Ο στρατός του Ισραήλ «προετοιμάζεται» να καταλάβει την πόλη της Γάζας
Ο ισραηλινός στρατός βρίσκεται στα πρόθυρα μεγάλης επιχείρησης, παρά τη διεθνή κατακραυγή, με στόχο την κατάληψη της πόλης της Γάζας – της μεγαλύτερης και πλέον πυκνοκατοικημένης περιοχής στον παλαιστινιακό θύλακα. Με διακηρυγμένους σκοπούς να καταστρέψει τη Χαμάς και να διασφαλίσει την απελευθέρωση των εναπομεινάντων ομήρων, η Ιερουσαλήμ ξεδιπλώνει ένα φιλόδοξο – αλλά βαθιά αμφισβητούμενο διεθνώς – σχέδιο.
Μετά από σχεδόν δύο χρόνια πολέμου και διαδοχικών στρατιωτικών επιχειρήσεων, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δέχεται αυξανόμενες πιέσεις τόσο εντός της χώρας, όσο και από τη διεθνή κοινότητα, για τον τερματισμό των συγκρούσεων στη Λωρίδα της Γάζας, όπου, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιοι κινδυνεύουν με γενικευμένο λιμό.
Ισραηλινά σχέδια πλήρους ελέγχου στη Γάζα
Σύμφωνα με το σχέδιο, το οποίο ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ισραήλ, ο στρατός προετοιμάζεται για την ευρεία κατάληψη της πόλης της Γάζας, μεγάλα τμήματα της οποίας έχουν μετατραπεί σε ερείπια λόγω των διαδοχικών βομβαρδισμών. Παράλληλα, σχεδιάζεται η διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους εκτός των ζωνών μαχών.
Η κήρυξη αυτών των σχεδίων κινητοποίησε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που συγκαλεί έκτακτη συνεδρίαση με σκοπό την αξιολόγηση της κατάστασης και την αναζήτηση πιθανών διεθνών παρεμβάσεων.
Το ισραηλινό σχέδιο κάνει λόγο για αφοπλισμό της Χαμάς, «επιστροφή όλων των ομήρων – ζωντανών και νεκρών» και αποστρατιωτικοποίηση ολόκληρης της Λωρίδας της Γάζας. Πέραν τούτου, προβλέπεται εγκαθίδρυση «εναλλακτικής πολιτικής διοίκησης» υπό ισραηλινό έλεγχο, εκτός Χαμάς και Παλαιστινιακής Αρχής, κατά δήλωση του γραφείου του Νετανιάχου.
Όπως δήλωσε δημοσίως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός: «Δεν θα επιβάλλουμε κατοχή στη Γάζα, θα απελευθερώσουμε τη Γάζα από τη Χαμάς», επαναφέροντας το σκεπτικό που υιοθετεί η επίσημη πολιτική γραμμή.
Ο υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατς επισήμανε ότι ο στρατός έχει ήδη ξεκινήσει την προετοιμασία για την πλήρη εφαρμογή των συγκεκριμένων αποφάσεων.
Καταιγισμός διεθνών αντιδράσεων
Σε επίπεδο διεθνών σχέσεων, το σχέδιο προκαλεί σφοδρή αντίδραση. Από τη Γερμανία, παραδοσιακό σύμμαχο του Ισραήλ, που ανακοίνωσε την αναστολή εξαγωγών όπλων πιθανής χρήσης στη Γάζα, έως την Κίνα που καταδίκασε τις «επικίνδυνες ενέργειες» και την Ε.Ε., αλλά και πλήθος μουσουλμανικών χωρών, η διεθνής κοινότητα εκφράζει έντονη ανησυχία. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συζητά το ζήτημα σε διαδοχικές έκτακτες συνεδριάσεις.
Ο κ. Νετανιάχου τηλεφώνησε στον Γερμανό καγκελάριο Μερτς για να εκφράσει «την απογοήτευσή του» για τις κυρώσεις, συγκρίνοντάς τες με «επιβράβευση» της Χαμάς. Παράλληλα, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, προειδοποίησε για τον κίνδυνο επικίνδυνης κλιμάκωσης με καταστροφικές συνέπειες για τους Παλαιστίνιους.
