Θέα στη φρίκη
Δεν είναι η πρώτη φορά που γράφω για αυτή την υπόθεση καθώς, όσο περνούν οι ημέρες και γίνονται εβδομάδες, οι αφηγήσεις και οι αναφορές που προστίθενται και την κρατούν στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας την κάνουν όχι απλώς ακόμη πιο σκοτεινή αλλά και πιο ενδεικτική των κενών και των παθογενειών που χάσκουν όχι μόνο στην κρατική μέριμνα αλλά και στη συλλογική μας συνείδηση. Μιλάω βέβαια για τα νεκρά βρέφη στην Αμαλιάδα και τη γυναίκα που τα συνδέει και συνδέεται με αυτά. Και που κάποιες φορές, όταν παρακολουθώ αυτή την ιστορία σε ειδησεογραφικές εκπομπές, ξεχνιέμαι και έχω τη αίσθηση ότι παρακολουθώ μια μυθοπλασία και όχι μια πραγματική υπόθεση. Κλισέ βεβαίως, αλλά είναι από τις περιπτώσεις εκείνες που αν τις βλέπαμε σε μια τηλεοπτική σειρά μπορεί και να γελούσαμε με το παράλογο σύμπαν του σεναριογράφου.
Μιλάμε όμως για πραγματικά πρόσωπα που ζουν εκεί έξω, που μπορεί και να διασταυρωνόμαστε μαζί τους, αν όχι με αυτά καθαυτά, με κάποια σαν αυτά. Η συγκεκριμένη περίπτωση βέβαια εξελίσσεται σε ένα περιβάλλον που δεν θα το έλεγες και αντιπροσωπευτικό της μέσης ελληνικής οικογένειας αλλά άντε να ξέρεις στις μέρες μας τι γίνεται στη μέση ελληνική οικογένεια – μπορεί και χειρότερα, αλλά, προσωπικά, αδυνατώ να φανταστώ τα χειρότερα. Εξάλλου, για το ελληνικό κράτος, την αστυνομία, τη Δικαιοσύνη, όλοι ίδιοι θα έπρεπε να είμαστε. Είμαστε όμως;
Αναρωτιέμαι, για παράδειγμα, αν στην Υδρα ή στις Σπέτσες ή στην Ανδρο ή στην πατρίδα μου τη Σύρο πέντε βρέφη πέθαιναν με τα ίδια, περίπου, συμπτώματα και στα χέρια της ίδιας γυναίκας, δεν θα υποψιαζόταν κάποιος ότι αυτή η σύμπτωση τινάζει στον αέρα τον νόμο των πιθανοτήτων; Δεν θα είχε έναν γνωστό αστυνομικό να εκμυστηρευτεί, έστω και ανεπίσημα, αν όχι τις υποψίες του, τους προβληματισμούς του; Πόσα πια μωρά πεθαίνουν από υποξία στην Αμαλιάδα ώστε το προσωπικό του νοσοκομείου εκεί να μην εντυπωσιαστεί από αυτό το σερί, να μην μπει σε σκέψεις; Στις μικρές κοινωνίες οι αστυνομικοί είναι μέλη τους, γνωρίζουν τους πολίτες προσωπικά, κανένας δεν ψυλλιάστηκε ότι μπορεί και να υπάρχει ανθρώπινο χέρι πίσω από τις σκανδαλώδεις συμπτώσεις; Θα έπρεπε να εξελιχθεί το θέμα σε δυνατό χαρτί της τηλεθέασης για να αρχίσουν να καλούν σε ανακρίσεις;
«Είναι το περιθώριο, ηλίθια» θα έλεγα στον εαυτό μου. Ενα περιθώριο που έχω την εντύπωση ότι, με έναν τρόπο, βολεύει τους επίσημους φορείς». Και είναι οι άνθρωποι του περιθωρίου που το προστατεύουν γιατί ξέρουν πολύ καλά ότι τους προστατεύει κι αυτό. Η αδιαφορία για τα κατά συρροή νεκρά βρέφη έχει την ίδια ακριβώς ούγια με την αδιαφορία για το βασικό πρόσωπο αυτής της ιστορίας όταν ακόμη ήταν παιδί.
Κολλημένοι
στις οθόνες
Το μεγάλο θέμα όμως είναι άλλο. Το πώς, χωρίς να το καταλάβουμε, εξοικειωνόμαστε με τη φρίκη. Αυτό που παρακολουθούμε στην τηλεόραση εδώ και κάποιες εβδομάδες μοιάζει, περίπου, με ψυχιατρικό πείραμα σε ζωντανή μετάδοση. Βλέπουμε μια γυναίκα που βρίσκεται σε ψυχική ανισορροπία (όσο πιο αφηρημένα μπορώ να το εκφράσω), εστιάζουμε στις μούτες, τις γκριμάτσες, το βλέμμα της. Παρατηρούμε τον τρόπο που μιλάει, το πόσο χειριστική είναι με τους συνομιλητές της, το πώς απαντάει με ερώτηση σε αυτό που τη ρωτούν, το πώς διαστρεβλώνει την κουβέντα, το πώς την αλλάζει όταν αισθάνεται «στη γωνία». Και ακόμη, αυτή τη μανία για προβολή, την παντελή έλλειψη αυτοπροστασίας, τη διακίνηση απειλών στον τηλεοπτικό αέρα. Ενας κόσμος που διακινεί, ανάμεσα σε πλαστά έγγραφα και πλαστά συμβόλαια, πλαστές ζωές.
«Κάπου να σταματήσει αυτό» λέω αλλά μετά συνειδητοποιώ ότι αν δεν υπήρχε η τηλεοπτική κάλυψη, η ιστορία θα είχε μείνει περιχαρακωμένη στο περιθώριό της και σίγουρο είναι ότι θα δημιουργούσε ακόμη περισσότερα θύματα. Κάποια στιγμή, ένας ευφάνταστος συγγραφέας μπορεί και να την έκανε σενάριο, αλλά τότε θα λέγαμε ότι δεν συμβαίνουν αυτά στην πραγματικότητα.