Μάχη Ρωσίας – ΗΠΑ για το πλεονέκτημα στην Ουκρανία εν όψει του come back του Τραμπ
Οι εξελίξεις στην Ουκρανία είναι ραγδαίες μετά την απόφαση του Τζο Μπάιντεν, δύο μήνες πριν από την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο και την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, να αλλάξει την πολιτική των ΗΠΑ σχετικά με τη χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς από το Κίεβο.
Υπενθυμίζεται ότι ο Αμερικανός πρόεδρος άναψε το «πράσινο φως» για ουκρανικά πλήγματα βαθιά στη ρωσική επικράτεια με στόχο να επηρεάσει το αποτέλεσμα του πολέμου.
Σύμφωνα με το BBC, υπάρχει η αίσθηση ότι η Μόσχα μεγιστοποιεί τα κέρδη της και ο Μπάιντεν εγκαταλείπει τις κόκκινες γραμμές που είχε για καιρό πριν ο Τραμπ προσπαθήσει να υλοποιήσει τον ισχυρισμό του ότι θα τερματίσει τον πόλεμο σε 24 ώρες (κάτι που δεν έχει πει πώς θα καταφέρει).
Η Ουκρανία ήδη προχώρησε σε επιθέσεις βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος χρησιμοποιώντας τους πυραύλους ATACMS, ενώ οι ΗΠΑ στέλνουν και νάρκες κατά προσωπικού ως τμήμα της νέας στρατιωτικής βοήθειας ύψους σχεδόν 300 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Τζο Μπάιντεν έδωσε την άδεια στην Ουκρανία να πραγματοποιεί πλήγματα με τους πυραύλους ATACMS βαθιά στη ρωσική επικράτεια.
Τι προκάλεσε την αλλαγή στάσης του Μπάιντεν στην Ουκρανία
Σύμφωνα με το γνωστό βρετανικό μέσο, αυτό που προκάλεσε την αλλαγή στάσης του Μπάιντεν φαίνεται ότι ήταν η άφιξη χιλιάδων Βορειοκορεατών στρατιωτών που αναπτύχθηκαν στη γραμμή του μετώπου, κάτι που οι ΗΠΑ θεωρούν ως «τεράστια κλιμάκωση».
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν απάντησε με την αλλαγή του πυρηνικού δόγματος της Ρωσίας, χαλαρώνοντας τους όρους χρήσης πυρηνικών όπλων από τη μεριά της Μόσχας.
Αυτό «ουσιαστικά εξαλείφει» την πιθανότητα ήττας στο πεδίο της μάχης, υποστηρίζει το Κρεμλίνο.
Την Πέμπτη ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η Δύση κλιμακώνει τη σύρραξη στην Ουκρανία, επιτρέποντας στο Κίεβο να χτυπήσει τη Ρωσία με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς και ότι ο πόλεμος μετατρέπεται σε παγκόσμιο.
Ρώσος σχολιαστής, λέει το BBC, εκτιμά ότι ο Πούτιν μπορεί να νιώθει ότι με την τωρινή κατάσταση έχει το πάνω χέρι στην Ουκρανία.
«Όλα συνδέονται»
Στις αρχές αυτής της εβδομάδας, η Ρωσία εξαπέλυσε τη μεγαλύτερη αεροπορική της επίθεση στην Ουκρανία εδώ και σχεδόν τρεις μήνες. Εν μέσω φόβων για νέα επίθεση την Τετάρτη, πολλές δυτικές πρεσβείες έκλεισαν, ανάμεσά τους αυτές των ΗΠΑ και της Ελλάδας.
«Όλα συνδέονται», λέει ο Μιχάιλο Σάμους, επικεφαλής του ερευνητικού δικτύου New Geopolitics Research Network στην Ουκρανία.
Ο ίδιος υποστηρίζει ότι η Ρωσία έχει αποθηκεύσει εκατοντάδες πυραύλους Iskander και Kinzhal εδώ και εβδομάδες για να μπορέσει να πραγματοποιήσει πλήγματα και να στείλει έτσι ένα ψυχολογικό μήνυμα ενόψει της μεταβίβασης της εξουσίας στην Ουάσινγκτον.
Η πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο, μπορεί να γλίτωσε την Τετάρτη, αλλά το μήνυμα δόθηκε.
«Όλα αφορούν την προετοιμασία μιας ισχυρής θέσης για τις συνομιλίες με τον Τραμπ, την κατανόηση ότι η Ρωσία δεν πρόκειται να κάνει συμβιβασμούς και ότι όλα εξαρτώνται από τον Ζελένσκι», τον πρόεδρο της Ουκρανίας, σημειώνει ο Σάμους.
