باغات پایتخت؛ دغدغه صیانت، ملاک های تشخیص
قطع درختان پایتخت که بویژه پس از مصوبه برج-باغ ها شدت گرفت، بسیار بیشتر از قبل همگان را درگیر خود کرد و کار به جایی رسید که اعضای شورای اسلامی شهر تهران در دوره پنجم یکی از نخستین مصوباتشان را به همین موضوع اختصاص دادند و مصوبه برج- باغ را لغو کردند.
بگذریم که صدور مجوز ساخت در برخی باغات بعد از لغو این مصوبه و در دوره جدید مدیریت شهری نیز – بویژه موضوع ۶۲ پرونده برج- باغ – خبرساز بود و مدیران شهری گفتند مالکان این باغ ها قبل از ابطال مصوبه برج- باغ برای ساخت اقدام کرده بودند، هزینه ها را پرداخته و حقوق مکتسبه برایشان ایجاد شده بود.
بعد از لغو مصوبه برج – باغ و در دوره جدید مدیریت شهری، مصوبه خانه – باغ با قوانین سفت و سخت تر و البته سیاست های تشویقی، جایگزین مصوبه قبلی شد تا هم امور ساختمانی مردم جریان داشته باشد و هم بتوان درختان را هم حفظ کرد.
اما باوجود این مصوبه، مساله باغات تهران همچنان باقی است و در نشست های شورای اسلامی شهر تهران، موضوع تشخیص باغ بودن یا نبودن پلاک های ثبتی شهروندان به صورت موردی بررسی می شود؛ موضوعی که از نظر برخی اعضای شورا نیازمند کاری کلی تر، دقیق تر و حساب شده تر حتی از نظر قانونگذاری دارد زیرا به زعم ایشان، نمی توان با قوانین سفت و سخت و ابزارهای سلبی و تنبیهی، زمینه صیانت از فضای سبز را فراهم کرد چون ممکن است این رویه، نتایج معکوسی به همراه داشته باشد.
باتوجه به اهمیت موضوع و از آنجا که مساله باغ ها از جهات مختلف برای شهر تهران حائز اهمیت است، ایرنا در این باره و با موضوع شرایط تشخیص باغ بودن یا نبودن پلاک های ثبتی به سراغ رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران رفته و روز شنبه با وی مصاحبه کرده است.
محمدسالاری که عضویت در دوره قبلی شورای اسلامی شهر تهران را نیز تجربه کرده معتقد است: برای حفظ باغات پایتخت بازنگری در قوانین فرادستی ضرورت دارد.
وی که با صراحت می گوید « در ۲ دهه اخیر مدیران شهری با رویکرد صرف درآمدزایی برای شهر و رسیدن به منافع مالی رویکردی را اتخاذ کردند که موجب شد بسیاری از درختان از بین برود» تاکید دارد باید فکری اساسی برای ملاک های تشخیص باغات کرد.
کاری نکنیم مردم درخت نکارند
سالاری تاکید دارد که در حال حاضر «کمیت و تعداد درختان» در تشخیص باغ بودن ملاک عمل است و این موضوع موجب می‌شود شهروندان برای جلوگیری از باغ بودن ملک خود، دیگر درخت نکارند.
وی با بیان اینکه نباید دچار افراط و تفریط شویم، بلکه همه ابعاد موضوع را در نظر بگیریم تصریح می کند: مالکان باغات باید از باغ به منفعت برسند و این انگیزه ایجاد شود که مالک باغ را حفظ کند.
سالاری می افزاید: باید در عین اینکه نگاهمان حفاظت از باغات است بر حقوق مردم هم توجه کنیم و باید بدانیم که با نگاه از بالا به پایین، باغات ایجاد نشده‌اند که بخواهیم با این نگاه آنها را حفظ کنیم.
عضو شورای تهران می گوید: در مصوبه خانه- باغ بسته‌های تشویقی در نظر گرفته شده اما باغات تهران – خارج از موضوع شمول مصوبه خانه – باغ – هم نیازمند بسته‌های تشویقی دیگری است.
وی تاکید می کند: ارزیابی رفتار جامعه شهری و روستایی کشور طی دهه ها و سده‌های گذشته نشان می دهد که جوامع مبتنی بر تمایلات ذاتی خود به درخت و محیط زیست، درختان را کاشته اند و باغات را ایجاد کرده‌اند.
سالاری با بیان اینکه علاقه به درختان موجب شکل گیری تهران به عنوان باغ- شهر و خانه- باغ شده بود و تعداد قابل توجهی از درختان در املاک ایجاد و نگهداری شده اند می افزاید: این درختان اکنون دارای بُن‌های قابل توجهی هستند.
وی اظهارمی دارد: اما در عین حال این نگرانی و پرسش وجود دارد که آیا صرفاً اتخاذ رویکرد سلبی و تنبیهی برای حفظ باغات موجب افزایش صیانت و حفاظت از درختان و باغات می‌شود یا این رویکرد کاهش زمینه های حفاظت از درختان را به دنبال خواهد داشت؟
مسئولیت مدیریت شهری دوره پنجم
عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه می دهد: رفتار شورای شهر تهران در دوره پنجم و مدیریت شهری فعلی، دیده بان های شهری، رسانه‌ها و جامعه مبنی بر برخوردهای سلبی و بسته‌های تنبیهی سخت گیرانه برای حفظ باغات در نوع خود قابل تأمل و تا حدی درست است اما به نظر می‌رسد این رویکردهای سختگیرانه شورا و شهرداری می‌بایست در ادامه راه تعدیل و مجموعه‌ای از بسته‌های تشویقی برای حفاظت از باغات ارائه شود.
سالاری خاطرنشان می کند: نگرانی جدی وجود دارد که اگر در تأیید میزان خسارت مربوط به قطع درختان یا در تشخیص باغات صرفاً رویکرد سختگیرانه اتخاذ کنیم در آینده جامعه شهری ذاتاً با هر نوع نهال و کاشت درخت رابطه تقابلی پیدا کند و این بسیار خطرناک است.