Κατερίνη: Μετά από 100 χρόνια η Μονή Παναγίας Πέτρας επέστρεψε στη Μητρόπολη Κίτρους
Σε μια ιστορική εξέλιξη για την Πιερία, η Ιερά Μονή Παναγίας Πέτρας Ολύμπου επέστρεψε, ύστερα από έναν αιώνα, στη δικαιοδοσία της Ιεράς Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος. Η επαναφορά αυτή έρχεται μετά από δέσμευση της Πολιτείας και χάρη σε ειδική νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε πρόσφατα, επιτρέποντας στο ιστορικό μοναστήρι να επαναπροσδιορίσει τον πνευματικό του ρόλο στην περιοχή.
Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα, η Μονή είχε διατεθεί σε φορείς της Πολιτείας για την κάλυψη κοινωνικών αναγκών, λειτουργώντας διαδοχικά ως Σανατόριο και Ψυχιατρείο. Πλέον, η επιστροφή της Μονής στην Εκκλησία σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τη θρησκευτική, πολιτιστική και κοινωνική ζωή του τόπου.
Τελετή παράδοσης και δυναμικό παρόν της τοπικής κοινωνίας
Η επίσημη τελετή πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 8 Αυγούστου, παρουσία τοπικών αρχών, εκπροσώπων φορέων και πλήθους πιστών. Η Παράκληση της Υπεραγίας Θεοτόκου που τελέστηκε εκείνη τη μέρα, ανέδειξε τη συγκίνηση και το σημαντικό συμβολισμό της επιστροφής του μοναστηριού στον πνευματικό του προορισμό.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, κ. Γεώργιος, εξέφρασε ευχαριστίες προς την Πολιτεία, τον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, και τη Βουλή, σημειώνοντας ότι η ολοκλήρωση της νομοθετικής ρύθμισης αποτελεί πράξη δικαιοσύνης και ευθύνης απέναντι στην τοπική κοινωνία. Υπογράμμισε, επίσης, τον ιστορικό ρόλο της Μονής ως καταφύγιο σε αγωνιστές της ελευθερίας, πρόσφυγες και ασθενείς, ενώ διαβεβαίωσε ότι η αναβάθμισή της θα ενισχύσει την προσφορά της σε πνευματικές, κοινωνικές και πολιτιστικές δράσεις.
Η συντονίστρια του πρωθυπουργικού γραφείου στη Βόρεια Ελλάδα, κα Έλενα Σώκου, τόνισε με έμφαση ότι η αποκατάσταση του μοναστηριού στην Εκκλησία είναι μια πράξη που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον της Πιερίας. Η Μονή, που από το 1925 έως και το 2004 λειτούργησε ως Σανατόριο και Ψυχιατρείο, επανέρχεται στον αρχικό της σκοπό, ως τόπος προσευχής και κοινωνικής προσφοράς.
Το αποκορύφωμα της εκδήλωσης αποτέλεσε η παράδοση του κλειδιού και της νομοθετικής διάταξης στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη, με τους συγκεντρωμένους να χειροκροτούν θερμά, αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα της στιγμής.
Η πλούσια ιστορική διαδρομή της Μονής Παναγίας Πέτρας Ολύμπου
Η Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Ιερά Μονή Παναγίας Εισοδίων Θεοτόκου Πέτρας Ολύμπου ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα και παραμένει ενεργή έως σήμερα, με τεράστια συνεισφορά στην πνευματική ενδυνάμωση του λαού και στους εθνικούς αγώνες. Ιδιαίτερη ήταν η θέση της ως έδρα του Επισκόπου Πέτρας μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.
Το 1925, η Μονή απαλλοτριώθηκε αναγκαστικά ώστε να στεγάσει για δεκαετίες ευάλωτους πληθυσμούς, αρχικά φυματικούς ασθενείς και αργότερα ψυχικά πάσχοντες. Αν και η Εκκλησία χαρακτήρισε αργότερα την ενέργεια αυτή παράνομη, απέφυγε οποιαδήποτε νομική διαμάχη, δείχνοντας έμπρακτα την πρόθεσή της για κοινωνική προσφορά και περίθαλψη.
Η λειτουργία του Ψυχιατρείου σταμάτησε το 2004 και έκτοτε οι εγκαταστάσεις της Μονής εγκαταλείφθηκαν και υπέστησαν φθορά, ειδικά κατά την περίοδο λειτουργίας Κέντρου Προσφύγων στον περιβάλλοντα χώρο. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο μοναστηριακός ναός ουδέποτε σταμάτησε να λειτουργεί, ούτε «διαλύθηκε» σε νομικό επίπεδο· διατηρούσε το χαρακτήρα του ως τόπος μοναστικής λατρείας, ακόμα και στην εποχή των νοσηλευτικών δομών.
Αν και μετά το 2004 ούτε το Νοσοκομείο ούτε το Κράτος αξιοποίησαν τους χώρους της Μονής, η Επιστροφή της αποφασίστηκε νομοθετικά με το Νόμο 5216 (άρθρο 50), που ψηφίστηκε στις 4 Ιουλίου 2025 από τη Βουλή των Ελλήνων (ΦΕΚ 118 / 7-7-2025). Το σχετικό άρθρο προβλέπει «μεταβίβαση στην Ιερά Μητρόπολη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος ακινήτου για την ανασύσταση και επαναλειτουργία της Ιεράς Μονής Εισοδίων της Θεοτόκου Πέτρας Ολύμπου».