BDSM: Η σημασία της διάκρισης του ερωτικού παιχνιδιού από την σεξουαλική κακοποίηση

Λίγες σεξουαλικές κλίσεις είναι τόσο πολύπλοκες ή παθολογικοποιημένες όσο το BDSM, σύμφωνα με τον Independent.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η πρακτική αυτή θεωρούνταν ο σκοτεινός και βασανιστικός πυρήνας του σαρκικού υπόκοσμου. Είναι συνώνυμο του τραύματος, τόσο του φυσιολογικού όσο και του ψυχολογικού.

Πείτε «BDSM» στους περισσότερους ανθρώπους και αμέσως θα φανταστούν τον Κρίστιαν Γκρέι πρωταγωνιστή της κωμικοτραγικής τριλογίας «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι» της Ε.Λ. Τζέιμς, το ενδιαφέρον του οποίου για την πρακτική αυτή συνδέεται με τη δική του παιδική κακοποίηση.

Πρόκειται για μια άποψη που διαιωνίζει επιζήμιους μύθους για μια κοινότητα ανθρώπων που έχει διαστρεβλώσει την αντίληψή μας για το τι πραγματικά συνεπάγεται το BDSM και πώς μοιάζει όταν διεξάγεται με ασφάλεια και συναίνεση.

Τι σημαίνει BDSM;

Σε ένα πολύ βασικό επίπεδο, ο όρος είναι ένας συνδυασμός τριών συντομογραφιών – «B&D», που σημαίνει Bondage and Discipline (Δέσιμο και Πειθαρχία), «D&S», που σημαίνει Dominance and Submission (Κυριαρχία και Υποταγή) και «S&M», που σημαίνει Sadism and Masochism (Σαδισμός και Μαζοχισμός).

Στην πραγματικότητα πρόκειται για όρους-ομπρέλες για μια μεγάλη ποικιλία σεξουαλικών κλίσεων που υπερβαίνουν την παραδοσιακή σεξουαλική επαφή.

Ο ακρογωνιαίος λίθος: Η συναίνεση

Υπάρχουν σημαντικές συζητήσεις γύρω από το BDSM και το τι το διακρίνει από την καταχρηστική συμπεριφορά, υπογραμμίζοντας πόσο ανεπαρκώς κατανοητή είναι ακόμη και σήμερα η πρακτική αυτή.

«Το BDSM είναι μια μορφή παιχνιδιού που συμβαίνει μεταξύ δύο ενηλίκων που συναινούν και επικεντρώνεται στη δυναμική και την ανταλλαγή εξουσίας με συναινετικό τρόπο», εξηγεί η Gigi Engle, πιστοποιημένη θεραπεύτρια.

Συνήθως, μια δυναμική BDSM σημαίνει ότι υπάρχει ένας κυρίαρχος σύντροφος και ένας υποτακτικός σύντροφος.

«Και οι δύο εισέρχονται σε μια κατάσταση όπου ο dom παίρνει εξουσία από τον sub που την δίνει με τη θέλησή του με συναίνεση».

Αυτή η δυναμική μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους και να περιλαμβάνει πολυάριθμες σεξουαλικές πράξεις που περιλαμβάνουν πόνο, περιορισμό και τιμωρία.

Υπάρχει συχνά η εσφαλμένη αντίληψη ότι προκειμένου να πραγματοποιηθεί το BDSM, η δύναμη βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια ενός ατόμου.

«Συχνά γίνεται το λάθος ότι ο υποτελής δεν έχει καμία δύναμη μέσα στην κατάσταση», προσθέτει η Engle.

«Ο sub και ο dom έχουν και οι δύο ίση δύναμη στην κατάσταση και μπαίνουν και οι δύο σε αυτή τη δυναμική με τη θέλησή τους και μέσα σε ένα πολύ οριοθετημένο πλαίσιο που έχει διαπραγματευτεί εκ των προτέρων».

Περισσότεροι άνθρωποι το κάνουν αυτό, ή τουλάχιστον το σκέφτονται, απ’ ό,τι θα νόμιζε κανείς: σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στην Ετήσια Επιθεώρηση Έρευνας του Σεξ το 2019, οι φαντασιώσεις BDSM ήταν συχνές τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, σε ποσοστό 40 και 70 τοις εκατό, αντίστοιχα.

Οι δικλείδες ασφαλείας

Μια άλλη βασική πτυχή του BDSM που το διακρίνει από την κακοποίηση είναι η παρουσία «ασφαλών λέξεων»  και ενεργειών που υποδεικνύουν πότε ο ένας σύντροφος θέλει να σταματήσει ό,τι κάνει ή εκτελεί.

