Νεύρα στο Αιγαίο- Γιατί επέστρεψαν οι τουρκικές παραβιάσεις
Ιδιαίτερα ενοχλημένη εμφανίζεται η Τουρκία από τη στενότερη σχέση Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, ειδικά στον στρατιωτικό τομέα και της ασφάλειας, καθώς η σύμπλευση σε αυτούς τους τομείς έρχεται να γεμίσει ένα στρατηγικό κενό. Από τη Ρόδο μέχρι την Κύπρο και το Ισραήλ, πλατφόρμες, αγωγοί και καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκονται εκτεθειμένα σε μια θάλασσα που στην Αγκυρα ονομάζουν «Mavi Vatan» (Γαλάζια Πατρίδα).
Το μπαράζ παραβιάσεων στο Αιγαίο στο κλείσιμο της χρονιάς δεν αποσυνδέεται από αυτή την εξέλιξη. Είναι χαρακτηριστικό πως σε αντίθεση με το 2024, όπου η τουρκική πολεμική αεροπορία είχε μηδενίζει το κοντέρ των προκλήσεων, το 2025 άρχισε και πάλι τη μικρή, αλλά αισθητή παρουσία της με 219 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου ειδικά στην περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελλορίζου, κυρίως στο πλαίσιο, όπως επισημαίνουν στρατιωτικές πηγές, μιας ανάγκης της Τουρκίας να υπενθυμίζει την ύπαρξη της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Μόνη εξαίρεση στις 30 Μαΐου και στις 2 Ιουνίου όπου σημειώθηκαν από δύο παραβιάσεις αντίστοιχα του εθνικού εναέριου χώρου στο Κεντρικό Αιγαίο και μέσα στον Δεκέμβριο όπου τα τουρκικά αεροσκάφη εμφανίστηκαν και στο Βορειοανατολικό και Κεντρικό Αιγαίο στις 9, 11, 12, 19 και 22 του μήνα. Η κορύφωση φυσικά ήταν στις 19 Δεκεμβρίου κατά την οποία σημειώθηκε και η πρώτη αλλά σύντομη αερομαχία μεταξύ Λήμνου και Λέσβου, με δύο οπλισμένα τουρκικά F-16 από τον Φεβρουάριο του 2023, μετά δηλαδή από 34 μήνες.
Οργή στην Τουρκία για τη συμμαχία των τριών
Παρακολουθώντας κανείς όσα αναφέρουν τούρκοι αξιωματούχοι αλλά και αναλυτές σε τουρκικά ΜΜΕ, η τριμερής Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, και τα όσα αναφέρουν οι τρεις χώρες στο κοινό ανακοινωθέν τους σε συνδυασμό με τη σε εξέλιξη απόκτηση ισραηλινών οπλικών συστημάτων που θα τοποθετηθούν σε νησιά στο Ανατολικό Αιγαίο που η Αγκυρα θέλει αποστρατιωτικοποιημένα, έχει προκαλέσει «σεισμό», καθώς θεωρεί πως το Τελ Αβίβ, με το οποίο οι σχέσεις επιδεινώνονται μέρα με τη μέρα, «περικυκλώνει» με αυτό τον τρόπο την Τουρκία.
«Η τριμερής Σύνοδος Κορυφής επιβεβαιώνει την αταλάντευτη δέσμευσή μας να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας, ενισχύοντας την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα των χωρών μας για τις επόμενες γενιές… Για να διασφαλίσουμε την υλοποίηση αυτού του οράματος, επιβεβαιώνουμε την ανάγκη για συντονισμένη δράση για την υπέρβαση των υφιστάμενων και αναδυόμενων προκλήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνούμε να ενισχύσουμε τη τρέχουσα τριμερή συνεργασία μας στους τομείς ασφάλειας, άμυνας και στρατιωτικού χαρακτήρα», αναφέρει χαρακτηριστικά το κοινό ανακοινωθέν, προαναγγέλλοντας περαιτέρω κινήσεις για την αμυντική συνεργασία των τριών χωρών. Κάτι που φαίνεται να ήταν η αιχμή που προκάλεσε την οργή της Αγκυρας, καθώς οι αγωγοί και τα καλώδια από την Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένου του IMEC, θα χρειαστούν προστασία.
Προς την κατεύθυνση αυτή στις 22 και 23 Δεκεμβρίου υπεγράφησαν στη Λευκωσία το «Κοινό Σχέδιο Δράσης Ελλάδος – Κύπρου – Ισραήλ» και το «Πρόγραμμα Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδος – Ισραήλ», για το έτος 2026. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση στις δράσεις αυτών των συμφωνιών περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η διεξαγωγή διακλαδικών ασκήσεων, συνεκπαιδεύσεις Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων, επιτελικές συναντήσεις, καθώς και συνομιλίες σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Οι δίαυλοι μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας
Είναι χαρακτηριστικό πως στις κοινές δηλώσεις μόνο ο ισραηλινός πρωθυπουργός καταφέρθηκε ανοιχτά κατά της Αγκυρας και των νεοοθωμανικών βλέψεών της, ενώ ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, πάνω από την οποία υπάρχει ένα τουρκικό casus belli και ο πρόεδρος της Κύπρου με το 37% κατεχόμενο, επέλεξαν να είναι πιο μετριοπαθείς στις δηλώσεις τους, προσβλέποντας στην αποφυγή εντάσεων και στην επίτευξη μιας πενταμερούς για τη διπλωματική επίλυση των ζητημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οπως επισημαίνει η Αθήνα, εξάλλου, η συμμαχία των τριών δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αντιθέτως είναι συμπεριλιπτική, αρκεί όσοι ενδιαφέρονται να σέβονται το διεθνές δίκαιο αφενός και αφετέρου στο Μαξίμου προσβλέπουν ακόμα σε μια συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Πρωθυπουργός, άλλωστε, έχει προσδιορίσει χρονικά το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών το πρώτο τρίμηνο του 2026, με τον πολιτικό διάλογο να εκκινεί εκ νέου στις 20 και στις 21 Ιανουαρίου, με διπλωματικές πηγές να μιλούν για… προθέρμανση του εδάφους ενόψει της συνάντησης των δύο ηγετών.