Η κανονικοποίηση της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα
Τα τελευταία χρόνια, το ζήτημα της ανόδου της Ακροδεξιάς έχει καταστεί καίριο θέμα στις πολιτικές συζητήσεις και αναλύσεις. Στην Ελλάδα, η συγκεκριμένη συζήτηση έχει περάσει από διάφορα στάδια, με την είσοδο της Χρυσής Αυγής στη Βουλή το 2012 να συνιστά μια σκοτεινή σελίδα στην πολιτική ιστορία της χώρας, καθώς ένα βίαιο, εξτρεμιστικό και νεοναζιστικό κόμμα απέσπασε τη στήριξη σημαντικού τμήματος του εκλογικού σώματος.
Μετά την καταδίκη της Χρυσής Αυγής, η θέση δεξιότερα της Νέας Δημοκρατίας καλύφθηκε από διάφορους πολιτικούς σχηματισμούς, οι οποίοι κατάφεραν να καταγράψουν μικρότερη ή μεγαλύτερη εκλογική επιτυχία. Στις εκλογές του 2019, η Ελληνική Λύση εισήλθε στη Βουλή, ενώ το 2023 προστέθηκαν η Νίκη και οι «Σπαρτιάτες», καταγράφοντας ένα συνολικό ποσοστό κοντά στο 12%. Στις ευρωεκλογές, το ποσοστό αυτό σημείωσε αύξηση, φτάνοντας σχεδόν το 17%, με τη Φωνή Λογικής να εξασφαλίζει έδρα στην Ευρωβουλή, ενώ οι «Σπαρτιάτες» δεν συμμετείχαν εξαιτίας της απόφασης του Αρείου Πάγου. Αυτή η αύξηση αποτελεί ένδειξη μιας γενικότερης τάσης ανόδου, η οποία επιβεβαιώθηκε στις εκλογές του 2024, και ενισχύεται από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Αυτή τη στιγμή, τα ακροδεξιά κόμματα διατηρούν ένα σταθερό δημοσκοπικό ποσοστό που κυμαίνεται μεταξύ 15% και 20%, το οποίο δεν φαίνεται να αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο, αλλά αποτυπώνει μια βαθύτερη πολιτική και κοινωνική δυναμική που δεν έχει αναδειχθεί αυθόρμητα.
Η κανονικοποίηση της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα δεν προήλθε από κάποιον κενό χώρο, αλλά είναι το αποτέλεσμα μιας πολυδιάστατης διαδικασίας που ξεκίνησε με την είσοδο του ΛΑΟΣ στη Βουλή και τη μετέπειτα συμμετοχή του στην τρικομματική κυβέρνηση, έχοντας τον ρόλο του «σταθεροποιητικού παράγοντα». Επιπλέον, η θεωρία της «σοβαρής Χρυσής Αυγής» και του «αυθεντικού κινήματος», καθώς και η συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους Ανεξάρτητους Ελληνες στο όνομα του αντιμνημονίου, υπήρξαν γεγονότα που εδραίωσαν την Ακροδεξιά στο πολιτικό προσκήνιο.
Αυτό που παρατηρούμε σήμερα είναι η μετατόπιση της κυβέρνησης προς την Ακροδεξιά, με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό να αναιρεί προηγούμενες θέσεις του, οι οποίες θεωρούνταν προοδευτικές, στο όνομα του πολιτικού ρεαλισμού. Η τοποθέτησή του για την ύπαρξη μόνο δύο φύλων αποτελεί ενδεικτική περίπτωση αυτής της στροφής, ακολουθώντας το παράδειγμα της εκλογής του Τραμπ στις ΗΠΑ και της υπογραφής εκτελεστικού διατάγματος που αναγνωρίζει μόνο δύο φύλα.
Τα ακροδεξιά κόμματα φαίνεται να κερδίζουν έδαφος, ως συνέπεια της εκλογής του Τραμπ και την πολιτική του επιρροή σε διεθνές επίπεδο. Ηδη, η Φωνή Λογικής καταβάλλει προσπάθειες να εκπροσωπήσει την τραμπική πολιτική στην Ελλάδα, ενώ το ευνοϊκό χρονικό πλαίσιο αντικατοπτρίζεται και στις δημοσκοπήσεις. Η Ελληνική Λύση, επιδιώκοντας να διατηρήσει τον ρόλο της, εμφανίζεται ως υπερασπιστής των πατριωτικών αξιών και ενισχύεται, τουλάχιστον προσωρινά, από τις δυσκολίες της κυβέρνησης, ιδιαίτερα στο ζήτημα της τραγωδίας των Τεμπών. Η Νίκη παραμένει σταθερή στις πατροπαράδοτες και θρησκευτικές της θέσεις, ωστόσο παρουσιάζει μια ελαφρά κάμψη στην εκλογική της δυναμική.
Πάντως αν θέλουμε να δούμε τη μεγάλη εικόνα, η Ακροδεξιά είναι ήδη μέρος του mainstream πολιτικού σκηνικού και της κυβέρνησης αφού κόμματα που προσπάθησαν να ενσωματώσουν την ακροδεξιά ρητορική τελικά βρέθηκαν επί της ουσίας να την υπηρετούν. Η ΝΔ έχει εδώ και χρόνια αποδεχθεί την πολιτική αναγκαιότητα να έχει μια ισχυρή ακροδεξιά πτέρυγα με σταθερή κυβερνητική παρουσία.
Το εάν αυτό πλέον αρκεί για τη διατήρηση της εξουσίας της θα το διαπιστώσουμε σχετικά άμεσα.
Δυστυχώς.
Ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης είναι διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες