Μπαντρ Αμπντελάτι: «Εργαζόμαστε για τη διευθέτηση του ζητήματος της Μονής Σινά»
Εχοντας ολοκληρώσει την επίσκεψή του στην Αθήνα και το κρίσιμο τετ α τετ του με τον Γιώργο Γεραπετρίτη, ο αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Μπαντρ Αμπντελάτι ανοίγει τα χαρτιά του μιλώντας στα «ΝΕΑ» τόσο για την υπόθεση της Μονής Σινά και τις προθέσεις της Αιγύπτου απέναντι στα ελληνικά ζητούμενα όσο και για την κατάσταση στη Λιβύη και το επίπεδο των διμερών ελληνοαιγυπτιακών σχέσεων έπειτα από τους κλυδωνισμούς που παρ’ ολίγον να προκαλέσει η αιφνίδια απόφαση της αιγυπτιακής δικαιοσύνης της 28ης Μαΐου, την οποία οι δύο πλευρές προσπαθούν να ανατρέψουν μέσω μιας συμφωνίας που, όπως προανήγγειλε ο ίδιος ο Αμπντελάτι από την Αθήνα, είναι καθ’ οδόν. Ειδικό ενδιαφέρον, έπειτα και από τη γνωστοποίηση της ρηματικής διακοίνωσης της Αιγύπτου προς την Ελλάδα αναφορικά με την αποτύπωση του ελληνικού Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (και τα σημεία εκείνα των θαλασσίων ζωνών που δεν έχουν ακόμη οριοθετηθεί ώστε να περιλαμβάνονται στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020), παρουσιάζει η διατύπωση του αιγύπτιου ΥΠΕΞ για μια νέα ημέρα αμοιβαίου κέρδους («win-win») στην Ανατολική Μεσόγειο που όπως φαίνεται περιλαμβάνει και τη Λιβύη.
Σε ποιο επίπεδο βρίσκονται οι διμερείς σχέσεις μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας μετά την εξέλιξη της 28ης Μαΐου με την αιφνιδιαστική απόφαση της αιγυπτιακής Δικαιοσύνης σχετικά με τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Ορος Σινά και ποιος ήταν ο σκοπός της επίσκεψής σας στην Αθήνα στις αρχές Αυγούστου;
Η σχέση μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας είναι ιστορική και στρατηγική. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη συνεργασία με ισχυρούς δεσμούς μεταξύ λαών και έναν βαθύ πολιτιστικό δεσμό. Πρόσφατα γνώρισε μια σημαντική εξέλιξη και αναβαθμίστηκε σε στρατηγική συνεργασία, μετά την ιστορική επίσκεψη του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι στην Αθήνα στις 7 Μαΐου 2025. Οι δύο χώρες υπέγραψαν Κοινή Διακήρυξη για την επίσημη αναβάθμιση των διμερών δεσμών και εγκαινίασαν το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, αντανακλώντας την αμοιβαία δέσμευση για εμβάθυνση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένου του έργου GREGY, το οποίο στοχεύει στη διασύνδεση των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας της Αιγύπτου και της Ευρώπης μέσω της Ελλάδας.
Η δικαστική απόφαση που εκδόθηκε στις 28 Μαΐου έχει παρερμηνευθεί σοβαρά, δεν παραβιάζει με κανέναν τρόπο ή μορφή τη θρησκευτική ελευθερία ούτε θέτει σε κίνδυνο την ιερότητα της Μονής, καθώς επιβεβαιώνει την ιερότητα και το θρησκευτικό καθεστώς της Μονής και την προστατεύει κατηγορηματικά από κάθε μορφή καταπάτησης ή προκατάληψης. Η Αίγυπτος επιδιώκει να επιβεβαιώσει σε όλα τα επίπεδα τη δέσμευσή της να διαφυλάξει την ελευθερία της πίστης και ιδιαίτερα το καθεστώς της ιστορικής Μονής της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά και την ανεμπόδιστη κατοχή των αρχαιολογικών θρησκευτικών χώρων.
