Μουμιοποίηση: Τι είναι και ποιες συνθήκες οδηγούν σε αυτή;

Ο θάνατος του Τζιν Χάκμαν και της συζύγου του, Μπέτσι Αρακάουα, αποτελεί αντικείμενο ενεργής έρευνας, αφού τα σώματά τους βρέθηκαν νεκρά μαζί με ένα από τα σκυλιά τους στο σπίτι τους στο Νέο Μεξικό.

Σύμφωνα με τον Guardian η ιατροδικαστική έρευνα δείχνει ότι το ζευγάρι μπορεί να ήταν νεκρό για αρκετό καιρό πριν ανακαλυφθεί, με το ένταλμα έρευνας να αναφέρει: «[Το σώμα της Αρακάουα] βρισκόταν σε κατάσταση αποσύνθεσης με φούσκωμα στο πρόσωπό της και μουμιοποίηση στα χέρια και τα πόδια της».

Η ανακάλυψη μουμιοποιημένων λειψάνων μπορεί να έχει μακάβριες συνδηλώσεις, αλλά για τους ιατροδικαστές δεν είναι ιδιαίτερα σπάνιο φαινόμενο. Μουμιοποιημένα σώματα βρίσκονται αρκετές φορές το χρόνο στη νότια Γαλλία και συνήθως θεωρείται ένδειξη κοινωνικής απομόνωσης.

Τι είναι η μουμιοποίηση;

Μετά το θάνατο, το σώμα υπόκειται κανονικά σε μια διαδικασία αποσύνθεσης που έχει ως τελικό αποτέλεσμα να αποσυντίθενται το δέρμα και τα μαλακά μόρια, με αποτέλεσμα να μένει μόνο ο σκελετός. Η μουμιοποίηση λαμβάνει χώρα όταν η διαδικασία αυτή σταματά κατά την εξέλιξή της, διατηρώντας τους ιστούς του σώματος για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Η μουμιοποίηση μπορεί να προκληθεί τεχνητά μέσω της ταρίχευσης, της κατάψυξης του σώματος ή της αποξήρανσης σε θερμές και ξηρές συνθήκες. Καθώς συντελείται η μουμιοποίηση, το δέρμα και τελικά οι μαλακοί ιστοί που βρίσκονται από κάτω αποξηραίνονται και το σώμα αποκτά τελικά μια σκούρα όψη που μοιάζει δέρμα.

Πώς θα μπορούσε ένα σώμα να μουμιοποιηθεί στo Σάντα Φε το χειμώνα;

Η θερμοκρασία στo Σάντα Φε πέφτει κάτω από τους 0 C° αυτή την εποχή του έτους, αλλά οι συνθήκες εντός ενός σπιτιού είναι πιθανό να είναι ζεστές και ξηρές. Οι ζεστοί, αεριζόμενοι χώροι , παρέχουν τις βέλτιστες συνθήκες για τη μουμιοποίηση ενός σώματος, σύμφωνα με τον Guardian.

Ο Δρ Νίκολας Μαρκέζ- Γκραντ, ιατροδικαστής ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο Cranfield, δήλωσε: «Τείνουμε να σκεφτόμαστε τα σώματα που μουμιοποιούνται στην αρχαία Αίγυπτο, ή αυτά που βρέθηκαν στις Άνδεις και στα ψηλά βουνά, σε παγωμένες περιοχές ή τα σώματα των βάλτων. Η μουμιοποίηση εξαρτάται από την αφυδάτωση των ιστών, οπότε σε εγκληματολογικές περιπτώσεις θα το είχατε αυτό σε ένα σπίτι με τη θέρμανση σε υψηλή θερμοκρασία.»

Σε ποια σημεία του σώματος εμφανίζεται;

Η μουμιοποίηση είναι μια σταδιακή διαδικασία και μπορεί να αφορά ολόκληρο το σώμα ή να είναι τοπική. Τα μέρη του σώματος τα οποία προεξέχουν ή εκείνα με μεγαλύτερη αναλογία επιφάνειας δέρματος, όπως τα δάχτυλα και το εξωτερικό των αυτιών, είναι πιο επιρρεπή στην αποξήρανση, σύμφωνα με την έρευνα.

Ο ρουχισμός, ο οποίος μπορεί να κάνει το σώμα να συγκρατεί περισσότερη υγρασία, μπορεί επίσης να έχει επίδραση στο ποια μέρη του σώματος μουμιοποιούνται. Ο Μαρκέζ- Γκραντ, δήλωσε: «Αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι μπορεί να έχουμε κάποιον που φοράει ένα μπλουζάκι και αυτό το μέρος του κορμού έχει σκελετωθεί, ενώ τα πόδια και τα πέλματα έχουν μουμιοποιηθεί. Σε ορισμένες περιπτώσεις είχαμε το αντίθετο, όπου τα κομμάτια που είναι καλυμμένα τείνουν να διατηρούνται καλύτερα».

«Μπορείτε να πάρετε λείψανα που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια αποσύνθεσης. Το κρανίο έχει ένα πολύ λεπτό στρώμα δέρματος, οπότε σκελετοποιείται πιο γρήγορα. Τα χέρια αποσυντίθενται πιο γρήγορα. Οι γοφοί και οι γλουτοί έχουν περισσότερο λίπος, οπότε θα χρειαστούν λίγο περισσότερο χρόνο», εξήγησε.

Πόσος χρόνος χρειάζεται για να μουμιοποιηθεί ένα σώμα;

Η μουμιοποίηση είναι μια σταδιακή διαδικασία, η οποία τείνει να ξεκινά με το δέρμα να αποχρωματίζεται και μπορεί τελικά να οδηγήσει στο να γίνει ολόκληρο το πτώμα σκούρο καφέ, με ξηρή, δερματώδη υφή.

Μια σουηδική μελέτη 102 περιπτώσεων ιατροδικαστικής αυτοψίας διαπίστωσε ότι το δέρμα που έμοιαζε με περγαμηνή εμφανιζόταν από τις τρεις πρώτες ημέρες μετά τον θάνατο, ενώ το δερματώδες αποξηραμένο δέρμα μπορούσε να εμφανιστεί εντός έξι ημερών. Ολόκληρο το σώμα μπορούσε να παρουσιάσει ενδείξεις μουμιοποίησης εντός 18 ημερών.

*Πηγή: The Guardian, Κεντρική Φωτογραφία: Ο αρχαιολόγος Γκιγιέρμο Κοκ εξετάζει μια καλοδιατηρημένη μούμια που βρέθηκε στον τόπο ταφής των Ίνκας Puruchuco, έξω από τη Λίμα του Περού, Πηγή: John Livzey NGCI/NGT&F