Βολονταρισμοί
Η συζήτηση για την ενότητα των κεντροαριστερών και αριστερών δυνάμεων είναι απογοητευτική. Κατώτερη κάθε προσδοκίας. Τέτοιου επιπέδου που αφήνει έδαφος στους εχθρούς αυτής της ιδέας να την περιγελούν. Και από την πλευρά τους καλά κάνουν. Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι όμως γιατί εμμένουν σε θέσεις που κάνουν καθόλου ελκτική την ιδέα; Συζητήσεις επί συζητήσεων για «τεχνικές της εξουσίας», για τεχνητές «συνενώσεις» των υπαρχόντων κομμάτων. Τίποτα το καινούργιο.
Για παράδειγμα στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ γιορτάζουν τα δέκα χρόνια της νίκης τους χωρίς ίχνος αυτοκριτικής. Οσα γράφηκαν από τα στελέχη του γι’ αυτή την περίοδο δείχνουν προσήλωση «στα ιδανικά του κόμματος» αλλά και φόβο από αυτά. Αντί να αναζητούν νέους και άλλους δρόμους δείχνουν να συσπειρώνονται γύρω από τον κύριο Τσίπρα, κάτι που απαξιώνει εντελώς αυτή την ιδέα. Η απόφαση της Νέας Αριστεράς να απέχει στην τελευταία ψηφοφορία για εκλογή Προέδρου, αν και συμμετείχε στις τρεις προηγούμενες, είναι μια ακόμη υποχώρηση στον σεχταρισμό των λίγων. Κίνηση τακτικής με κανένα σεβασμό στον θεσμό, όπως δεν ήταν ένδειξη σεβασμού στους θεσμούς και η πρόταση να μην εκλέξει πρόεδρο η Βουλή στην τέταρτη ψηφοφορία.
Εκεί όμως που τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα είναι στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Εκεί κορυφώνεται ο βολονταρισμός των προηγούμενων. Επικρατεί η γραμμή του «πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι δικά μας θα ‘ναι». Η γραμμή πλέον της αυτονομίας έχει μετατραπεί σε μια νιτσεϊκή «Μεγάλη επιστροφή». Το κόμμα πλέον μόνο του, χωρίς συμμαχίες και «τα ρέστα» θα επανέλθει στην εξουσία. Δεν χρειάζεται να κάνει κάτι το ιδιαίτερο για να το πετύχει αυτό, δεν χρειάζεται να ασκήσει αυτοκριτική στα φαινόμενα αλαζονείας και διαφθοράς. Το «έχουμε κάνει σε υπερβολικές δόσεις», δηλώνουν. «Φτάνει με την αυτοκριτική». Το μόνο που χρειάζεται είναι «περισσότερη εργασία, ενότητα και ομόνοια». Γιατί όχι και περισσότερη «στοργή και προδέρμ»;
Καθόλου τυχαίο που έτσι επικρατούν οι ιδέες του στείρου αντιμητσοτακισμού. Το «αντί» είναι πάντα η εύκολη λύση, όταν κανείς αδιαφορεί για την ανάπτυξη του κόσμου των ιδεών. Το αντί είναι το άλλοθι των μηχανισμών, όταν αυτοί αντιμετωπίζουν νωχελικά τον κόσμο των ιδεών. Ως λύση προτείνεται αυτό που τους κατέστρεψε. Οι πολιτικές δηλαδή που άσκησε ο Αλέξης Τσίπρας και οδήγησαν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ το 2023 στο μισό που είχε το 2019, η αλαζονεία του μικρομεσαίου ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και ο σεχταρισμός της Νέας Αριστεράς. Ολα αυτά αποτελούν τον καμβά πάνω στον οποίο, οι ίδιοι άνθρωποι, επιχειρούν να στήσουν ένα σκηνικό ανατροπής των κυβερνητικών πολιτικών.
Αλλά το ερώτημα είναι το γιατί να ανατραπούν αυτές οι πολιτικές; Και όλα δείχνουν πως τα επιχειρήματα που κατατίθενται υπέρ αυτής της ανατροπής δεν πείθουν τους πολλούς. Και δεν τους πείθουν γιατί ή είναι καταστροφολογικά ή από την άλλη είναι επιχειρήματα του τύπου «εμείς θα κάνουμε καλύτερα, τα ίδια που οι άλλοι κάνουν χάλια». Οσο όμως το «καλύτερα» παραμένει στο πλαίσιο της σημερινής κυβερνητικής αφήγησης (συγκέντρωση του πλούτου στα υψηλά και μετά διάχυσή του προς τα κάτω), τόσο το αίτημα της «σταθερότητας» θα επικρατεί του αιτήματος της «προοδευτικής αλλαγής».
Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι διδάκτωρ Κοινωνιολογίας