«Υπάρχει σαφώς μια προσπάθεια μπροστά στον Τραμπ να μεγιστοποιήσει τη θέση του», συμφωνεί η Τζέιντ ΜακΓκλιν, από το τμήμα πολεμικών σπουδών στο King’s College του Λονδίνου. Η ίδια είναι ιδιαίτερα επιφυλακτική ως προς το ότι είναι δυνατή μια συμφωνία με τον Πούτιν και ότι τελικά ο στόχος του είναι να υποτάξει τον νοτιοδυτικό γείτονα της Ρωσίας.
Πάνω από χίλιες ημέρες πολέμου
Την περασμένη Τρίτη συμπληρώθηκαν 1.000 ημέρες από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με τις ρωσικές δυνάμεις να διεξάγουν αδιάκοπες επιθέσεις σε μια προσπάθεια να καταλάβουν βασικούς κόμβους στην ανατολική Ουκρανία.
Στη Μόσχα φαίνεται να θεωρείται ότι είναι μόνο θέμα χρόνου να βρεθεί η Ουκρανία στα χέρια της, λέει η Τατιάνα Στανόβαγια του Carnegie Russia Eurasia Center.
Από τον Ιανουάριο, ωστόσο, ο Πούτιν θα πρέπει να εξετάσει άλλους παράγοντες, λέει: «Θα πρέπει να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι ο Τραμπ είναι πλέον υπεύθυνος για την κατάσταση. Αν ο Πούτιν κλιμακώσει, μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες για μια συμφωνία. Θα πρέπει να είναι πιο ευέλικτος, πιο ανοιχτός σε διαφορετικές επιλογές».
Πώς έχει η κατάσταση στο έδαφος – Πηγή: BBC
Η αντίδραση του στρατοπέδου Τραμπ
Η κυβέρνηση Μπάιντεν ανακοίνωσε νέα στρατιωτική βοήθεια για την Ουκρανία που θα περιλαμβάνει πυρομαχικά, πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, καθώς και νάρκες κατά προσωπικού.
Η απόφαση του Αμερικανού ηγέτη να επιτρέψει στο Κίεβο να αρχίσει να εκτοξεύει ATACMS στο ρωσικό έδαφος αποσκοπούσε σαφώς στο να βοηθήσει το Κίεβο, αλλά έγινε αισθητή και από το περιβάλλον του Τραμπ.
Αν και ο Τραμπ δεν έχει πει τίποτα μέχρι στιγμής, ο Μάικ Γουόλτζ, που επέλεξε για σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, μίλησε για «άλλο ένα βήμα στην κλίμακα της κλιμάκωσης και κανείς δεν ξέρει πού πάει αυτό».
Δεν έφτασε, όμως, τόσο μακριά όσο κάποιοι από την ομάδα του Τραμπ. Ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ παραπονέθηκε ότι ο Μπάιντεν προσπαθούσε να «ξεκινήσει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο» πριν καν ο πατέρας του επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.
«Υπάρχει ένας πρόεδρος κάθε φορά», απάντησε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάθιου Μίλερ. «Όταν ο επόμενος πρόεδρος αναλάβει τα καθήκοντά του, μπορεί να πάρει τις δικές του αποφάσεις», σημείωσε με νόημα.
Ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί υποστήριξαν την κίνηση του Μπάιντεν, αν και ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ δήλωσε ότι θα έπρεπε να το είχε κάνει «για να βοηθήσει την Ουκρανία και παίζει πολιτικά παιχνίδια με αυτό».
Μέχρι πού μπορούν να φτάσουν οι πύραυλοι της Ουκρανίας.
Πραγματική ή «κούφια» η πυρηνική απειλή της Ρωσίας;
Η αντίδραση της Ρωσίας μπορεί να είναι ή να μην είναι μια «κούφια» απειλή, σημειώνει το BBC.
Σύμφωνα με το αναθεωρημένο πυρηνικό της δόγμα, η Μόσχα θα είναι πλέον σε θέση να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα εναντίον μη πυρηνικών χωρών που υποστηρίζονται από πυρηνικές δυνάμεις και αν δεχτεί «μαζική» αεροπορική επίθεση, επίσης.
Ο Αλεξάντερ Γερμάκοφ από το Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων λέει ότι η αλλαγή δεν αποτελεί τόσο ένα επιχειρησιακό εγχειρίδιο για τη χρήση πυρηνικών όπλων, αλλά «κυρίως χρησιμεύει ως δήλωση προς τους πιθανούς αντιπάλους, περιγράφοντας τα σενάρια στα οποία θα μπορούσαν να εξεταστούν τέτοια μέτρα».
