Ελληνική οικονομία: Τα 6 μεγάλα στοιχήματα για το 2025
Σε έξι μεγάλα μέτωπα που αφορούν τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, την απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, τη ταχύτερη αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους, την αύξηση των επενδύσεων, τη μείωση του πληθωρισμού και την αύξηση των εισοδημάτων θα κριθεί το στοίχημα της ελληνικής οικονομίας για το 2025.
Το οικονομικό επιτελείο πορεύεται πλέον με «πλοηγό» τους νέους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, οι οποίοι προβλέπουν υψηλότερα πρωτογενή πλεονεκτήματα 2,4% του ΑΕΠ και περιορισμένη ευελιξία στις κρατικές δαπάνες, καθώς τίθεται ανώτατο όριο αύξησης 3,7%.
Αυτή η στρατηγική στοχεύει στην ενίσχυση της δημοσιονομικής σταθερότητας, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη συνεχιζόμενη μείωση του δημόσιου χρέους και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης στις διεθνείς αγορές.
Τα έξι στοιχήματα της ελληνικής οικονομίας για το 2025 είναι:
1Μείωση φοροδιαφυγής.
Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής αποτελεί κορυφαίο στοίχημα της κυβέρνησης για το 2025.
Στόχος, τα έσοδα ύψους 1,8 δισ. ευρώ τα οποία κατέγραψε ο προϋπολογισμός του 2024, να διευρυνθούν περαιτέρω ώστε να χρηματοδοτήσουν τη μείωση των άμεσων φόρων η οποία βρίσκεται ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα.
Ο στόχος να φτάσουν τα ετήσια έσοδα από τη φοροδιαφυγή στα 2,5 δισ. ευρώ θεωρείται ρεαλιστικός, με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη να εκτιμά ότι θα επιτευχθεί πολύ πριν από το 2027.
Στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας θα βρεθούν η ενίσχυση του «οπλοστασίου» της ΑΑΔΕ, η πλατφόρμα «myDATA», τα ηλεκτρονικά τιμολόγια για ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις, η ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής και του ψηφιακού πελατολογίου, καθώς και η ενίσχυση της χρήσης ηλεκτρονικών συναλλαγών μέσω IRIS, με αύξηση του ορίου στα 1.000 ευρώ και επέκταση του μέτρου σε όλες τις επιχειρήσεις την άνοιξη.
Επιπλέον, οι νέες μονάδες «ράμπο» της ΑΑΔΕ θα διαδραματίσουν ενισχυμένο ρόλο στην αποκάλυψη δύσκολων υποθέσεων φοροδιαφυγής, αξιοποιώντας σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία και δεδομένα για την ανίχνευση ύποπτων συναλλαγών, αδήλωτων εισοδημάτων και μαύρου χρήματος.
2Νέα μείωση δημόσιου χρέους.
Εντός του έτους θα τρέξει η επόμενη φάση του σχεδίου για την ταχύτερη μείωση του δημόσιου χρέους, με στόχο να περιοριστεί στο 147,5% του ΑΕΠ από 153,7% το 2024.
Στον προγραμματισμό του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και του Οργανισμού Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), περιλαμβάνονται νέες πρόωρες αποπληρωμές δόσεων δανείων ύψους 5 δισ. ευρώ από το πρώτο μνημόνιο, που κανονικά ωριμάζουν μετά το 2030.
Αυτή η κίνηση έχει διπλό όφελος: πρώτον, θα μειωθούν περαιτέρω οι τόκοι που καταβάλλει κάθε χρόνο ο προϋπολογισμός, καθώς η συγκεκριμένη δαπάνη ανέρχεται σήμερα στο 3% της ΑΕΠ. Δεύτερον, η πρόωρη αποπληρωμή ενισχύει το σήμα της εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών και βελτιώνει τη θέση της χώρας στις διεθνείς αγορές, οδηγώντας την πιο βαθιά στην επενδυτική βαθμίδα.
3Αύξηση επενδύσεων.
Η ενίσχυση των επενδύσεων και η καλύτερη αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης θα κρίνουν το μεγάλο στοίχημα για την ανάπτυξη της χώρας.
Η κυβέρνηση στοχεύει να διοχετεύσει κονδύλια άνω των 14 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και το Ταμείο Ανάκαμψης στην οικονομία, με στόχο την αύξηση των επενδύσεων κατά 8,4%.
Συγκεκριμένα, για το 2025 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 9,2 δισ. ευρώ – εκ των οποίων τα 6,45 δισ. ευρώ θα προέλθουν από τα κοινοτικά ταμεία και τα 2,75 δισ. ευρώ από εθνικούς πόρους.
Σε αυτόν τον λογαριασμό πρέπει να προστεθούν και τα 4,9 δισ. ευρώ, που αποτελούν κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα οποία η Ελλάδα θα πρέπει να αξιοποιήσει τάχιστα καθώς η Τράπεζα της Ελλάδος έχει χτυπήσει καμπανάκι.
Οπως αναφέρει η ΤτΕ στην ενδιάμεση έκθεση για τη νομισματική πολιτική «παρά την ικανοποιητική απορροφητικότητα των ευρωπαϊκών κονδυλίων, τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν σημαντική υποεκτέλεση των δημοσίων δαπανών που σχετίζονται με το σκέλος των επιχορηγήσεων».
Μάλιστα προσθέτει με έμφαση ότι «ως αποτέλεσμα, ο κίνδυνος να μη δαπανηθούν όλα τα δεσμευμένα κεφάλαια μέχρι το 2026 και να μην επιτευχθούν οι συγκεκριμένοι επενδυτικοί στόχοι του RRF έχει αυξηθεί, λόγω του περιορισμένου χρόνου εκτέλεσης των έργων και αντίδρασης σε αστάθμητους παράγοντες».
4 Πληθωρισμός.
Η επίτευξη του στόχου για μείωση του πληθωρισμού στο 2,1% φέτος από 2,7% το 2024 θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τους εξωτερικούς παράγοντες, όπως η αποκλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων και η σταθερότητα στις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών.
Ταυτόχρονα, η αποτελεσματική εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη μείωση των τιμών.
5Ανάπτυξη.
Ο πήχης της ανάπτυξης έχει τοποθετηθεί στο 2,3% από 2,2% το 2024 με τους αναλυτές να χαρακτηρίζουν την πρόβλεψη ρεαλιστική, βασιζόμενοι στα ισχυρά «δείγματα γραφής» της χώρας.
Βασικές προϋποθέσεις είναι η αύξηση των επενδύσεων με τη βοήθεια των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και των εισπράξεων από τον τουρισμό, που θα οδηγήσουν το ΑΕΠ στα 247,5 δισ. ευρώ – επίπεδα που έχει να πιάσει η χώρα από το 2008.
6Ενίσχυση εισοδημάτων.
Τον Απρίλιο αυξάνεται ο κατώτατος μισθός στα επίπεδα των 870 ευρώ για να φτάσει τα 950 ευρώ το 2027.
Από τον ίδιο μήνα και οι δημόσιοι υπάλληλοι θα διαπιστώσουν αυξήσεις στις μηνιαίες αποδοχές τους λόγω της αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού.
Στην ενίσχυση των εισοδημάτων αναμένεται να συμβάλουν φέτος οι μειώσεις φόρων όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.