Οι τρεις τηλεφωνικές κλήσεις μεταξύ του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι και του έλληνα πρωθυπουργού μετά την έκδοση της δικαστικής απόφασης επιβεβαίωσαν τη θέση της Αιγύπτου σε αυτό το θέμα και αντικατόπτρισαν τις στρατηγικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Η επίσκεψή μου στην Αθήνα στόχευε σε συνέχεια των συνομιλιών που πραγματοποιήθηκαν στο Κάιρο στις 4 Ιουνίου, όταν καλωσόρισα τον έλληνα ομόλογό μου. Επιδίωξή μας να προωθήσουμε τις στρατηγικές μας σχέσεις σε διάφορους τομείς, καθώς η Αίγυπτος συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στην αυξανόμενη συνεργασία της με την Ελλάδα.
Οσον αφορά τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Ορος Σινά, έχετε καταγράψει κάποια πρόοδο στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται όλες αυτές τις εβδομάδες μεταξύ των δύο πλευρών; Ποιος είναι ο τελικός στόχος σχετικά με τη συγκεκριμένη υπόθεση και αν βλέπετε να είμαστε κοντά σε αυτόν;
Πράγματι, εργαζόμαστε για την επίτευξη διευθέτησης του ζητήματος, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευση της Αιγύπτου να διατηρήσει τον ιερό χαρακτήρα της Μονής και την κατοχή αρχαιολογικών θρησκευτικών χώρων, σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση, και λαμβάνοντας υπόψη τις στρατηγικές σχέσεις μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας.
Πώς έχετε συμβάλει ως χώρα στην ομαλοποίηση της κατάστασης στη Λιβύη και τι σκοπεύετε να κάνετε όσον αφορά τη διεξαγωγή εκλογών, το ζήτημα της μετανάστευσης και το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών στην περιοχή βάσει του διεθνούς δικαίου;
Τα κυριαρχικά θαλάσσια δικαιώματα της Αιγύπτου στη Μεσόγειο βασίζονται στις αρχές του διεθνούς δικαίου και της ισότητας, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και διευκρινίστηκαν στις ανακοινώσεις μας προς τα Ηνωμένα Εθνη σχετικά με αυτό το θέμα. Η Αίγυπτος επιθυμεί να συμβουλεύεται και να συντονίζει τις σχέσεις της σχετικά με τυχόν διαφορές απόψεων σε θέματα που αφορούν τα θαλάσσια σύνορα με όλους τους γείτονές της και να προωθεί την ειρηνική επίλυση τέτοιων ζητημάτων βάσει του Διεθνούς Δικαίου και της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Αίγυπτος έχει συνάψει αρκετές συμφωνίες οριοθέτησης θαλάσσιων περιοχών, είτε στη Μεσόγειο είτε στην Ερυθρά Θάλασσα, γεγονός που αντικατοπτρίζει τη δέσμευσή μας για την επίλυση των θαλάσσιων αξιώσεων μέσω διαπραγματεύσεων βάσει του Διεθνούς Δικαίου. Οσον αφορά τη Λιβύη, η Αίγυπτος είναι προσηλωμένη στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας.
Από τις πρόσφατες επαφές που είχατε, τηλεφωνικά και αυτοπροσώπως, με τους ομολόγους σας στην Τουρκία και τις ΗΠΑ, υπάρχει κάποιο μήνυμα που έχετε να μεταφέρετε στην Αθήνα σχετικά με τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή;
Επιδιώκουμε να συνεργαστούμε με τους εταίρους μας για την εκπλήρωση αμοιβαίων συμφερόντων που εξυπηρετούν την ευημερία όλων των λαών της περιοχής. Πιστεύουμε ότι η εμβάθυνση των συνεργασιών μέσω της αναπτυξιακής συνεργασίας στην περιοχή στη βάση της αρχής του «win- win» θα έχει θετικό αντίκτυπο στη συνολική κατάσταση στην περιοχή μας. Η εξωτερική πολιτική της Αιγύπτου είναι μια πολιτική αρχών, προσηλωμένη στη διατήρηση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των κρατών και στη μη παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις. Συμμετέχουμε σε διπλωματικές προσπάθειες για την προώθηση ειρηνικών λύσεων σε ζώνες συγκρούσεων και την ενίσχυση της ασφάλειας και της σταθερότητας. Επιδιώκουμε συνεργασίες που προωθούν τα κοινά μας συμφέροντα και η Ελλάδα είναι πράγματι ένας πολύτιμος στρατηγικός εταίρος.