Άλλο ένα μήνυμα από τον Πούτιν προς τη Δύση, λοιπόν.
Η Τατιάνα Στανόβαγια πιστεύει ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν θέλει να ξεκινήσει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά άλλαξε το πυρηνικό δόγμα επειδή «πιστεύει ότι πρέπει να τρομάξει τις δυτικές ελίτ για να δείξει ότι παίζουν με τη φωτιά».
Άγνωστο τι θα συμβεί μετά τον Ιανουάριο
Το τι θα συμβεί μετά τον Ιανουάριο είναι άγνωστο.
Οι του Κρεμλίνου έχουν ήδη αρχίσει να ενημερώνουν για τις ελάχιστες απαιτήσεις τους για οποιαδήποτε πρωτοβουλία του Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει και αυτός τη θέση του.
Ερωτηθείς σε αμερικανική τηλεοπτική συνέντευξη τι θα συμβεί στην Ουκρανία εάν η Ουάσιγκτον περικόψει τη στρατιωτική βοήθεια, ήταν σαφής: «Εάν περικόψουν, νομίζω ότι θα χάσουμε. Φυσικά, ούτως ή άλλως, θα παραμείνουμε και θα πολεμήσουμε. Έχουμε παραγωγή, αλλά δεν είναι αρκετή για να επικρατήσουμε».
Ο Πούτιν επιμένει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να παραμείνει ουδέτερη για να λειτουργήσουν οι όποιες σχέσεις, παρόλο που αποτελεί πλέον μέρος του συντάγματος της Ουκρανίας να ενταχθεί τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δημοσίευμα του πρακτορείου ειδήσεων Reuters την Τετάρτη επικαλέστηκε Ρώσους αξιωματούχους που δήλωσαν ότι ο Πούτιν μπορεί να είναι ανοιχτός στο να αποχωρήσει από σχετικά μικρά τμήματα εδαφών, αλλά όχι από μεγαλύτερα.
Τι υποχωρήσεις μπορεί να κάνει το Κίεβο
Ο Ζελένσκι παρουσίασε την Τρίτη στο κοινοβούλιο το «σχέδιο ανθεκτικότητας» 10 σημείων. Ωστόσο, η ανταπόκριση στη Βερκόβνα Ράντα, την ουκρανική Βουλή, ήταν ένα μήνυμα περιφρόνησης πιο δυνατό από ποτέ.
Μια μέρα η Ρωσία θα είναι χωρίς τον Πούτιν, αλλά η Ουκρανία δεν θα πηγαίνει πουθενά, γράφει το BBC.
Για τους Ουκρανούς αυτή η αναμονή θα μπορούσε να διαρκέσει χρόνια, λέει ο Μιχάιλο Σάμους, αλλά ποτέ δεν θα συναινούσαν στην εγκατάλειψη της Κριμαίας ή οποιουδήποτε άλλου εδάφους υπό ρωσική κατοχή.
Το περισσότερο που θα μπορούσε να υπογράψει ο Ζελένσκι θα ήταν μια κατάπαυση του πυρός χωρίς δεσμεύσεις, πιστεύει. Οτιδήποτε άλλο θα οδηγούσε σε εσωτερικές συγκρούσεις, καθώς πολλοί θα το θεωρούσαν προδοσία.
Πριν από τις όποιες συνομιλίες, ο Μικόλα Μπιελίσκοφ του Εθνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών στο Κίεβο πιστεύει ότι το κλειδί είναι να αποτραπεί οποιαδήποτε σημαντική ρωσική επέλαση στα ανατολικά.
«Για εμάς είναι απλώς απαραίτητο να περιορίσουμε τις ρωσικές προόδους… Χρησιμοποιώντας ATACMS, νάρκες κατά προσωπικού ή οτιδήποτε άλλο. Διότι αν οι Ρώσοι επιτύχουν θα προσπαθήσουν να υπαγορεύσουν όρους», λέει ο ίδιος.
Μιλώντας στο BBC από το Χάρκοβο, η Τζέιντ ΜακΓκλιν δήλωσε ότι λίγοι Ουκρανοί πιστεύουν ότι ο Τραμπ θα μπορέσει να πετύχει οποιαδήποτε βιώσιμη ειρηνευτική συμφωνία.
Κάθε είδους διευθέτηση που θα άφηνε την Ουκρανία σε πολύ χειρότερη θέση θα οδηγούσε σε πολιτικό χάος, είπε.
«Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει δράση», είπε, «και τελικά ξέρουμε ότι οι Σκανδιναβοί, οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία δεν αρκούν», υπογράμμισε.