Αυτή η διαδικασία διαφέρει μεταξύ των συντρόφων, αλλά πολλοί ακολουθούν ένα σύστημα φωτεινών σηματοδοτών.

«Κόκκινο σημαίνει σταμάτα, κίτρινο σημαίνει ότι όλο το παιχνίδι διακόπτεται και μπορεί να γίνει μια συζήτηση (ή μπορεί απλώς να χρειάζονται ένα διάλειμμα) και πράσινο σημαίνει ότι είναι ευχαριστημένοι με αυτό που συμβαίνει», εξηγεί η Scott.

Κίνδυνος κακοποίησης μέσα στο BDSM

«Ωστόσο, τα άτομα που κάνουν κατάχρηση μπορούν να εκμεταλλευτούν τη δυναμική της εξουσίας στο BDSM για να δικαιολογήσουν ή να συγκαλύψουν τη συμπεριφορά τους», εξηγεί η Annabelle Knight, ειδική σε θέματα σεξ και σχέσεων.

Οι κακοποιητικοί σύντροφοι μπορεί  να κάνουν τους συντρόφους τους –ειδικά όταν είναι νεότεροι στην πρακτική- να πιστεύουν ότι η δυσφορία, σωματική ή άλλη, κατά τη διάρκεια του BDSM είναι «φυσιολογική».

«Είναι σύνηθες για τους θύτες να χρησιμοποιούν ως όπλο το BDSM για να ασκήσουν βία ή να παρακάμψουν τη συναίνεση με τους συντρόφους τους», προσθέτει η Scott.

Είναι αυτονόητο πόσο επιτακτικό είναι να έχει κανείς πλήρη επίγνωση όλων αυτών πριν εμπλακείτε σε οποιοδήποτε είδος σεξουαλικής δραστηριότητας BDSM.

Διότι όσο ταμπού και αν φαίνεται ακόμα σε κάποιους, όταν εκτελείται και πραγματοποιείται με ασφάλεια και συναίνεση, το BDSM μπορεί να είναι απλώς άλλη μια υγιής έκφραση οικειότητας.

Μία φεμινιστική ματιά στο BDSM

Η φεμινιστική κριτική ήταν πάντα διχασμένη και πολωμένη σχετικά με τις πρακτικές BDSM.

Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1970 και του ’80, έλαβε χώρα κάτι που ονομάστηκε «Πόλεμος του Σεξ» μεταξύ των φεμινιστικών θεωρητικών, ο οποίος ήταν μια μεγάλης κλίμακας συζήτηση σχετικά με τα διάφορα είδη έκφρασης της γυναικείας σεξουαλικότητας εντός του φεμινιστικού πεδίου.

Τα επιχειρήματά κατά του BDSM περιστρέφονταν γύρω από την εγγενή βία που υπάρχει μέσα σε αυτές τις πρακτικές, ειδικά σε βάρος των γυναικών, και πώς νομιμοποιεί την επιθυμία των ανδρών να υποτάσσουν, να επιτίθενται και να ελέγχουν τις γυναίκες.

Όσον αφορά το επιχείρημα της συναίνεσης , η απάντηση ήταν πως οι σεξουαλικές φαντασιώσεις, ακόμη και η παροχή συναίνεσης δεν υφίστανται στο κενό, και είναι προϊόν μιας ευρέως διαδεδομένης πατριαρχικής κοινωνικής προετοιμασίας, σύμφωνα με το Medium.

Το BDSM ως απελευθερωτικός χώρος

Ωστόσο, ενώ στο παρελθόν υπήρξαν φεμινίστριες που ήταν κατά του BDSM, ο σύγχρονος φεμινισμός που δίνει έμφαση στη σεξουαλική δράση υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό το BDSM.

Τα ζευγάρια του ίδιου φύλου επαναπροσδιορίζουν τις προηγούμενες ετεροκανονικές εξισώσεις εξουσίας του BDSM  και αποδεικνύουν ότι, τελικά το BDSM αφορά το σπάσιμο των παραδοσιακών αντιλήψεων και κανόνων που υπάρχουν στην κοινωνία γύρω από τη σεξουαλικότητα και την έκφραση της επιθυμίας.

Στην πραγματικότητα, είτε πρόκειται για straight είτε για ΛΟΑΤΚΙ+ ζευγάρια που ασχολούνται με το BDSM, οι δομές εξουσίας δεν είναι πλέον άκαμπτες και οι ρόλοι του κυρίαρχου και του υποτακτικού έχουν γίνει ρευστοί, καθώς τα ζευγάρια αλλάζουν συνεχώς αυτούς τους ρόλους.