Ανησυχία και απόλυτη αβεβαιότητα για αμάχους και ομήρους
Η Χαμάς, που εξακολουθεί να κρατεί 49 ομήρους (27 εκ των οποίων κηρυγμένοι νεκροί από το Ισραήλ), καταδικάζει τη νέα στρατιωτική στρατηγική, θεωρώντας ότι «θυσιάζονται οι όμηροι» για προσωπικούς στόχους του Νετανιάχου.
Την ίδια στιγμή, οι κάτοικοι της πόλης της Γάζας ζουν διαρκώς σε κατάσταση συναγερμού, υπό την απειλή άμεσης εκκένωσης και συνεχών βομβαρδισμών. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του εκτοπισμένου Ραφίκ Αμπού Τζάραντ: «Η κατοχή της πόλης θα οδηγήσει σε μαζικούς εκτοπισμούς. Κι εμείς (…) έχουμε ήδη εκτοπιστεί δεκάδες φορές». Ο Τζενίν Ραφίκ Αμπού Τζάραντ συμπληρώνει: «Πρέπει να φύγουμε… Παιδιά κι ηλικιωμένοι θα αναγκαστούν να διανύσουν με τα πόδια χιλιόμετρα κάτω από τον ήλιο, ενώ δεν υπάρχουν τρόφιμα».
Σε κατάσταση ανησυχίας βρίσκονται και οι οικογένειες των ομήρων στο Ισραήλ, χαρακτηρίζοντας το νέο σχέδιο ως «εγκατάλειψη όσων εξακολουθούν να κρατούνται».
Επιχειρήσεις και ανθρωπιστική κρίση: Νέα σενάρια εκτόπισης
Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, ο στρατός ελέγχει ή επιχειρεί σε περίπου 75% της Λωρίδας της Γάζας, με μόνιμες θέσεις και βομβαρδισμούς κατά το δοκούν. Η περιοχή παρέμεινε υπό ισραηλινή κατοχή από το 1967 έως τη μονομερή αποχώρηση του 2005.
Όπως αναφέρει το ραδιοφωνικό δίκτυο Kan, το νέο σχέδιο θέτει ως στόχο την πλήρη κατάληψη της πόλης της Γάζας και τον επείγοντα εκτοπισμό των κατοίκων προς προσφυγικούς καταυλισμούς εντός δύο μηνών, ώστε στη συνέχεια να περικυκλωθεί η πόλη από στρατεύματα και να ξεκινήσουν εσωτερικές επιχειρήσεις.
Χθες, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, πραγματοποιήθηκαν στοχευμένες εξουδετερώσεις ηγετών και μαχητών της Χαμάς και του Παλαιστινιακού Ισλαμικού Τζιχάντ, ενώ τουλάχιστον 18 άνθρωποι σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της πολιτικής προστασίας Μαχμούντ Μπασάλ.
Παράλληλα, οι προσπάθειες για διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας παραμένουν ανεπαρκείς: οι επιθεωρήσεις στις εισόδους επιβραδύνουν σημαντικά τις παραδόσεις, σύμφωνα με τον Αμτζάντ ας Σάουα, με αποτέλεσμα να φθάνουν ημερησίως μόλις 70-80 φορτηγά, τη στιγμή που ο ΟΗΕ εκτιμά πως απαιτούνται τουλάχιστον 600.
Η ανθρωπιστική κρίση είναι δραματική και οι αριθμοί αδιάψευστοι: Το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αναφέρει 99 θανάτους από υποσιτισμό (ανάμεσά τους 29 παιδιά κάτω των πέντε ετών) μόνο το διάστημα από τον Ιανουάριο – και πιθανώς τα πραγματικά νούμερα να είναι ακόμα υψηλότερα. Το υπουργείο Υγείας της Χαμάς ανέβασε τον απολογισμό των θυμάτων του λιμού στα 202, εκ των οποίων 98 παιδιά.
Τεράστιο το ανθρώπινο κόστος του πολέμου
Από την έναρξη των επιχειρήσεων, οι ισραηλινές στρατιωτικές ενέργειες στη Γάζα έχουν οδηγήσει