως «μια απάντηση του 20ού αιώνα στις προκλήσεις του 21ου αιώνα».

Μια τέτοια νομοθεσία θα μπορούσε να ωθήσει τα παιδιά σε «επικίνδυνα, ανεξέλεγκτα μέρη του διαδικτύου», αναφέρει η Digital Industry Group Inc – φόβος που εκφράζεται επίσης από ορισμένους εμπειρογνώμονες.

Ο Άντονι Αλμπανέζε λέει ότι η απαγόρευση έχει ως στόχο να δείξει στις αυστραλιανές οικογένειες ότι η κυβέρνησή του “τους στηρίζει”.Η Επίτροπος eSafety Julie Ινμάν Γκραντ αναγνώρισε το γιγαντιαίο έργο που θα αντιμετωπίσει το γραφείο της κατά την επιβολή της απαγόρευσης, δεδομένου ότι «η αλλαγή της τεχνολογίας θα ξεπερνά πάντα την πολιτική».

As Australia’s ‘Social Media Minimum Age Bill’ is introduced into Parliament it’s important to point out the policy DOES NOT HAVE THE SUPPORT of the @eSafetyOffice, Australia’s online regulator established to keep children safe online.

The eSafety Commissioner, Julie Inman Grant… pic.twitter.com/5QNNHQmiFO

— Nathan Livingstone (MilkBarTV) (@TheMilkBarTV) November 21, 2024

«Θα είναι πάντα ρευστή και γι’ αυτό οι ρυθμιστικές αρχές όπως η eSafety πρέπει να είναι ευέλικτες», δήλωσε στο BBC Radio 5 Live.

Αλλά η Ινμάν Γκραντ εξέφρασε επίσης ανησυχίες σχετικά με την κεντρική ιδέα πίσω από την πολιτική της κυβέρνησης, η οποία είναι ότι υπάρχει αιτιώδης σχέση μεταξύ των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της φθίνουσας ψυχικής υγείας.

«Θα έλεγα ότι η βάση δεδομένων δεν είναι καθόλου εδραιωμένη», δήλωσε, επισημαίνοντας έρευνα του γραφείου της, η οποία διαπίστωσε ότι ορισμένες από τις πιο ευάλωτες ομάδες, όπως οι LGBTQ+ ή οι έφηβοι των Πρώτων Εθνών, «αισθάνονται περισσότερο ο εαυτός τους στο διαδίκτυο παρά στον πραγματικό κόσμο».

Μπορεί να λειτουργήσει;

Η Αυστραλία δεν είναι σε καμία περίπτωση η πρώτη χώρα που προσπαθεί να περιορίσει τον τρόπο με τον οποίο οι νέοι έχουν πρόσβαση σε ορισμένους ιστότοπους ή πλατφόρμες στο διαδίκτυο.

Το 2011, η Νότια Κορέα ψήφισε τον «νόμο για το κλείσιμο» που εμπόδιζε τα παιδιά κάτω των 16 ετών να παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια μεταξύ 22:30 και 6:00, αλλά οι κανόνες -που αντιμετώπισαν αντιδράσεις- καταργήθηκαν αργότερα επικαλούμενοι την ανάγκη «σεβασμού των δικαιωμάτων των νέων».

Πιο πρόσφατα η Γαλλία θέσπισε νομοθεσία που απαιτεί από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης να αποκλείουν την πρόσβαση σε παιδιά κάτω των 15 ετών χωρίς τη συγκατάθεση των γονέων. Η έρευνα έδειξε ότι σχεδόν οι μισοί χρήστες ήταν σε θέση να παρακάμψουν την απαγόρευση χρησιμοποιώντας ένα απλό VPN.

Ένας νόμος στην πολιτεία Γιούτα των ΗΠΑ -που ήταν παρόμοιος με αυτόν της Αυστραλίας- αντιμετώπισε ένα διαφορετικό πρόβλημα: μπλοκαρίστηκε από ομοσπονδιακό δικαστή που τον έκρινε αντισυνταγματικό.

Ο Αλμπανέζε παραδέχθηκε ότι η πρόταση της Αυστραλίας μπορεί να μην είναι αλάνθαστη, και αν περάσει από το κοινοβούλιο, θα υπόκειται σε επανεξέταση.

«Όλοι γνωρίζουμε ότι η τεχνολογία κινείται γρήγορα και κάποιοι άνθρωποι θα προσπαθήσουν να βρουν τρόπους να παρακάμψουν αυτούς τους νέους νόμους, αλλά αυτό δεν είναι λόγος να αγνοήσουμε την ευθύνη που έχουμε», δήλωσε στους νομοθέτες.